PX
දොළොස්වන පරිච්ඡේදය
වර්නා කන්දේ අප ගත කළ දින, මාස සහ අවුරුදු - භීතියෙන් මෙන්ම වචනයෙන් විස්තර කළ නොහැකි ප්රීතියකින්ද මම සිහිපත් කරමි; කාලය අපට ඉහළින් උකුස්සෙකු මෙන් සිට, එහි පියාපත් ඉතා වේගයෙන් ගැසූ නිසා එය නිශ්චල බවක් අපට පෙනුනි. සඳ නැඟී බැස ගියේය, ඇතැම් විට දෑකැත්තක් මෙන්, ඇතැම් විට රිදී තැටියක් මෙන්; හිම ඇතැම් විට දිය විය - වර්නා කන්දේ ජලය ෆ්රැන්සිස්ගේ යාච්ඤා මෙන් ගලා ගොස් නිම්නය සාරවත් කළේය - ඇතැම් විට ගොඩ ගැසී, අලුයම රෝස පැහැයෙන්, සවස අහස් පැහැයෙන්, මධ්යහ්නයේ දීප්තිමත් සුදු පැහැයෙන් දිස් විය; එය නිහඬව වැටී අපගේ අතු පැල්පත් දෙක වටලා ගත්තේය. ෆ්රැන්සිස් සෑම උදෑසනකම පිටතට ගොස්, ඇනෙලෝ සොහොයුරා (ඔහුට ආශිර්වාද ලැබේවා) වරින් වර අපට ගෙනා රොටි කැබලි හිම මත විසුරුවා හැරියේය - ඔහු අපව කුසගින්නෙන් මිය යාම වැළැක්වීය; උදෑසන ෆ්රැන්සිස්ගේ පැල්පත වටා රොක් වූ කුරුල්ලන් ඔහුට පිටතට පැමිණෙන ලෙස ආරාධනා කළහ. උකුස්සෙක් බිය දුරු කර, සෑම උදෑසනකම ෆ්රැන්සිස්ගේ පැල්පතට ඉහළින් රවුම් ගසමින්, ඔහුව අවදි කිරීමට තියුණු හඬවල් නිකුත් කළේය.
දැඩි සීතලක් පැවතුනි, අපගේ සිවුරු සිදුරු වලින් පිරී තිබූ අතර, වාතය ඇතුළු වී පිටතට ගියේය, අපගේ ශරීරය නිල් පැහැයට හැරී තිබුණි; ඇත්තෙන්ම, මම එම වධහිංසාවලට ඔරොත්තු දුන්නේ කෙසේද! දෙවියන් වහන්සේ ගැන සිතන තැනැත්තාට ශීත ඍතුවේ දී උණුසුමක් දැනෙන බවත්, ගිම්හානයේදී සිසිලක් දැනෙන බවත් ෆ්රැන්සිස් පැවසුවේ නිවැරදිවද? ඒ කුරිරු කන්දේදී මම බොහෝ විට දෙවියන් වහන්සේ ගැන සිතූ බව මට මතකයි, නමුත් ගිනි උදුනේ තාච්චිය උතුරන ආකාරයත්, ගම්මිරිස් හැන්දක් දැමූ උණුසුම් වයින් ඇටකටු උණුසුම් කරන ආකාරයත් මම සිතුවෙමි. මම සකස් කළ මේසය සහ බැදපු ඌරු පැටවෙකුගේ සුවඳ ගැන සිතුවෙමි. දොරෙන් පිටත හිම මිනිසෙකුගේ උසට තිබුණත් කමක් නැත; දොර හොඳින් වසා ඇත, හිම, සීතල හෝ කුසගින්න ඇතුළු විය නොහැක: ඔබ ආරක්ෂිතයි! ආරක්ෂිතයි! ඔබ දෙවියන් වහන්සේ අමතක නොකළ යුතුය: හොඳින් කෑම බීමෙන් පසු, ඔබේ නිවස තුළ, සිවිලිම දෙසට අත් ඔසවා, ගින්න, ඌරු පැටවා සහ දොර නිර්මාණය කිරීම ගැන ඔහුට ස්තූති කරන්න…
ඔබට ෆ්රැන්සිස් ගැන දැන ගැනීමට අවශ්ය නම්, ඔහු සීතලට හෝ කුසගින්නට බිය නොවීය; ඔහු දිවා රෑ දැවී ගියේය, ඔහු තුළ සදාකාලික ගින්නක් තිබුණි: ඔහුට දෙවියන් වහන්සේ සිටියහ; ඔහු ඉදිරිපිට සෑම විටම, උණුසුම්, සුදු සහ සුවඳැති, දේවදූතයන්ගේ රොටි තිබුණි. නමුත් සමහර විට කනස්සල්ල මා වද හිංසා කළ අතර, ඔහු කෙසේදැයි බැලීමට මම පැල්පතෙන් පිටතට ගියෙමි; උදේ, දහවල් සහ සවස ඔහු යාඥා කිරීමට පුරුදු වූ අඳුරු ගුහාවට යන ආකාරය මම දුටුවෙමි. එයද ආශ්චර්යයකි! ඔහු යන විට, ඔහුට යම් උසක් සහ ඇවිදීමක් තිබුණි; දෙවියන් වහන්සේ සමඟ කතා කිරීමෙන් පසු, පැල්පතට ආපසු පැමිණෙන විට, ඔහුට වෙනස් උසක් සහ ඇවිදීමක් තිබුණි. යන විට ඔහු මිටි, වෙහෙසට පත් සහ නැමී සිටියේය; ඔහු හිමේ පැකිළුණා, වැටුණා, නැවත නැඟිට ඇවිද ගියේය; නමුත් ඔහු යාච්ඤාව අවසන් කර ආපසු පැමිණි විට, මොනතරම් ඉරියව්වක්ද: අඳුරු ගුහාවෙන් මොනතරම් යෝධයෙක් පිටතට පැමිණියාද! උස, කෙළින්, ඔහු ජවසම්පන්න ලෙස හිම හරහා ගමන් කළේය, ඔහුගේ හිසට ඉහළින් අඩි දහයක් වාතය දැවී ගියේය.
මම ඔහු දෙස බලා, දෙවියන් වහන්සේ මට සමාව දෙත්වා, ඊර්ෂ්යා කළෙමි; මේ මිනිසා සෑදී ඇත්තේ කුමකින්ද? පිරිසිදු වානේ, පිරිසිදු ආත්මය? ඔහුට කුසගින්න දැනුනේ නැත, සීතල දැනුනේ නැත, කිසි විටෙකත් “ඇති” කීවේ නැත. මම දිවා රෑ වෙව්ලුවෙමි, මට කුසගින්න දැනුනි, යාච්ඤා කිරීමට ආශාව සහ ශක්තිය මට නොතිබුණි; ධෛර්යයද නොතිබුණි; මන්ද මම අහසට ඇස් සහ අත් ඔසවා තැබුවත්, මගේ සිත පහළින්, ඉතා පහළින්, පොළොවේ රැඳී තිබූ අතර, මම දෙවියන් වහන්සේට පවසන වචන වර්ණවත් වායු බුබුලු පමණක් වනු ඇත.
දින තුනක් හෝ හතරක් මම අහසට අත් ඔසවා තැබුවේ නැත; ඇනෙලෝ සොහොයුරා ඒ උදෑසනත් අපගේ දානය ගෙන ඒමට පැමිණියේය: රොටි, ඔලිව්, එළු චීස් සහ තවත් දේවල්.
“ඔබට ගින්නක් දල්වන්නද?”, ඔහු ඇසුවේය.
“එපා, සහෝදරයා,” මම සුසුමක් හෙළමින් පිළිතුරු දුන්නෙමි; “ෆ්රැන්සිස් සොහොයුරා ගින්න තහනම් කළා.”
“ඇයි?”.
“සීතල නිසා, ඔහු කියනවා.”
“ඒ නිසාමනේ, ආශිර්වාද ලත් මිනිසා, ඒ නිසාමනේ ගින්නක් අවශ්ය.”
“ඒ නිසාම, සහෝදරයා, අපට එය අවශ්ය නැහැ.”
“එහෙනම් ඔබ උණුසුම් වෙන්නේ කොහොමද?”.
“දෙවියන් වහන්සේ සමඟ.”
කපිතාන් වෘකයා උරහිස් හකුළුවා.
“ඔබ ලෝකය උඩු යටිකුරු කරනවා, ඒ ඔබේ කාරණයක්; මම මගේ ගුහාවට යනවා, මම ලොකු දර කැබලිවලින් ගින්නක් දල්වලා තියෙනවා, තාච්චිය උතුරනවා; ඊයේ මම පිහාටු දෙකක් මැරුවා, මම ඒවා බත් එක්ක තම්බනවා; ඔබ ඇවිත් රස බලනවාද, සොහෝදර ලියෝ? ඔබේ බඩ ආලේප කරනවාද? ඔබේ ඇටකටු උණුසුම් කරනවාද, දුප්පතා?”.
මගේ කටට කෙළ ගැසුණි.
“ආ,” මම පිළිතුරු දුන්නෙමි, “සතුටින්, මගේ සහෝදරයා, සතුටින්; නමුත් මම ෆ්රැන්සිස් සොහොයුරාට බයයි.”
“ඔහු ඒ ගැන දැනගත්තේ නැත්නම් ඇති!”.
“නමුත් මම ඔහුට කියන්න ඕන.”
“හරි, එහෙනම් ඔහු මොකද කරන්නේ?”.
“කිසිවක් නැහැ; ඔහු සුසුමක් හෙළනවා, පිහියක් මගේ හදවතට ඇනෙනවා වගේ දැනෙනවා.”
“ඔබ කැමති පරිදි, සොහෝදර ලියෝ; මේ ගැන විතරක් හිතන්න: පිහාටු, උණුසුම් බත්, ඕනෑ තරම් වයින්, දැල්වූ ගින්න. ඔබ තුළම මන්ත්රයක් මෙන් නැවත නැවතත් කියන්න: පිහාටු, උණුසුම් බත්, ඕනෑ තරම් වයින්, දැල්වූ ගින්න, එවිට ඔබ පැමිණෙනු ඇත. ඔබව සාදරයෙන් පිළිගන්නවා.”
ඔහු අත් අතුල්ලමින්, පාද බිම ගැසුවේ ඒවා හිරිවැටී ඇති නිසාය.
“ඔබ දෙවියන් වහන්සේට බය නැද්ද, සහෝදරයා?”.
“මම මිනිසුන්ට බය නැහැ, මම දෙවියන් වහන්සේට බය විය යුතුද?”.
ඔහු කන්දෙන් බැස ගිය අතර, කන්ද ඔහුගේ සිනහවෙන් දෝංකාර දුන්නේය.
මම තනි වීමි; තනිකම සහ හුදකලාව මට කිසිදා මෙතරම් දරාගත නොහැකි බවක් පෙනුනේ නැත. පිහාටු, උණුසුම් බත්, ඕනෑ තරම් වයින්, දැල්වූ ගින්න…
මම නැඟිට, පැල්පතේ දොරකඩට ගොස් නතර වුණෙමි. “ඔබට ලැජ්ජා නැද්ද, ලියෝ, ගෞරවයක් නැති මිනිසා? ෆ්රැන්සිස් සොහොයුරා ඒ ගැන දැනගත් විට, ඔබ ඔහුගේ සුසුම් වලට ඔරොත්තු දෙන්නේ කෙසේද? පැල්පතේ ඉන්න, වියළි රොටි හොඳයි, සීතලත් හොඳයි; අනෙක් මිනිසුන්ට තමන්ව පුරවා ගැනීමට සහ උණුසුම් වීමට අයිතියක් ඇත, ඔබට නැහැ! ඔබට තිබෙන්නේ වෙනත් අයිතිවාසිකම්, ඊට වඩා විශාල.” “මොනවාද?”. “ඔබ එය අසනවාද? ඔබේ ජීවිතයෙන් ගැලවීමේ මාර්ගය පෙන්වීම.” “මම මැරුණොත්?”. “ඊටත් වඩා හොඳයි: ඔබේ මරණයෙන් ඔබ ගැලවීමේ මාර්ගය පෙන්වයි. ඔබ දේවදූතයන්ගේ ඇඳුම, සිවුර පැළඳ සිටී; ඔබ තවදුරටත් මිනිසෙකු නොවේ, තවමත් දේවදූතයෙකු නොවේ; ඔබ මැද සිටී; නැහැ, ඔබ නිශ්චල නැහැ, ඔබ සෑම යහපත් ක්රියාවකින්ම දේවදූතයෙකු වෙත ළඟා වෙනවා.” “මම තවමත් මිනිසෙක්, මම වැඩි වැඩියෙන් මිනිසෙක් වෙනවා; මට එක පාරක් යන්න දෙන්න, එක පාරක් විතරක්, ඊට පස්සේ මම දේවදූතයෙක් වෙනවා, සැබෑ දේවදූතයෙක්, මම දිවුරනවා!”. “ඔබ කැමති දේ කරන්න; ඔබ නිදහස්, නිදහසේ නිරයට යන්න; මම ඔබව අතහරිනවා, යහපත් ගමනක්!”.
මම ව්යාකූල වීමි; මම නැවත ඇතුළට ගොස්, බිම වැටුණෙමි; මම හඬන්නට ආසන්න වූ නමුත්, හදිසියේම කෝපය මා අල්ලා ගත්තේය. දේවදූතයෙක්, දේවදූතයෙක්… බඩක් නැති විට දේවදූතයෙකු වීම පහසුය; නමුත් ඔබට බඩක් තිබියදී දේවදූතයෙකු වීමට උත්සාහ කරන්න; බැදපු පිහාටු දෙකක සුවඳ ඔබේ නාසයට එන විට, ඔබේ කටට කෙළ ගසන්නේ නැද්ද? මෙන්න මම ඔබට අභියෝග කරනවා, මගේ ආදරණීය; මම මිනිසෙක්, කපිතාන් වෘකයා මට ආරාධනා කරනවා: මා සමඟ කෑමට එන්න; මම යනවා!
මම පිටතට දිව ගියෙමි; තවදුරටත් හිම වැටුණේ නැත, වලාකුළු විසිරී ගොස් කොළ පැහැති ලෝකඩ අහසක් පෙන්නුම් කළේය; මම හිම මත වෘකයාගේ ගැඹුරු පා සටහන් අනුගමනය කළෙමි, ඒවා මත පා තබා ඉදිරියට ගියෙමි; මම ඇවිද ගියේ නැත, පියාසර කළෙමි. මම හැකි ඉක්මනින් දිව ගියෙමි, කඩිමුඩියේ දෙතුන් වතාවක් වැටී, මගේ රැවුල හිමෙන් පිරී ගියේය. මම හුස්ම හිරවී නවකයාගේ ගුහාව ඉදිරිපිටට පැමිණියෙමි; මම නැමුණෙමි: ගින්න දැල්වෙමින් තිබුණි, වාතය බැදපු පිහාටු වලින් සුවඳවත් විය, වෘකයා, ගින්න ඉදිරිපිට දණ ගසා, තාච්චියේ ආහාර කලවම් කළේය.
“සහෝදරයා,” මම දොරකඩ සිට කෑගැසුවෙමි, “ආයුබෝවන්.”
ඔහු හැරී සිනාසුණේය.
“සාදරයෙන් පිළිගන්නවා, සොහොයුරා,” ඔහු කීවේය, “වාඩි වෙන්න; දිවා ආහාරය සූදානම්, ඔබේ පටිය ලිහිල් කරන්න!”.
මම ඇතුළට ගොස්, පටිය ලිහිල් කර, ගින්න අසල වාඩි වුණෙමි. මොනතරම් සතුටක්ද, දෙවියනේ සහ ස්වාමීනි! මම කිසි විටෙකත් දෙවියන් වහන්සේට මෙතරම් කෘතඥතාවක්, ආදරයක්, යාච්ඤා කිරීමට සහ ඔහුව පියා ලෙස හැඳින්වීමට මෙතරම් මිහිරි අවශ්යතාවක් දැනී නොතිබුණි! ඇත්තටම කවුද වඩාත්ම පියා: දරුවන්ට රොටි කැබැල්ලක් සහ ඇඳුමක් නොදී මාර්ගයේ අතහැර දමන තැනැත්තාද, නැතහොත් ඔවුන් වෙනුවෙන් ගින්නක් දල්වා, තාච්චිය උණුසුම් කර, ආහාර බෙදා දෙන තැනැත්තාද?
අපි හිමෙන් අපේ අත් සෝදා, ගින්න ඉදිරිපිට බැටළු ලොම් දිගු කර, මැද තාච්චිය තබා, විශාල රොටි කැබලි කපා, එකිනෙකා ඉදිරිපිට කකුල් කුරුස කර වාඩි වුණා, පසුතැවිලි වූ කොල්ලකරුවා සහ මම, දෙවියන්ගේ සිංහයා; අපි අපේ අත් දිගු කළෙමු, වෘකයා පිහාටුවක් ගත්තේය, මම තවත් එකක් ගත්තෙමි, ටික වේලාවක් ගුහාවේ ඇසුණේ හකු චලනය වන ශබ්දය සහ බෝතල් ඝෝෂාව පමණි.
සතුට, සතුට, පාරාදීසය! දෙවියන් වහන්සේ මට සමාව දෙත්වා, ෆ්රැන්සිස් කුමක් කීවත්, මම පාරාදීසය මෙසේ සිතුවෙමි; අරාබියේ සුල්තාන් නිවැරදියි.
දිවා ආලෝකය මැකී යන්නට පටන් ගත්තේය; මා ඉදිරිපිට මම දුටුවේ කොල්ලකරුවාගේ රළු මුහුණ ගිනිදැල්වලින් දිදුලන ආකාරය; මම ඕනෑ තරම් වයින් බී තිබූ අතර, වරින් වර, දෙවියන් වහන්සේ මට සමාව දෙත්වා, ඔහුගේ නළලේ අං දෙකක් දුටුවෙමි; ඇඹරුණු, දිලිසෙන අං දෙකක්, වාතයට ගැටෙමින්. එක්වරම මා වෙව්ලන්නට වූ සිතුවිල්ලක් මගේ සිතට පහළ විය: මාරයා වෘකයාගේ ස්වරූපය ගෙන තිබේද? ඔහු මාරයාද, පිහාටුවක් ඇමක් ලෙස භාවිතා කර මාව ඔහුගේ දැලට හසු කරගෙන තිබේද? අපි දැන් පිහාටු අනුභව කර, ශුද්ධ බෝතලය හිස් කර, ගින්නට තවත් දර දමා තිබුණි; මම ඉතා සතුටින් සිටි අතර, "ක්රිස්තුස් නැවත නැඟිට ඇත" ගායනා කිරීමට පටන් ගතිමි. කපිතාන් වෘකයා මට තාලයට අත්පුඩි ගසමින්, වරින් වර වල් කෑගැසීමක් කළේය.
“සහෝදරයා, සහෝදරයා!”, ඔහු ආදරයෙන් පිරී මට කෑගැසුවේය, මාව බදා ගත්තේය, “මම ඔබට දෙයක් කියන්නම්, එය වැරදියට ගන්න එපා; පිහාටු මත දිවුරනවා: ශුභාරංචියට වඩා, වයින් තමයි මිනිසුන්ව එකතු කර ඔවුන්ව සහෝදරයන් කරන්නේ, මට සමාවෙන්න; දැන් මම වයින් උගුරක් බිව්වා, මගේ ඇස් ඇරුණා, ඔබ මගේ සහෝදරයා බව මම දුටුවා.”
සිපගැනීම් සහ බදාගැනීම්.
“සහෝදර වෘකයා, වයින් නැතුවත් ඔබ සියලු මිනිසුන් සහෝදරයන් ලෙස සැලකිය යුතුයි; නැත්නම්, ඔබ මත් වීමෙන් පසු, සිදුවන්නේ කුමක්ද? මිනිසුන් නැවතත් ඔබේ සතුරන් බවට පත් වන අතර සහෝදරත්වයට සමුගන්න.”
“එහෙනම්, අපට ජීවිත කාලය පුරාම මත් වෙලා ඉන්න පුළුවන් නම් හොඳයි!”, වෘකයා බෝතලයේ අවසාන බිංදුව පානය කරමින් කීවේය.
“සමහරවිට, සහෝදර වෘක පැටවා! ආහ්, මට ධෛර්යය තිබුණා නම්, මමත් ආශ්චර්යයක් කර නව නීතියක් ස්ථාපිත කරනවා: සහෝදරයන් සෑම උදෑසනකම වයින් බෝතලයක් පානය කළ යුතු අතර, පසුව ගම්වලට ගොස් දේශනා කළ යුතුයි; එවිට ඔවුන් මිනිසුන්ව බදාගන්නවා, අනතුර නොසලකා හරිනවා, නටනවා සහ ගායනා කරනවා, දෙවියන් වහන්සේට මහිමය ලබා දෙනවා! ඔවුන් ඉතා සරල සහ ප්රසන්න ආකාරයකින් වයින් ප්රීතියෙන් දිව්ය ප්රීතියට, සහ එතැන් සිට ස්වර්ගයට යනවා.”
“මාව ඔබේ නියෝගයට ඇතුළත් කරගන්න, පියාණෙනි ලියෝ!”, වෘකයා සිනාසෙමින් කීවේය, උද්යෝගයෙන් මගේ පිටට තද පහරක් එල්ල කළේය. “ඔබ සිතන්නේ කුමක්ද, අපි සොසේජස් මීටර් කිහිපයක් සහ වයින් බෝතල් කිහිපයක් ගෙන ෆ්රැන්සිස්ව හමු වී නව නීතිය ඔහුට පැහැදිලි කර දෙමුද?”.
බියට පත් මම ගුහාවේ දොරකඩ දෙසට හැරුනෙමි; ෆ්රැන්සිස්ගේ සෙවනැල්ල එහි සැරිසරන බවක් මට පෙනුනි, මම වාතයේ ගැඹුරු සුසුමක් ඇසුවෙමි.
මම නැඟිට්ටෙමි.
“සහෝදරයා, මට යාමට කාලයයි; ෆ්රැන්සිස් මාව මගේ පැල්පතේ සොයා නොගත්තොත්?”.
“ඔහුට කියන්න ඔබ යාච්ඤා කරමින් සිටි බව, සොහෝදර ලියෝ; ඇත්තටම, නව නියෝගයට අනුව, මේ සියල්ල - පිහාටු, බත්, උණුසුම - දෙවියන් වහන්සේට කරන ලද යාච්ඤාවක් නොවේද? ඇත්ත කියන්න, ඔබ කවදා හෝ අද රාත්රියේ මෙන් දෙවියන් වහන්සේට මෙතරම් සමීප බවක් දැනී තිබේද? යාච්ඤාව යනු එයයි!”.
කොල්ලකරුට යාච්ඤාව වෙනත් දෙයක් බව පැහැදිලි කිරීමෙන් ඇති ප්රයෝජනය කුමක්ද? මමත් එය හරියටම දැන සිටියේ නැත.
කපිතාන් වෘකයා ගුහාවෙන් ඔබ්බට දුරක් මා සමඟ පැමිණියේය; ඔහු සතුටින් කතා කරමින් සිටියේය.
“එක් කාලයකදී, මම කොල්ලකරුවෙකුව සිටියදී (මම තවමත් එසේමයි, නමුත් ෆ්රැන්සිස්ට එය නොකියන්න: ඔහු හොඳ මිනිසෙක්, ඔහු දුක් වනු ඇත), එක් කාලයකදී, මම කොල්ලකරුවෙකුව සිටියදී, පූජකයෙක්, දුප්පත් මිනිසා, මගෙන් පාපොච්චාරණයක් ලබා ගැනීමට අවශ්ය විය. ‘ඔබ යාච්ඤා කරනවාද?’, ඔහු ඇසුවේය. ‘ඇත්තෙන්ම!’, මම පිළිතුරු දුන්නෙමි; ‘නමුත් මගේම ආකාරයෙන්’. ‘කොහොමද?’. ‘සොරකම් කරමින්’. ‘ඔබ පසුතැවෙන්නේ නැද්ද, ශාප ලත් මිනිසා?’. ‘මට වයස අවුරුදු තිස් පහයි, මට කාලය තිබෙනවා; මම මහලු, දුර්වල වී, මගේ කකුල් මත සිටීමට ශක්තියක් නොමැති විට, මම පසුතැවෙනවා. සෑම දෙයකටම තමන්ගේම කාලයක් තිබෙනවා, මහලු මිනිසා; ඔබ තරුණද? සොරකම් කරන්න; ඔබ මහලුද? පසුතැවෙන්න’. පූජකයා කෝපයට පත් විය. ‘කෝප වෙන්න එපා, මහලු මිනිසා’, මම ඔහුට කීවෙමි, ‘මම ඔබට වඩා ක්රිස්තුස් වහන්සේට සමීපයි, ශුද්ධ මිනිසා, ඔබ එය දුටුවේ නැද්ද?’. ‘ඔබ?’. ‘මම, ක්රිස්තුස් වහන්සේ අසල කුරුසියේ ඇණ ගසන ලද සොරා, ඔහුගේ දකුණු පැත්තේ’. මන්ද උපක්රමය මෙයයි, සොහෝදර ලියෝ, එය දැනගන්න: අවසාන මොහොතේ, මරණය ළං වන විට, ඔබ ක්රිස්තුස් වහන්සේගේ දකුණු පැත්තේ සිටිය යුතුයි, වම් පැත්තේ නොවේ; වම් පැත්තේ නොවේ, දුප්පත් ඔබ, එසේ නොමැතිනම් ඔබ විනාශ වනු ඇත!”.
මට ඒ කොල්ලකරුගෙන් ඈත් වීමට ඉක්මන් විය; ඔහු කුමක් කීවත්, මා තුළ සිටින යක්ෂයෙක් එය අසා සතුටු විය; මාරයා, දෙවියන් වහන්සේ, මංගල්යය, ෆ්රැන්සිස්, සියල්ල මා තුළ මිශ්ර විය; මට ටිකක් පිළිවෙලක් ඇති කර ගැනීමට තනි වීමට අවශ්ය විය!
“සමුගන්නවා, සහෝදරයා, දෙවියන් වහන්සේ ඔබ මට කළ යහපතට ඔබට ප්රතිලාභ දෙත්වා; දෙවියන් වහන්සේ ඔබ මට කළ අයහපතට ඔබට සමාව දෙත්වා!”.
ඔහු මගේ අත තදින් අල්ලා ගත්තේය, එය කඩා දමන්නාක් මෙන්.
“නව නීතිය ලියන්න ඉක්මන් කරන්න,” ඔහු කෑගැසුවේය, “ඉක්මන් කරන්න, මම ඔබට කොතරම් ආදරය කරනවාද කියලා ඔබ දන්නවා!”.
එකොළොස්වන පරිච්ඡේදය
සොහෝයුරු ෆ්රැන්සිස් සිය සොහොයුරන්ට සමුදී, පෝර්සියුන්කෝලාවේ එළිපත්ත සිපගනිමින් හිස නැමුවේය. ඔහුගේ දෑස් තරමක් කඳුළින් බොඳවී තිබුණි. ඔහු අවට බැල්මක් හෙළමින් ගස්වැල්, පක්ෂීන්, නිහතමානී තණකොළ – අමරණීය ශාකය, සුවඳැති තෛල ශාකය, වල් පැළෑටි, කටු පඳුරු – මේ සියල්ල අපේ මහා මෑණියන් වන පෝර්සියුන්කෝලාව වටා වැඩී තිබුණි. ඒ සියල්ලටම සමුදුන්නේය. ඔහු කුරුසියේ ලකුණ කළේය. “සෝහෝදර ලියෝ,” ඔහු පැවසුවේ, “දෙවියන් වහන්සේගේ නාමයෙන්!”
අපි ගමන ආරම්භ කළෙමු.
“සෝහෝදර ෆ්රැන්සිස්, අපි කොහේ යා යුතුද කියා ඔබ සිතුවාද?” මම විමසුවෙමි.
“මම ඒ ගැන සිතිය යුතු නැහැ,” ඔහු පිළිතුරු දුන්නේය. “දෙවියන් වහන්සේ දනී, ඒ ප්රමාණවත්. හිරු මල් දැක තිබේද? ඒවා නිරන්තරයෙන් හිරු දෙස බලා, එහි ගමනට අනුව කීකරු ලෙස හිස හරවයි. ඒ ආකාරයෙන්ම, සෝහෝදර ලියෝ, අපි දෙවියන් වහන්සේ දෙස අපේ දෑස් යොමු කරමු.”
ගිම්හානය අවසන් වෙමින් තිබුණි. දරු ප්රසූතියෙන් පසු සෑහීමකට පත්වූ කාන්තාවක් මෙන් පොළොව සන්සුන්ව පැවතුනි. කෙත්වතු සීසා තිබුණි, මිදි වැල් කපා දමා තිබුණි, දොඩම් ගස්වල කොළ අතර කුඩා, තද කොළ පැහැති පලතුරු දිලිසෙමින් තිබුණි, ගිලිහිණියන් දොඹකර ඔවුන්ගේ පියාපත් මත රැගෙන යන තෙක් බලා සිටියහ. අහස සැහැල්ලුවෙන්, මෘදු ලෙස වැසී තිබුණි, කඳුකරයේ වර්ෂාව ආරම්භ වී තිබුණි, පොළොව සුවඳවත් විය.
ෆ්රැන්සිස් ගැඹුරු හුස්මක් ගත්තේය. බොහෝ කලකට පසු මම ඔහුගේ මුහුණ එතරම් සන්සුන්ව දුටුවේ නැත. අපි කුඩා කන්දක් මතට නැඟී පැරණි කුළුණක ඉරිතලා ගිය බිත්තියකට හේත්තු වුනෙමු. මම පහළ තැනිතලාව දෙස බැලුවෙමි: මොනතරම් නිස්කලංක, මොනතරම් මිහිරිද! පොළොව සිය යුතුකම ඉටු කර ඇති බවත්, දැන් සතුටින් වැතිර සිටින බවත් දැනුනි.
“සෝහෝදර ලියෝ,” ෆ්රැන්සිස් මා දෙසට හැරී පැවසුවේ, “මට රාවැන්නාහිදී වරක් දුටු පූජනීය රූපයක් මතකයට එනවා. එය නැඟෙනහිර සිට කුරුස යුද්ධකරුවන් විසින් ගෙන එන ලද්දක්: ඔවුන් පිටත්ව ගියේ ශුද්ධ සොහොන මුදා ගැනීමට, නමුත් කොන්ස්තන්තිනෝපල්හිදී, එහි අලංකාරය සහ ධනය දැක, ඔවුන්ගේ සිහිය නැති වී, ක්රිස්තුස් වහන්සේ අමතක කර, එයට පහර දී, මරා දමා, ගිනි තබා, කොල්ලකා, අති විශාල කොල්ලයක් රැගෙන ආපසු පැමිණියහ. ඔවුන් රාවැන්නා වෙත ගෙන ආවේ කන්ය මරිය තුමියගේ මරණය නිරූපණය කරන අලංකාර රූපයක්. ඒ අපූර්වත්වය, සෝහෝදර ලියෝ! දෙවියන්ගේ මව මරණ මංචකයේ වැතිර සිටියා, අත් හරස් කරගෙන, මුහුණ සතුටින් හා සිනහවෙන් පිරී තිබුණි. ඇය දම් පැහැති සළුවක් පැළඳ සිටියා, වයෝවෘද්ධ දෑත් ගෘහාශ්රිත වැඩවලින් රළු වී තිබුණි; ඇගේ කම්මුල් වියළී ගොස් තිබුණි, පාරේ ගල් සහ කටුවලින් පාද තැලී තිබුණි. නමුත් ඇගේ මුවින් රහසිගත අභ්යන්තර ප්රීතියක් උතුරා ගිය අතර, එය නිකට, තාලු, සහ අක්ෂි පියන් මත පැතිර ගියේය. ඇය සිය යුතුකම ඉටු කර තිබුණි, ඒ ගැන සතුටු වූවාය. ඒ යුතුකම කුමක්ද? ලෝකයේ ගැළවුම්කරුවාට උපත ලබා දීම. දැන්, සෝහෝදර ලියෝ, මේ සාරවත් හා සන්සුන් තැනිතලාව දෙස බලන විට, මම සිතන්නේ: සරත් සෘතුවේ දී කන්යා පොළොව නිදා සිටින ආකාරයටයි.”
අපි දින ගණනාවක් සහ සති ගණනාවක් ඇවිද ගියෙමු. අපි යන්නේ කොහේද? දෙවියන් වහන්සේ කැමති තැනට. ෆ්රැන්සිස් කාලය හෝ ස්ථානය තෝරා ගැනීම ප්රතික්ෂේප කළේය; ඔහු හිරු මලක් මෙන් දෙවියන් වහන්සේගේ මුහුණ අනුගමනය කරමින් ගමන් කළේය.
“මොනතරම් සතුටක්ද,” ඔහු මට කීවේය, “කිසිම කැමැත්තක් නොමැති වීම, 'මම' නොකියා සිටීම, ඔබ කවුද, ඔබේ නම කුමක්දැයි මතක නැතිව, දෙවියන් වහන්සේගේ හුස්මට විශ්වාසයෙන් යටත් වීම! මේ නිදහස! නිදහස් කවුද? ඔබෙන් ඇසුවොත්, සෝහෝදර ලියෝ, ඔබ කුමක් කියයිද? 'දෙවියන් වහන්සේගේ දාසයා'; අනෙක් සියලු නිදහස වහල්භාවයක්.”
දිනක් අපි කුඩා ගමක නතර වුනෙමු. ෆ්රැන්සිස් සීනුව නාද කළේය. ගැමියන්, පිරිමින් සහ කාන්තාවන්, ඔහුට සවන් දීමට රැස් වූහ; පාවහන් නොමැතිව සිටින මේ මිනිසා කවුදැයි ඔවුහු දැන සිටියහ, ඔහුගේ ආශ්චර්යයන් සහ උතුම් දරිද්රතාවයට ඇති ආදරය පිළිබඳ කීර්තිය එතැනට පැමිණ තිබුණි. ඔවුන් ද දුප්පතුන් වූ අතර, නොදැනුවත්වම ඔහුගේ ගෝලයන් විය. ෆ්රැන්සිස් ගලක් මතට නැග්ගේය: “සොහොයුරනි, මම ඔබට දේශනා කළ යුත්තේ කුමක්ද,” ඔහු ඔවුන්ට පැවසුවේ, “ස්වර්ගයට මඟ පෙන්වීමට මා ඔබට පෙන්විය යුත්තේ කුමක්ද? දෙවියන් වහන්සේ කැමති පරිදි, ඔබ දුප්පතුන් හා නිහතමානී හා නූගත් හා කම්කරුවන් බැවින්, ඔබ දැනටමත් ඒ මාර්ගයට පිවිස තිබේ.”
ඔහු නිහඬ විය. ඔහු වටා, නිවාසවල වහලවල් මත සහ đổවැටුණු කුළුණක් මත, නොසන්සුන් ගිලිහිණියන් රැසක් රැස්ව සිටියහ; ඔවුන් පිටත්ව යාමට සූදානම් වෙමින් සිටි අතර, හිතකර සුළඟක් එනතුරු බලා සිටියහ. ඔවුන් කිචිබිචි ගාමින්, එහාට මෙහාට පියාසර කරමින්, කතා කරමින් සිටි ෆ්රැන්සිස් වටා රංචු පිටින් බැස ඔහුගේ හඬ යටපත් කළහ.
ෆ්රැන්සිස් ඔහු වටා සහ ඔහුගේ හිසට ඉහළින් ගිලිහිණියන් කරන කිචිබිචි ගෑම යටපත් කිරීමට උත්සාහ කරමින් කෑ ගැසුවේය: “සොහොයුරනි,” ඔහු කෑ ගැසුවේය, “පොළොවේ ජීවිතය රැවටිලිකාර සිහිනයක්; සැබෑ ජීවිතය, සදාකාල ජීවිතය, අප එනතුරු ඉහළින්, අහසේ, බලා සිටී; පහළට නොබලන්න, ඉහළට බලන්න, සොහොයුරනි, ආත්මය සටන් කර තම හොට ලේ වලින් තෙත් කරගන්නා කූඩුව විවෘත කර පියාසර කරන්න!”
ඔහු කෑගැසූ අතර ඔහුගේ හඬ ගොරෝසු විය, නමුත් ගිලිහිණියන් ඔහුට කතා කිරීමට ඉඩ දුන්නේ නැත! නව රංචු නිරන්තරයෙන් පැමිණ, කිචිබිචි ගාමින්, කෑ ගසමින්, ඔහුට කතා කිරීමට ඉඩ දුන්නේ නැත. එවිට ෆ්රැන්සිස් හැරී ගියේය, ඔහුගේ හඬ මිහිරියාවෙන් සහ ආයාචනාවෙන් පිරී තිබුණි: “ගිලිහිණියනි, මගේ සොහොයුරියනි, මම ඔබෙන් ඉල්ලා සිටිමි, මටත් කතා කිරීමට ඉඩ දෙන්න! ලෝකයට වසන්තය ගෙන එන, දෙවියන් වහන්සේගේ කුඩා හා අලංකාර වාහන, මොහොතකට ඔබේ පියාපත් වසා, වටේට නිශ්ශබ්දව රැස්ව, මෙහි වහලවල් මත පෙළ ගැසී සවන් දෙන්න; අපි කතා කරන්නේ ගිලිහිණියන් සහ මිනිසුන් මැවූ දෙවියන් වහන්සේ ගැන, අපි කතා කරන්නේ අපේ පොදු පියා ගැන; ඔබ ඔහුට ආදරය කරන්නේ නම්, ආදරණීය ගිලිහිණියනි, ඔබේ සහෝදරයා වන මටද ආදරය කරන්නේ නම්, නිශ්ශබ්ද වන්න! ඔබ අරාබියට මහා ගමනට සූදානම් වන බව මම දකිමි, දෙවියන් වහන්සේ ඔබ සමඟ වේවා; නමුත් පිටත්ව යාමට පෙර, දෙවියන් වහන්සේගේ වචනයට සවන් දෙන්න.”
ඒ වචන ඇසූ ගිලිහිණියන් තම පියාපත් වසාගෙන ෆ්රැන්සිස් වටා නිහඬව පෙළ ගැසුණි. සමහරු ඔහුගේ උරහිස් මත වාඩි වූහ, නමුත් සියල්ලන්ගේම වටකුරු ඇස් දෙවියන් වහන්සේගේ පණිවිඩකරු දෙසට යොමු වී තිබුණි; ඔවුන් අහසට පියාසර කිරීමට නොඉවසිලිමත් වූවාක් මෙන් ඉඳහිට ප්රීතියෙන් පැන පැන ගියහ.
ගැමියන්, පිරිමි සහ ගැහැණු, මේ ආශ්චර්යය දැක, ෆ්රැන්සිස්ගේ පාමුල වැටුණහ: “අපිව ඔබ සමඟ රැගෙන යන්න,” කාන්තාවන් කෑ ගැසූහ, “අපට තවදුරටත් අපේ නිවාස අවශ්ය නැත, අපට තවදුරටත් අපේ ස්වාමිපුරුෂයන් අවශ්ය නැත; අපට ස්වර්ග රාජ්යය අවශ්යයි. අපිත් පාවහන් නොමැතිව ඇවිදින්න, සළුවක් ඇඳගෙන, මරණය දක්වා ඔබ අනුගමනය කිරීමට කැමතියි!”
පිරිමින් ෆ්රැන්සිස්ගේ පාද සිපගනිමින්, පපුවට ගසාගෙන, කෑ ගැසූහ: “අපට තවදුරටත් අපේ භාර්යාවන් අවශ්ය නැත, අපට අපේ කෙත්වතු අවශ්ය නැත, අපටත් ස්වර්ග රාජ්යය අවශ්යයි; අපිව ඔබ සමඟ රැගෙන යන්න, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්!”
ෆ්රැන්සිස් බියට පත් විය. ඔවුන්ට කුමක් කළ යුතුද? ඔහු ඔවුන්ව කොහේට ගෙන යයිද? ඔහු ඔවුන්ට පෝෂණය කරන්නේ කෙසේද? සියල්ලෝම භික්ෂූන් සහ භික්ෂුණියන් වුවහොත් ලෝකයට කුමක් සිදුවේද?
“සොහොයුරනි,” ඔහු කෑගැසුවේ, “නවතින්න, මම අදහස් කළේ එය නොවේ; ස්වර්ගයට යන මාර්ගය එකක් පමණක් නොවේ; භික්ෂුව යන්නේ බිරිඳක් නැතිව, ආහාර නැතිව, ගින්නක් නැතිව, විවාහ වන, දරුවන් ලබන, පොළොවේ මිනිස් වර්ගයා ශක්තිමත් කරන යහපත් කිතුනුවා තවත් මාර්ගයකින් යයි. පොළොව ඔබ විසින් සීසා වගා නොකර, කාන්තාවන්ට දරුවන් නොලැබීම, නිවැරදි නැත, දෙවියන් වහන්සේගේ කැමැත්ත නොවේ. ලෝකයේ ජීවත් වන ඔබ වෙනුවෙන්, දෙවියන් වහන්සේ නිර්මල වැළඳ ගැනීම, ආහාර, උදුන සහ මිහිරි සංවාද නිර්මාණය කළේය! මම ඔබට දිවුරමි, ඔබට එසේ ජීවත් වීමෙන් පවා ස්වර්ගයේ දොරටුවට පැමිණිය හැකියි!”
සමහර ගොවීන් කෝප විය: “පළමුව ගින්නක් දල්වා, පසුව එය නිවා දැමීමට උත්සාහ කරනවා; ඔබ කලින් කීවේ නිවැරදි නම්, අපව ගලවා ගැනීමට අපි ලෝකය අත්හැරිය යුතුයි, එසේ නොමැති නම්, එය නිවැරදි නොවේ නම්, අපව සාමයෙන් තබා, ආශිර්වාද ලත් මිනිසා, වෙනත් තැනකට යන්න!”
කාන්තාවන් ඊටත් වඩා කෝප විය: “මේක සාධාරණ හැසිරීමක් නෙවෙයි, භික්ෂුව!”, ඔවුන් කෑ ගැසූහ; “ඔබ කැමති වුවත් නැතත්, අපි ඔබ සමඟ එන්නෙමු! කාන්තාවන් පාරාදීසයට ඇතුළු නොවන්නේද? කන්යා මරිය තුමිය එසේ කළ ආකාරයට! අපිත් ඇතුළු වෙන්නෙමු!”
ෆ්රැන්සිස් බලාපොරොත්තු සුන්ව අත්පුඩි ගැසුවේය: “ඉන්න,” ඔහු අයැද සිටියේ, “ඉන්න, මම ආපසු එන්නම්; ඔබ සතු දේ දුප්පතුන්ට බෙදා දීම ආරම්භ කරන්න, යුවළයන් නිර්මලව ජීවත් වන්න; අපහාස නොකරන්න, කෝප නොවන්න, දවසට තුන් වතාවක් දණ ගසා යාච්ඤා කරන්න. දිගු සූදානමක් අවශ්යයි, මගේ දරුවනි; සූදානම් වන්න, මම ආපසු එන්නම්!”
“මම ආපසු එන්නම්!”, ඔහු කෑ ගසා, ගමෙන් පිටවීමට වේගයෙන් ගමන් කළේය. මම ඔහු පසුපස දිව ගියෙමි. මා පසුපසින් කාන්තාවන් දස දෙනෙකු පමණ පැමිණියාය. ඔවුන් ශාප කරන්නට ද පටන් ගත්තාය: “වංචාකාරයා, බොරුකාරයා, ද්රෝහියා, නීචයා!”
ගල් වැටෙන්නට පටන් ගත්තේය, නමුත් අපි දැන් බොහෝ දුරස්ව සිටියෙමු. ගම අපගේ දසුනෙන් අතුරුදහන් වූ විට, අපි හුස්ම ගැනීමට නතර වුනෙමු.
“සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්,” මම ධෛර්යය ගෙන පැවසුවේ, “මම හිතන්නේ අපි වැරදියි. ඔබ එක් එක් පුද්ගලයාට දරාගත හැකි දේ පැවසිය යුතුයි; ඉතිරිය යක්ෂයාගේ දේවල්.”
ෆ්රැන්සිස් ඔහු වාඩි වී සිටි ගල මතම, සිතුවිලි වල ගිලී, නිහඬව සිටියේය. ඔහුගේ මනස ක්රියාත්මක වූ බව මට පෙනුනි, මන්ද ඔහුගේ නළලේ සහ තාලුවේ නහර ඉදිමී ඇති බව මම දුටුවෙමි. මම ඔහු ඉදිරිපිට වාඩි වී බලා සිටියෙමි. ගමේදී ඔවුන් අපට පාන් කෑලි, ඔලිව් සහ මිදි 송이 දෙකක් පිරිනැමූ අතර, මට බඩගිනි විය.
“සෝහෝදර ෆ්රැන්සිස්,” මම කීවෙමි, “කුරුසියේ ලකුණ කර, අපි කමු; ඔබට බඩගිනි නැද්ද?”
නමුත් ඔහුට ඇසුනේ නැත. ඔහු ඔහුගේ සිතුවිලිවල ගිලී සිටියේය.
“සෝහෝදර ලියෝ,” ඔහු ටික වේලාවකට පසු මට කීවේය, “සියල්ලෝම සාන්තුවරයන් වන ගමටත්, එක සාන්තුවරයෙක්වත් නැති ගමටත් විනාශය.”
මම තනිවම කන්න පටන් ගත්තා, ගමේදී දුටු සහ ඇසූ දේ ගැන නැවත සිතන්නට පටන් ගත්තා; යක්ෂයා මා තුළට ඇතුළු වී ඇති, මන්ද මම කෝපයෙන් මිමිණුවෙමි: “ඔබම කියන බැවින්, සෝහෝදර ෆ්රැන්සිස්, දෙවියන් වහන්සේව පහසුම මාර්ගයෙන් కూడా සොයා ගත හැකි බැවින්, අපහසු මාර්ගයෙන් දුක් විඳින්නේ ඇයි? විවාහ වූ, දරුවන් සිටින, නිවසක් සහ කෙත්වතු සහ හොඳ ආහාර ඇති මිනිසාට දෙවියන් වහන්සේව සොයා ගත හැකිද? ඔබ කිව්වා ඔහුට හැකියි කියලා; එහෙනම් අපිත් විවාහ වෙලා, නිවසක් හදලා, හරියට ජීවත් වෙමු! අපගේ අරමුණ එකකි: දෙවියන් වහන්සේ වෙත ළඟා වීම; තැළී පොඩි වී යාමට වඩා, ශක්තිමත්ව සහ හොඳින් පෝෂණය වී එහි ළඟා වීම හොඳයි! දවස පැමිණි විට, සෝහෝදර ෆ්රැන්සිස්, ඒ තත්වයෙන් දෙවියන් වහන්සේ ඉදිරියේ පෙනී සිටින්නේ කෙසේද? පාප් වහන්සේගේ වදන් ඔබට මතක නැද්ද? 'මේ දුර්ගන්ධය කුමක්ද? ඔබ පැමිණියේ කුමන ඌරු කොටුවෙන්ද?'. දෙවියන් වහන්සේත් ඔබට එසේම කියයි!”
මම තනිවම කතා කරමින්, ලොකු කටගැස්ම කෑවෙමි; මම මිදි 송이 එකක් කෑවෙමි, දෙවැනි 송ියෙන් ද ටිකක් කෑවෙමි. දෙවියන් වහන්සේ සත්යයකි, ෆ්රැන්සිස් නොසිටියේ නම් – මොනතරම් කරදරයක්ද! – මම වහාම ඒ ගමට ආපසු ගොස් විවාහ වීමට ඉඩ තිබුණි. මට උනන්දුවක් දක්වන ගැහැණු ළමයෙක් මම දැනටමත් තෝරාගෙන තිබුණි. ඒ වගේම මම දෙවියන් වහන්සේට භය ඇත්තෙක් වීමට ඉඩ තිබුණා, නිසැකවම, මම දිනකට තුන් වතාවක් සහ දහතුන් වතාවක් පවා යාච්ඤා කිරීමට දණ ගසා, නමුත් මම දෙවියන් වහන්සේ වෙත සෙමින්, සුවපහසුවෙන් යාමට ඉඩ තිබුණි; ඒ වගේම මම මගේ බිරිඳ සහ දරුවන්ද රැගෙන යාමට ඉඩ තිබුණි, අපි හැමෝම එකට පාරාදීසයට ඇතුළු වීමට ඉඩ තිබුණි!
ෆ්රැන්සිස් ඔහු වාඩි වී සිටි ගලෙන් නැගිට්ටේය; මම ඇස් ඔසවා, ඔහු දැක, මම පව් කළාක් මෙන් කුඩා වී ගියෙමි; ඔහු මට සිනාසුණේය: “ඔබ හරි, සෝහෝදර ලියෝ,” ඔහු කීවේය; “භික්ෂුවගේ ජීවිතය දුෂ්කරයි, සියලුම මිනිසුන්ට එය දරාගත නොහැකියි. ලෝකය විනාශ වන නිසා එය එසේ විය යුයුතුත් නැත. එසේ නම්, මම ඒ ගල මත ඉඳගෙන සිටියදී, දෙවියන් වහන්සේ මා ආලෝකවත් කළ ආකාරය මෙයයි, එය ආශිර්වාද ලත් වේවා; අපගේ දැඩි නියෝගයට අමතරව, ලෝකයේ ජීවත් වන දෙවියන් වහන්සේට භය ඇති සියලුම කිතුනුවන්ට ඇතුළු විය හැකි, මෘදු, පහසු තවත් එකක් අපි ආරම්භ කරන්නෙමු. මේ මෘදු නියෝගයේ සොහොයුරන්ට විවාහ වීමට, ඔවුන්ගේ ඉඩම්වල වැඩ කිරීමට, මධ්යස්ථව ආහාර ගැනීමට සහ පානය කිරීමට, පාවහන් නොමැතිව ඇවිදීමට අවශ්ය නැත, සිවුරක් ඇඳීමට අවශ්ය නැත; නමුත් ඔවුන් ගුණධර්ම අනුව ජීවත් විය යුතුය, ඔවුන්ගේ සතුරන් සමඟ සමාදාන විය යුතුය, දුප්පතුන්ට දන් දිය යුතුය, සෑම මොහොතකම ඔවුන්ගේ ඇස් පොළොවෙන් අහසට ඔසවන්න. ඔබ සිතන්නේ කුමක්ද, සෝහෝදර ලියෝ? ඔබ එකඟද?”
මම ඔහුට මෙසේ කීමට ආසන්නව සිටියෙමි: “අපිත් මේ නියෝගයට ඇතුළු වෙන්නේ නැද්ද, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්?”, නමුත් මම ලැජ්ජාවට පත් වී බියට පත් වීමි.
“එකඟයි,” මම ගිල දමමින් පිළිතුරු දුන්නෙමි.
මට කුමක් කිව හැකිද? මම දැන් පටන් අරගෙන තිබුණා, නටන්නම වෙනවා. ෆ්රැන්සිස්ව දැන හඳුනා ගැනීමට පෙර, මම දෙවියන් වහන්සේ පසුපස හඹා ගියෙමි, නමුත් මම හොඳ ආහාරවලටද කැමති වීමි; ඔහුව දැන හඳුනා ගත් දා සිට, දෙවියන් වහන්සේ පසුපස හඹා යාම ගැන මට තවදුරටත් කරදර විය යුතු නැත. මම ෆ්රැන්සිස්ගේ අඩිපාරේ යමි, ඔහු මාර්ගය දන්නා බව මම දනිමි, මම සන්සුන්ව සිටිමි. නමුත් ආහාර, වයින් සහ විනෝදාස්වාදය පිළිබඳ සිතුවිලි තවමත් මා හිංසා කරයි; මම ලැජ්ජාවට පත් වුවද මම එය පවසමි: කාන්තාව පිළිබඳ සිතුවිලිද.
“ඔබ සිතන්නේ කුමක්ද, සොහෝදර ලියෝ?” ෆ්රැන්සිස් මා කල්පනාවෙන් සිටිනු දැක විමසීය.
“දෙවියන් වහන්සේ ගැන,” මම මාතෘකාව වෙනස් කරමින් පිළිතුරු දුන්නෙමි.
“ඔබට මතකද, සොහෝදර ලියෝ, ඔබ මුළු පොළොව පුරාම දෙවියන් වහන්සේ සොයමින් ගිය කාලය? ඔහු ඔබේ හදවත තුළ සිටි නිසා ඔබට ඔහුව සොයාගත නොහැකි විය. ඔබ රන් මුද්දක් සොයමින් සිටින මිනිසෙකු වැනිය. ඔහු එය රෑ දහවල් සෑම තැනකම සෙව්වේය, නමුත් එය ඔහුගේ ඇඟිල්ලේ තිබූ නිසා එය සොයාගත නොහැකි විය.”
එක් දිනක් – දැනටමත් අඳුර වැටී තිබුණි – අපි ප්රසිද්ධ මොන්ටෙෆෙල්ට්රෝ මාලිගාවට පැමිණියෙමු; බහු-වර්ණ කොඩියක් කුළුණේ මුදුනේ ලෙළ දෙමින් තිබුණි, කවුළු වලින් හොරණෑ හඬ නැඟුණි, ජනේල වලින් වටිනා රතු පලස් එල්ලා තිබුණි; මාලිගාවේ දොරටුව බේ කොළ සහ මරඳ පැළෑටිවලින් සරසා තිබුණි. උතුම් පුද්ගලයන් සහ කාන්තාවන් එසවිය හැකි පාලම හරහා ගමන් කළහ, අලංකාර පිටිපස්සේ දොරටු ඉදිරිපිටට දිව ගොස් කාන්තාවන්ට අශ්වයන්ගෙන් බැසීමට උදව් කළහ. පිටුපසින්, තැනිතලාවෙන් නැඟී එන මාර්ගය දිගේ, අලංකාර ලෙස සැරසුණු තවත් කාන්තාවන් සහ රන් ආයුධ පැළඳ සිටින වංශාධිපතියන් පැමිණෙනු දක්නට ලැබුණි. අලුත්ම වර්ණවත් නිල ඇඳුම් ඇඳගත් පිටිපස්සේ සහ සේවකයන් මත්පැන් සහ රසකැවිලිවලින් පිරුණු රිදී තැටි රැගෙන එහාට මෙහාට දිව ගියහ.
“පාරාදීසය මෙහෙම වෙන්න ඇති,” මම මේ සුඛෝපභෝගීත්වය සහ අලංකාරය දැක මවිතයට පත් වී කීවෙමි.
“එය ඊට වඩා සරල තැනක්, සෝහෝදර ලියෝ,” ෆ්රැන්සිස් මට පිළිතුරු දුන්නේය. ඔහු වංශාධිපතියන්, කාන්තාවන්, කොඩි දෙස බලා සිටියේය.
“මෙතන මංගල්යයක් වෙන්න ඇති; අපිත් එයට සම්බන්ධ වෙමු; ඔබ සිතන්නේ කුමක්ද, සෝහෝදර ලියෝ?”
මම ඊට වඩා කිසිවක් බලාපොරොත්තු වුණේ නැත.
“සතුටින්, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්; අපි යමු!”
ෆ්රැන්සිස් ආරාධිත අමුත්තෙකු මෙන් සන්සුන්ව සහ විශ්වාසයෙන් යුතුව එසවිය හැකි පාලම මතින් ඉදිරියට ගියේය. මම පසුබට වුනෙමි.
“නමුත් අපිට ආරාධනාවක් නැහැ, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්,” මම කීවෙමි. “ඔවුන් අපිව එළවා දමයි!”
“කරදර නොවන්න, දෙවියන් වහන්සේගේ බැටළු පැටියා; මේ මංගල්යය අප වෙනුවෙන් බව ඔබ තවමත් තේරුම්ගෙන නැද්ද? අපි මේ වල් මාලිගාවට ඇතුළු වන්නේ මසුන් ඇල්ලීමටද?"
“මසුන් ඇල්ලීමටද?” මම පුදුමයෙන් කීවෙමි; “නමුත් මෙහි විලක්, ගංගාවක් හෝ මුහුදක් මට පෙනෙන්නේ නැහැ. ගල් පමණයි!”
ෆ්රැන්සිස් සිනාසුණේය.
“ඔබට අමතක වී ඇත, සහෝදරයා, අපි ධීවරයන් බව? මසුන් නොව, ආත්මයන් ඇල්ලීමට; කවුද දන්නේ, දෙවියන් වහන්සේගේ මාර්ග බොහෝය; මෙතුළ සේද ඇඳුම් සහ ලස්සන ශරීරයක් තුළ හුස්ම හිරවී, ගැලවීම සඳහා පලා යාමට කැමති ආත්මයක් ඇත. අද මාලිගාවේ ස්වාමියා මේ මංගල්යය පැවැත්වීමට හේතුව ඇය උදෙසා දෙවියන් වහන්සේ විසින් සිදු කරන ලද්දකි. අපිට ඇතුළු වීමට අවස්ථාවක් ලබාදීමට; අපි ඇතුළු වෙමු.”
මෙසේ පවසා, ඔහු මාලිගාවේ බර යකඩ දොරටුවෙන් ඇතුළු විය.
විශාල මිදුල අශ්වයන්ගෙන් පිරී තිබුණි. කුස්සියේ සියලුම ලිප් දල්වා තිබුණි; මස් විශාල වට්ටක්කා තුළ තම්බමින් හෝ ග්රිල් මත බැදෙමින් තිබුණි. ඒ සුවඳ වාතයේ පැතිර ගියේය. මගේ නාස්පුඩු ත්රාසයෙන් වෙව්ලන්නට විය. මට එතැනින් ඉවත් වීමට අවශ්ය නොවීය. මුළුතැන්ගෙයිකරුවෙක් පසුකර ගියේය: “මොන මංගල්යයක්ද, සහෝදරයා?” මම ඇසුවෙමි.
“ස්වාමියාගේ පුතාට නයිට් පදවිය පිරිනමනවා,” ඔහු පිළිතුරු දුන්නේය. “දැන් හැමෝම පල්ලියේ ඉන්නවා, බිෂොප්තුමා අලුත් ආයුධ ආශිර්වාද කරනවා...”
ඔහු මා හිසේ සිට පාදය දක්වා බැල්මක් හෙළා, මම පාවහන් නොමැතිව සිටින බවත්, මගේ සළුව සිදුරු වලින් පිරී ඇති බවත් දුටුවේය; ඔහුට මාව එතරම් නොරිස්සුනි. ඔහු ඇහි බැම රැලි කළේය.
“අපි දේවල් පැහැදිලි කරගමු,” ඔහු කීවේය. “ඔබට ආරාධනා කළාද?”
“ඇත්ත වශයෙන්ම,” මම පිළිතුරු දුන්නෙමි. “ඔබ සිතන්නේ කුමක්ද?”
“කවුද ආරාධනා කළේ?”
“දෙවියන් වහන්සේ!”
මුළුතැන්ගෙයිකරුවා සිනාසුණේය: “අනේ, දුප්පතා; ඔබට බඩගිනි වී, කන්න පැමිණ ඇත. දෙවියන් වහන්සේ ගැන කතා කරන්න එපා!” ඔහු පවසා, කුස්සිය දෙසට ගියේය.
ෆ්රැන්සිස් මේ අතර දොරටුවට ඉහළින් ඇති වංශාධිපති ලාංඡනය අගය කළේය. එහි නිරූපණය කර තිබුණේ පසුපස පාද මත ඉඳගත් සිංහයෙකු හදවතක් අල්ලාගෙන සිටින ආකාරයයි. ඒ හදවත තුළ මෙසේ ලියා තිබුණි: “මම කිසිවෙකුට බිය නැත!”.
ෆ්රැන්සිස් මට ලාංඡනය පෙන්වීය: “මේ ස්වාමියා කිසිවෙකුට බිය නැති බව පෙනේ, සමහරවිට දෙවියන් වහන්සේටවත් නැත; නමුත් මිනිසාගේ හදවත මෝඩ ලෙස අහංකාරයි, සෝහෝදර ලියෝ, එය පවසන දෙයට අවධානය යොමු නොකරන්න. සමාව දී, ඉදිරියට යන්න. අපට ලාංඡනයක් තිබුනා නම්, ඔබ කැමති එහි පින්තාරු කිරීමට කුමක්ද?”
“බැටළු පැටවෙක්, සිංහයෙකු ගිල දමන බැටළු පැටවෙක්,” මම සිනාසෙමින් පිළිතුරු දුන්නෙමි.
“නැහැ, දෙවියන් වහන්සේගේ බැටළු පැටියා; මම හිතන්නේ ඔබට බඩගිනි වී, සිංහයෙකු පවා කන්න සූදානම් ඇති; නමුත් බැටළු පැටවුන් සහ සිංහයන් සාමයෙන් ජීවත් වන දවසක් පැමිණේවි; එබැවින් කෝප නොවන්න. ලාංඡනයේ පින්තාරු කළ යුත්තේ, සෑම උදෑසනකම අහසේ ඉහළට පියාසර කරමින් ගායනා කරන කුඩා හා නිහතමානී කුරුල්ලා යැයි මම කියමි.”
පෝර්සියුන්කෝලාහිදී සොහොයුරන්ට කතා කරන විට ෆ්රැන්සිස්ගේ වචන මට මතක් විය.
“කුරුල්ලා,” මම කීවෙමි, “කබායක් ඇති කුරුල්ලා.”
“ඔබ අනුමාන කළා, සොහෝදර ලියෝ, මම ඔබට මගේ ආශිර්වාදය ලබා දෙමි. දැන් මම මාලිගාවේ දේවස්ථානයේ ගායනා කිරීම ඇසෙනවා. අපි යාච්ඤා කිරීමට යමු.”
අපි කුළුණේ පාමුල ආලෝකයෙන් පිරුණු පල්ලියට ඇතුළු වුනෙමු. මොනතරම් තේජසක්ද, මගේ දෙවියනේ! පල්ලිය කඩු, යකඩ ආයුධ සහ රන් ස්පර්ස් ඇති වංශාධිපතියන්ගෙන් පිරී තිබුණි; නව නයිට්වරයාට උපහාර දැක්වීමට ආයුධ පැළඳ සිටින නයිට්වරු පැමිණ සිටියහ; දිගු සළු, රන් එම්බ්රොයිඩර් කළ උස තොප්පි මත වටිනා වර්ණවත් වැස්ම, පිහාටු, පබළු මාල සහ රන් බඳ පටි පැළඳ සිටි කාන්තාවන්, මොනතරම් අපූරුද! සහ මොනතරම් සුවඳක්ද, මගේ දෙවියනේ! අරාබියේ සියලුම සුවඳ වර්ග දැනුනි. නැහැ, නැහැ, ෆ්රැන්සිස්ට හොඳින් කිව හැකියි, නමුත් මම පාරාදීසය මේ ස්ථානයට සමාන යැයි සිතමි, සාන්තුවරයන් සහ සාන්තුවරියන් සමඟ. දෙවියන් වහන්සේ ආශිර්වාද ලත් අයට මෙවැනි ඇඳුම් පමණක් නොව, ඊටත් වඩා අලංකාර ඇඳුම් ලබා දෙනු ඇත. ඔවුන් දෙවියන් වහන්සේගේ නයිට්වරුන් නොවේද? ස්වර්ගය සියලු වීරයන් වාඩි වී සිටින වට මේසයක් නොවේද? ක්රිස්තුස් වහන්සේ රජු ආතර් නොවේද?
මම මවිතයට පත් වීමි; ස්ථම්භයක් පිටුපස සැඟවී, මම ඇස් ලොකු කරගෙන බලා සිටියෙමි. හදිසියේම, මම දුටුවේ කුමක්ද? ෆ්රැන්සිස් වංශාධිපතියන් අතරින් वेදිකාවට ගොස්, පූජාසනයට ළඟා විය, එහිදී බිෂොප්තුමා, සිටගෙන, සුදුමැලි, රන්වන් පැහැති ළමයෙකු වන නව නයිට්වරයාට ආශිර්වාද කරමින් සිටියේය.
ෆ්රැන්සිස් යාච්ඤාව අවසන් වන තුරු බලා සිට, බිෂොප්තුමා ඉදිරිපිට දණ ගැසුවේය.
“ශුද්ධෝත්තම බිෂොප්තුමනි,” ඔහු පැවසුවේ, “දෙවියන් වහන්සේට ඇති ආදරය නිසා, මට කතා කිරීමට අවසර දෙන්න.”
සමහර වංශාධිපතියන් ඔහුව හඳුනා ගත්හ, ඔවුන් එකිනෙකාට මිමිණුවේය: “ඒ ඇසිසියේ ෆ්රැන්සිස්! අලුත් තපස්වියා!”
බිෂොප්තුමා ඔහු දෙස අවඥා සහගතව බැලුවේය: “ඔබට කුමක් කිව යුතුද?” ඔහු ඇසීය.
“මම දන්නේ නැහැ, බිෂොප්තුමනි; දෙවියන් වහන්සේ මගේ මුඛයට දමන දේ; විශ්වාස කරන්න.”
“ඔබ කවුද?”
පැරණි මාලිගාධිපතියා ඉදිරියට ගියේය.
“බිෂොප්තුමනි,” ඔහු පැවසුවේ, “ඔහුට අවසර දෙන්න; ඔහු ඇසිසියේ ෆ්රැන්සිස්.”
බිෂොප්තුමා ඔහුගේ දෑත් ඔසවා තැබුවේය: “කෙටියෙන් කියන්න,” ඔහු පැවසුවේය. “මේස පිළියෙල කර ඇත.”
“මේස ස්වර්ගයේ පිළියෙල කර ඇත!” ෆ්රැන්සිස් බිෂොප්තුමාගේ වදන් අල්ලාගෙන දේශනා කිරීමට පටන් ගත්තේය. “මේස පිළියෙල කර ඇත, විනිශ්චය දිනය ළඟා වෙමින් තිබේ, සහෝදරවරුනි; කාලය ඉතිරිව ඇත්තේ ඉතා ස්වල්පයක්, නමුත් අපට තවමත් ගැලවිය හැකියි, ස්වර්ගයට නැඟී දෙවියන් වහන්සේගේ අමරණීය මේසයේ වාඩි විය හැකියි. යකඩ ආයුධ, රන් ස්පර්ස්, සේද සළු, මංගල්යයන්, සිනහව සහ විනෝදාස්වාදය සමඟ ස්වර්ගයට නැඟිය නොහැකියි; නැගීම දුෂ්කර ය, සටන් සහ දහඩිය සහ ලේ අවශ්යයි.”
වංශාධිපතියන් සහ කාන්තාවන්ගේ මුහුණු අඳුරු විය, බිෂොප්තුමා කෝපයෙන් ඔහුගේ මුතු ඇට කෝටුව සෙලෙව්වේය. ෆ්රැන්සිස් එය තේරුම් ගෙන ඔහුගේ ස්වරය මෘදු කළේය: “මට සමාවෙන්න,” ඔහු පැවසුවේ, “මම නයිට්වරුන්ට කතා කරන නිසා, මම ඔවුන්ගේ භාෂාව කතා කිරීමට බැඳී සිටිමි. මට ඔබට කියන්නට අවශ්ය වූයේ මෙයයි, සවන් දෙන්න, මම ඔබෙන් අයදිමි: තම ආදරණීය කාන්තාවගේ ආදරය දිනා ගැනීමට කැමති නයිට්වරයා උතුම් ක්රියා කළ යුතුය, පෙනෙන සහ නොපෙනෙන බලවේග – මුහුද, මෘගයන්, මිනිසුන්, භූතයන් – විරුද්ධව සටන් කළ යුතුය, ඒ වගේම ඔහුගේ කාන්තාව ඔහුට දෑත් විවෘත කරන තෙක් ජයග්රහණය කළ යුතුයි! ශුද්ධ සොහොන මුදා ගැනීමට පිටත්ව යන අය, ඔවුන්ගේ අශ්වයා පිට කැපෙල්ලෝ පාලම හරහා යන අය, භූතයන් කඩුවෙන් පලවා හැරීමට මධ්යම රාත්රියේ đổවැටුණු කුළුණු මතට නගින අය. ඒ වගේම ඔවුන් බිය නැත. ඔබ වංශාධිපති මාලිගාධිපතියාගේ හදවත විවෘත කළහොත්, ඔබට මෙසේ ලියා ඇති බව පෙනෙනු ඇත: 'මම කිසිවෙකුට බිය නැත!'. ඇයි? ඔහු නිතරම උණුසුම් සහ සුවඳැති වැළඳ ගැනීමක් ගැන සිතන නිසා.
“මේ සියල්ල, වංශාධිපතියනි සහ කාන්තාවනි, ඔබ මට වඩා හොඳින් දනී; නමුත් ඔබ නොදන්නවා ඇති, නැතහොත් ඔබ දන්නවා නමුත් ඔබට අමතක වෙනවා ඇති, තවත් කාන්තාවක් සිටින බව, භූමික නොවන, ස්වර්ගීය තැනැත්තියක්, තවත් නයිට්වරුන් සහ තවත් සටනක් ඇති බව. ඒ කාන්තාව කවුද? ස්වර්ග රාජ්යය. ඒ සටන කුමක්ද? ක්ෂණික ධනය අත්හැර සදාකාලික ධනය වැළඳ ගැනීමේ සටන: දරිද්රතාවය, නිර්මලකම, පරිපූර්ණ ප්රේමය! නිෂ්ඵල ශරීරයක් දිනා ගැනීමට අපි අනතුර, බිය, මරණයට මුහුණ දෙනවා නම්, සදාකාලික කාන්තාව දිනා ගැනීමට අප කළ යුතු ක්රියා මොනවාද?”
වංශාධිපතියන් නොඉවසිලිමත් වීමේ සලකුණු පෙන්වීමට සහ පාවහන් නොමැති මේ පුද්ගලයාගේ නිර්භීතකම ගැන මැසිවිලි නැඟීමට පටන් ගත්හ. ෆ්රැන්සිස් එය තේරුම් ගෙන, පූජාසනයේ පියගැටපෙළෙන් බැස, ඔවුන් අතරට ගියේය.
“ඔබේ සන්නාහවලින් සැරසුණු උත්තමයිනි, කෝප නොවන්න,” ඔහු පැවසීය. “මම කතා කරන්නේ නයිට්වරයෙකුගෙන් නයිට්වරයෙකුට. ඔබ උත්තම වුවත්, මම කිසිවෙකුගේ වහලෙක් නොවේ, දෙවියන් වහන්සේගේ පමණි. මා ඇඳ සිටින පැල්ලම් සහිත සිවුර මගේ නයිට්වරයාගේ සන්නාහයයි. මමත් සටනක් ආරම්භ කර ඇත්තෙමි, මම කුසගින්න, පිපාසය, වෙහෙස, මගේ කාන්තාවගේ අලංකාරය වෙනුවෙන් සටන් කරමි. මගේ කාන්තාව ඔබේ කාන්තාවන්ට වඩා දහස් ගුණයකින් ලස්සනයි. මම ඔබට කතා කරන්නේ මේ කාන්තාව ගැන ය, සටන ආරම්භ කරන ලෙස මම ඔබෙන් අයැද සිටිමි. තවමත් ප්රමාද නැහැ. මගේ තරුණ නයිට්වරය, රන්වන් සහ උතුම් තරුණයා, ස්වාමින් වහන්සේ මගේ මුඛයෙන් ඔබට අණ කරන දේට සවන් දෙන්න. ඔබේ උතුම් පියා පුරසාරම් දොඩයි: 'මම කිසිවෙකුට බිය නැහැ.' ඔබ, ඔහුගේ පුත්රයා, ඔබේ හදවතේ ලිවිය යුතුය: 'මම කිසිවෙකුට බිය නැහැ, දෙවියන් වහන්සේට පමණි.' සමහරවිට ඒ නිසා විය හැකියි අද රාත්රියේ ස්වාමින් වහන්සේ මාව ඔබේ මාලිගාවට එව්වේ, ඔබව නයිට්වරයෙකු ලෙස පත් කරන මොහොතේ: ඔබට මේ පණිවිඩය ගෙන ඒමට, මගේ පුතා!”
ෆ්රැන්සිස් නිහඬ වී, බිෂොප්වරයාගේ අත සිපගෙන, මට ඉඟි කළේය. අපි පිටතට ගියෙමු. දැන් රාත්රිය වැටී තිබුණි, අහස තරු වලින් පිරී තිබුණි. අපි අශ්වයන් සහ සේවකයන් සමඟ මළුවේ නතර වීමු. නිහඬව, උත්තමයෝ සහ කාන්තාවෝ පල්ලියෙන් පිටතට පැමිණ මේස පිළියෙල කර තිබූ විශාල ශාලාවට ඇතුළු වූහ. සේවකයෝ සහ පිරිවරු මුළුතැන්ගෙයින් විශාල ශාලාවට මස් සහ වයින් රැගෙන ගියහ. දොර විවෘත වූ විට, සිනහව සහ සංගීත භාණ්ඩ සුසර කිරීමේ ඝෝෂාවක් ඇසුණි.
ෆ්රැන්සිස් මළුවේ කොනක බිම වාඩි වී, බිත්තියට හේත්තු වී, සැනසිල්ලෙන් ඇස් පියා ගත්තේය. මට බඩගිනි විය. මම මුළුතැන්ගෙයට රිංගා, දානයක් ඉල්ලා සිටියෙමි. ඔවුන් මට පාන්, මස් සහ වයින් බෝතලයක් දුන්නා. මම සතුටින් සියල්ල පිළිගෙන ෆ්රැන්සිස් වෙත දිව ගියෙමි. “සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්,” මම කෑගැසුවෙමි, “නැගිටින්න, අපි කමු.”
“ඔබ කන්න,” ඔහු පිළිතුරු දුන්නේය, “ඔබේ බූරුවාට කන්න දෙන්න.”
මම වයින් උගුරක් බී, සතුටු සිතින්, “ඔබේ බූරුවාටත් ආහාර අවශ්යයි, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්. තම බූරුවාට කෑමට නොදී පුරුදු කිරීමට අවශ්ය වූ ගොවියාට සිදු වූ දේ ඔබ දන්නවාද? බූරුවා පුරුදු වීමට පටන් ගත් විගසම ඔහු මිය ගියා.”
ෆ්රැන්සිස් සිනාසුණේය.
“සොහෝදර ලියෝ, ඔබේ බූරුවාට තවත් වයින් උගුරක් දෙන්න, එවිට එය කෑ ගැසීමට පටන් ගනීවි. වෙනත් බූරුවන් ගැන කරදර නොවන්න.”
ඔහු පැවසූ අතර, නැවත ඇස් පියා ගත්තේය.
මම ආහාර ගනිමින්, මස් එතරම් රසවත් කළ දෙවියන් වහන්සේට ස්තූති කරන අතරතුර, තොප්පියේ පිහාටු සහිත තරුණ උත්තමයෙක් ළං විය. ඔහු නැමී ෆ්රැන්සිස්ව හඳුනා ගත්තේය.
“ඔහු නිදිද?” ඔහු මගෙන් ඇසුවේය.
“නැහැ, ඔහු කවදාවත් නිදාගන්නේ නැහැ,” මම පිළිතුරු දුන්නෙමි. “ඔහුගේ නම කියා ඔහුට කතා කරන්න.”
“පියා ෆ්රැන්සිස්!” තරුණයා පැවසීය. “පියා ෆ්රැන්සිස්!”
ෆ්රැන්සිස් ඇස් ඇර, තරුණයා දැක, සිනාසුණේය.
“සාදරයෙන් පිළිගනිමු,” ඔහු පැවසීය. “ඔබ මේස සහ ලස්සන කාන්තාවන් අතහැර මෙහි පැමිණියේ ඇයි? නිසැකවම දෙවියන් වහන්සේ ඔබව එව්වා.”
“පියා ෆ්රැන්සිස්,” තරුණයා චිත්තවේගීය ලෙස පැවසීය, “පල්ලියේ ඔබේ වචන මගේ හදවතට ඇතුළු විය. මම මුළු ජීවිත කාලයම පල්ලියේ කියන දේට සවන් දී ඇත, නමුත් මගේ කන්වලට කිසිවක් ඇසෙන්නේ නැහැ. අද රාත්රියේ මම ප්රථම වරට ඇසුවෙමි, මම ඔබෙන් උපකාරයක් ඉල්ලා සිටීමට පැමිණ ඇත්තෙමි. මම කවුන්ට් රොලන්ඩෝ, කැසෙන්ටිනෝහි චියුසි මාලිගාවේ ස්වාමියා.”
“කුමන උපකාරයක්ද, පුතා?” ෆ්රැන්සිස් ඇසුවේය. “ඔබේ ආත්මයේ ගැලවීම සඳහා මට කළ හැකි දේ මම කරන්නම්.”
“ටස්කනිහි මට හුදකලා කන්දක් තිබේ, එය ලා වර්නා ලෙස හැඳින්වේ. එය හුදකලා සහ නිහඬයි, මාර්ග නොමැතිව. මිනිසුන් එහි ගමන් කරන්නේ නැහැ, එහි ජීවත් වන්නේ උකුස්සන් සහ තිත්තිරුන් පමණි. මම එය ඔබට පූජා කරමි, පියා ෆ්රැන්සිස්, මගේ ආත්මයේ ගැලවීම සඳහා.”
“මම සොයමින් සිටියේ එයයි!” ෆ්රැන්සිස් ප්රීතියෙන් දෑත් ගසමින් කෑගැසුවේය. “මේ කන්ද වෙනුවෙන්, දැන් මට තේරෙනවා, මම පෝර්සියුන්කුලාවෙන් පිටත් වුණේ. නිසැකවම එහි වල් සහ ජනශූන්ය මුදුනේ සිට පව්කාරයන්ගේ යාඥාවන් ස්වාමින් වහන්සේගේ පාමුලට නැඟෙනු ඇත. ක්රිස්තුස් වහන්සේගේ නාමයෙන් මම ඔබට ස්තූති කරමි, මගේ තරුණ ස්වාමියා, මම එය පිළිගනිමි.”
“මගේ ආත්මය වෙනුවෙන් යාඥා කරන්න,” කවුන්ට් පැවසූ අතර, ෆ්රැන්සිස්ගේ අත සිපගත්තේය. “දැන්, ඔබේ අවසරය ඇතිව, මමත් ලස්සන කාන්තාවන් සමඟ සැමරීමට යනවා.”
“සාමයෙන් යන්න, මගේ ස්වාමියා,” ෆ්රැන්සිස් ඔහුට ආශිර්වාද කරමින් පැවසීය. “ඔබ හොරණෑව ඇසෙන තුරු සමරන්න.”
“කුමන හොරණෑවද?”
“විනිශ්චය දවසේ හොරණෑව.”
“ඊට තව කල් තියෙනවා!” කවුන්ට් සිනාසෙමින් දුවගෙන ගියේය.
ඔහු මේස වෙත ආපසු යාමට ඉක්මන් විය. ෆ්රැන්සිස් මා දෙස බලා මම තවමත් ආහාර ගනිමින් සිටින බව දුටුවේය. “ඔබේ බූරුවාට හොඳින් කන්න දෙන්න, සොහෝදර ලියෝ,” ඔහු පැවසීය. “අපි බෑවුම් සහිත කන්දක් නැගිය යුතුයි. අපි යන්නේ කොහේද කියා ඔබ නිතරම අසනවා. අපි යන්නේ ලා වර්නා වෙත, මගේ සටන් සගයා, ලා වර්නා වෙත. හිම මැද, ස්වාමින් වහන්සේ අප එනතුරු බලා සිටින බව මට හැඟෙනවා.”
“සීතල, වැසි සහ හිම මැද?” මම බියෙන් ඇසුවෙමි. “ඔහු අපට තැනිතලාවේ ඔහුව සොයන ලෙස අණ නොකරන්නේ ඇයි?”
“සොහෝදර ලියෝ, ස්වාමින් වහන්සේ සැමවිටම සීතල, වැසි සහ හිම මැද සිටිනවා. චෝදනා කරන්න එපා. තැනිතලාවේ ධනවත් මහත්වරුන්, ලස්සන ආදරණීය කාන්තාවන් සහ මේ ලෝකයේ කාන්තාව වන මරණය සිටිනවා. ඔබේ දිළිඳු බූරුවාත් එහි සිටිනවා, සොහෝදර ලියෝ. නමුත් සැබෑ සොහෝදර ලියෝ කන්ද නගිනවා.”
මම පිළිතුරු දුන්නේ නැත. ආහ්, මම සිතුවෙමි, තැනිතලාවේ බූරුවා තබා එයට සශ්රීක තණබිම්වල තණ කෑමට ඉඩ දී, ආත්මය කුසගින්නක් හෝ සීතලක් දැනෙන්නේ නැතිව කන්ද නැග්ගොත් කොතරම් හොඳද!
අපව අශ්වයන් සමඟ ගව ඔරුවක නිදා ගැනීමට සැලැස්වූහ. ගොම සහ අශ්ව දහඩිය ගඳක් තිබුණි. ෆ්රැන්සිස් අත දිගු කර අශ්වයන්ට ආශිර්වාද කළේය. “අද රාත්රියේ අපි එකට නිදාගනිමු, සොහෝදර අශ්වයිනි. කරුණාකර පයින් නොගසන්න, කෑ නොගසන්න. අපි වෙහෙසට පත්ව සිටිමු, අපට නිදා ගැනීමට ඉඩ දෙන්න. සුභ රාත්රියක්!”
අපි බිම පිදුරු ටිකක් අතුරා වැතිර ගත්තෙමු. අපි ඇත්තටම වෙහෙසට පත්ව සිටි අතර, ඉක්මනින් නින්දට වැටුණෙමු. වරින් වර මම නින්දේදී ගායනය, ගිටාර් සහ කාන්තා සිනහව ඇසුවෙමි. අහස මගේ හිසට ඉහළින් විවෘත වී දේවදූතයන් සමඟ බැස එන බවක් පෙනුනි. නමුත් මම ඉක්මනින් නැවත නින්දට වැටුණෙමි, ගිටාර් සහ සිනහව සහිත දේවදූතයන් නැවතත් අහසේ අතුරුදහන් විය.
ෆ්රැන්සිස් ඉතා හොඳ මනෝභාවයකින් අවදි විය.
“ඔබ යකඩ සෙරෙප්පු දමා තිබේද?” ඔහු ඇසුවේය. “අපට බෑවුම් සහිත නැගීමක් තිබේ.”
“ඇත්ත වශයෙන්ම,” මම පිළිතුරු දුන්නෙමි, “මෙන්න ඒවා.”
මම ඔහුට මගේ තුවාල වලින් පිරුණු පාද පෙන්වූයෙමි.
මම කුරුසියේ ලකුණ ඇන්දෙමි. “එහෙනම් ස්වාමින් වහන්සේ අපට අනුකම්පා කරත්වා,” මම මිමිණුවෙමි. අපි ලා වර්නා කන්ද, නව ආගමට හැරුණු අය, දෙසට ගමන් කළෙමු.
තම සිතුවිලිවල ගිලී සිටි ෆ්රැන්සිස් කතා කළේ නැත. අපි මාලිගාව පිටුපසින් තබා ඇවිත් සිටියෙමු. එක කොළයක්වත් සෙලවුණේ නැත. කොඩි කණු මත වර්ණවත් රෙදි කැබලි මෙන් එල්ලී තිබුණි. අහස වලාකුළු වලින් වැසී තිබුණි, හිසකෙස් නැති හිරු අප දකුණු පසින් වලාකුළු පිටුපසින් නැඟී සිටියේය. ගස්වල කොළ සුදුමැලි පැහැයක් ගත්තේය, කෙළවරේ පමණක් වැහි බිංදු දිලිසෙමින් සහ වෙව්ලමින් තිබුණි. මාලිගාවේ සිට තෙතමනය සහිත වාතයේ කුකුළන් හඬ තවමත් ඇසුණි.
“කාලගුණය වෙනස් වෙමින් පවතී, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්,” මම කීවෙමි. “වැස්ස පැමිණේ. ඔබට කුකුළන් හඬ ඇසෙනවාද?”
නමුත් ඔහුගේ මනස වෙනත් තැනක තිබුණි.
“සොහෝදර ලියෝ,” ඔහු පැවසීය, “කවය වැසීමට ආසන්නයි, අවසානය ළඟයි, දෙවියන් වහන්සේට මහිමය වේවා. මුලදී, මට සම්පූර්ණයෙන්ම හුදකලාව කාන්තාරයේ ඔහුව දේශනා කිරීමට ඉඩ දෙන ලෙස මම දෙවියන් වහන්සේගෙන් ඉල්ලා සිටියෙමි, ඔහු එයට ඉඩ දුන්නේය. නමුත් ටික වේලාවකට පසු ඔහු මගේ බෙල්ලෙන් අල්ලා මාව මිනිසුන් අතරට විසි කළේය. 'හුදකලාව අත්හරින්න,' ඔහු මට කෑගැසුවේය, 'ඔබ තනිවම ඕනෑවට වඩා සතුටින් සිටිනවා, මට එයට කැමති නැහැ. ගම්වලට ගොස් පණිවිඩය දෙන්න. සගයන් තෝරාගන්න, නියෝගයක් පිහිටුවන්න, ශුද්ධ සොහොන් ගෙය මිනිසාගේ හදවත නිදහස් කිරීමට එකට පිටත් වන්න!' එවිට මම අකමැත්තෙන් වුවද හුදකලාව අත්හැර, සොහොයුරන් තෝරාගෙන, අපි පිටත් වුණා. ඒ ශුද්ධ දරිද්රතාවය කුමක්දැයි ඔබට මතකද, සොහෝදර ලියෝ? සහ ඒ ප්රේමය, සමගිය, නිර්මලකම! අපි එකපාරටම ප්රීතියෙන් හඬන්නට පටන් ගත් විට! ගස්, කුරුල්ලන්, ගල්, ජලය, මිනිසුන්, ඔවුන් දෙවියන් වහන්සේගේ අතින් එළියට ආවාක් මෙන් පෙනුනි. ක්රිස්තුස් වහන්සේ අප අතර සිටියේය, අපි ඔහුව දුටුවේ නැත, නමුත් අපි ඔහුගේ දෑත් අපේ හිස මත සහ ඔහුගේ ශුද්ධ හුස්ම වාතයේ දැනුණා. අපි ඔහුව දුටුවේ රාත්රියේ පමණි, මස් නිදා සිටින විට සහ ආත්මය ඇස් විවෘත කරන විට. නමුත් පසුව... පසුව...”
ඔහුගේ කටහඬ බිඳී ගියේය. ඔහු මා දෙස බැලුවේය. ඔහුගේ ඇස්වලින් විශාල කඳුළු ගලා ආවේය.
“ඊට පස්සේ,” මම කීවෙමි, “වෘකයෝ බැටළු ගාලට ඇතුළු වුණා, අපි විසිරී ගියා.”
“ඔවුන් මාව පන්නා දැමුවා...” ෆ්රැන්සිස් සුසුම් හෙළමින් පැවසීය, “ඔවුන් මාව පන්නා දැමුවා, සොහෝදර ලියෝ. කවය වැසෙනවා, මම ඔබට කියමි, මම නැවත හුදකලාවට යනවා. මම මේ පාළු කන්දට නැඟලා වල් මෘගයෙකු මෙන් කෑ ගසන්නම්, සම්පූර්ණයෙන්ම තනිවම. මා තුළ තවමත් බොහෝ යක්ෂයෝ සිටිති, මගේ ආත්මය වටා බොහෝ මස් තිබේ. දෙවියන් වහන්සේ මට මස් ඉවත් කිරීමට කාලය දෙත්වා, එවිට මගේ ආත්මයට නිදහසේ පිටව යා හැකිය! පිටව යන්න, සොහෝදර ලියෝ, පිටව යන්න!”
ඔහු උද්යෝගයෙන් අහසට දෑත් දිගු කළේය. එක් මොහොතක, ඔහු පියාපත් ලබා ප්රීතියෙන් වාතයේ පාවෙන බවක් මට පෙනුනි. මම තනි වීමට බිය වී ඔහුගේ සිවුරෙන් අල්ලා ගත්තෙමි.
ගොවියෙක් පෙනී සිටියේය. ඔහු කුඩා බූරුවෙකු ලණුවකින් ඇදගෙන ආ අතර, බූරුවා පිට පියයුරු නිරාවරණය කරගත් තරුණියක් තම දරුවාට කිරි දෙමින් සිටියාය. ෆ්රැන්සිස් නතර වී, ඇස් පිය නොහෙළා ඇය දෙස බැලුවේය.
“ඔබේ ආශිර්වාදය, පියාණෙනි,” ගොවියා පැවසූ අතර, ඔහුගේ අත පපුව මත තැබුවේය. “මේ මගේ බිරිඳ සහ මගේ පුතා. අපට ඔබේ ආශිර්වාදය දෙන්න.”
“දෙවියන් වහන්සේ ඔබ සමඟ වේවා,” ෆ්රැන්සිස් පිළිතුරු දුන්නේය. “සුභ ගමනක්, ජෝසප්!”
ගොවියා පුදුමයට පත් වී සිනාසුණ නමුත් ඔහු ඉක්මන් වූ අතර, ඔහුගේ මාර්ගයේ ඉදිරියට ගියේය.
“ජෝසප්?” මම ඇසුවෙමි. “ඔහුගේ නම ඔබ දැනගත්තේ කෙසේද, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්?”
“ඔබට තේරුණේ නැද්ද, දෙවියන් වහන්සේගේ බැටළු පැටවා? ඒ ජෝසප් සහ කන්යා මරිය තුමිය ජේසුස් වහන්සේට කිරි දෙමින් සිටියා. ඔවුන් ඊජිප්තුවට යනවා.”
ටික වේලාවකට පසු: “මම ඔබට කී වතාවක් කියන්නද, සොහෝදර ලියෝ, අභ්යන්තර ඇසින් බලන්න කියා? භූමික ඇස් ඔබට කියනවා: මෙන්න ගොවියෙක් තම බිරිඳ සහ පුතා සමඟ. නමුත් අනෙක් ඇස්, ආත්මයේ ඇස්, ආශ්චර්යයක් දකිනවා! ජෝසප්, කන්යා මරිය තුමිය බූරුවෙකු පිට නැඟී, ක්රිස්තුස් වහන්සේ කිරි උරා බොන අයුරු අප ඉදිරියෙන් ගමන් කරනවා, සොහෝදර ලියෝ. ඔවුන් ගමන් කරනවා, ඔවුන් සදාකාලිකව ගමන් කරනු ඇත!”
මම සුසුම් හෙළුවෙමි. මගේ සම ඝනයි, මගේ හදවත මේදයේ ගිලී ඇත! මටත් මේ ලෝකය පසෙකලා ඒ පිටුපස ඇති අනෙක් ලෝකය, සදාකාලික ලෝකය දැකිය හැක්කේ කවදාද?
වැස්ස පටන් ගත්තේය, පළමු බිංදු අත්තික්කා ගස්වල ඉතිරිව තිබූ කොළ කිහිපය මත වැටුණි. එය හිරු බැස යන වේලාවට ආසන්න විය. පර්වතයක් මත හුදකලා පල්ලියක් දිස් විය.
“දෙවියන් වහන්සේ අපට ආදරෙයි,” මම කීවෙමි. “රාත්රිය ගත කිරීමට ඔහු අපට පල්ලියක් එව්වා.”
අපි දොර තල්ලු කර ඇතුළු වීමු. සවස් යාමයේ ආලෝකය ඇතුළු වූ විගසම, බිත්ති, බිම සිට ගෝලාකාරය දක්වා, ශාන්ත ඇන්තනිගේ පරීක්ෂාවන් නිරූපණය කරන බහු-වර්ණ որմնանկար වලින් ආවරණය වී ඇති බව අපි දුටුවෙමු. යක්ෂයන් සමූහයකට එරෙහිව සටන් කරන ශුද්ධ තාපසයා එහි සිටියේය. එක් අයෙක් ඔහුගේ රැවුලෙන්, තවත් අයෙක් ඔහුගේ යටිබාහුවෙන්, තවත් අය ඔහුගේ සිවුරේ ආවරණයෙන්, ඔහුගේ පටියෙන්, ඔහුගේ කකුල්වලින් අදිමින් සිටියහ... තවත් ඈතින්, යක්ෂයන් දෙදෙනෙක් බැටළු පැටියෙකු ගින්නේ පුළුස්සමින් සිටියහ. සාන්තුවරයා එය දෙස බැලුවේය, ඔහුගේ නාස්පුඩු පිම්බී, සුදුමැලි වී, කුසගින්නෙන් සිහිසුන් වීමටආසන්න විය. යක්ෂයෝ සිනාසෙමින් ඔහුට ළං වන ලෙස ඉඟි කළහ. තවත් බිත්තියක, නිරුවත් කාන්තාවක්, රන්වන් කෙස් සහ දිලිසෙන ඇස් ඇති, තම විශාල පියයුරු තාපසයාගේ දණහිස මත තබාගෙන සිටියාය. ඔහු බියෙන් ඇය දෙස බැලුවේය, ඔහුගේ මුඛයෙන් රතු පටියක් අහසට නැඟුණි. පටිය මත කළු අකුරින් ලියා තිබුණි: “ස්වාමීනි, ස්වාමීනි, උදව් කරන්න!”
මම කලබල වීමි. කාන්තාවගේ ශාපලත් සිරුර ස්පර්ශ කිරීමට යක්ෂ සහගත ආශාවක් මා අල්ලා ගත්තේය. එය එතරම් ප්රබල ආශාවක් වූ අතර, මම වෙව්ලන්නට වීමි. ෆ්රැන්සිස් හැරී මා දෙස පුදුමයෙන් බැලුවේය. මගේ අත මැදින් නැවැත්වීමට මට මගේ සියලු ශක්තිය යෙදවීමට සිදු විය. එය හිරිවැටී වේදනාකාරී විය.
ෆ්රැන්සිස් ඉටිපන්දමක් රැගෙන, ක්රිස්තුස් වහන්සේගේ පින්තූරය ඉදිරිපිට එල්ලා තිබූ පහනින් එය දල්වා, අතේ ඉටිපන්දම තබාගෙන එක් որම්නාකාරයක සිට තවත් որම්නාකාරයකට ගියේය. ඔහු කතා කළේ නැත, නමුත් ඔහුගේ අත වෙව්ලන්නට විය.
මම ළං වී, ඉටිපන්දමේ වෙව්ලන ආලෝකයේ որම්නාකාර දෙස ඔහු සමඟ බැලුවෙමි. එක් මොහොතක, ඔහු මිමිණෙන හඬ මට ඇසුණි: “ස්වාමීනි, ස්වාමීනි, ඔබ පරීක්ෂාව මෙතරම් ලස්සන කළේ ඇයි? ඔබට මිනිසාගේ ආත්මය ගැන අනුකම්පාවක් නැද්ද? මම, පණුවෙක් වන මට, එය ගැන අනුකම්පාවක් තිබේ.”
මම බිම ගල් පුවරු මත වාඩි වී, මාලිගාවෙන් ඉතිරි වූ පාන් සහ මස් බිම තැබුවෙමි. ෆ්රැන්සිස් මා ඉදිරිපිට දණහිස මත වාඩි විය. ඔහු ඉටිපන්දම නිවා දැමීමට එයට පිඹින ලදී.
“නොපෙනීම හොඳය,” ඔහු පැවසීය.
නමුත් ඔහුගේ අත වෙව්ලන්නට විය. දැල්වෙන ඉටිපන්දම ඔහු මතට වැටුණු අතර, ඔහුගේ සිවුර ගිනි ගත්තේය. මම එය නිවා දැමීමට දිව ගියෙමි, නමුත් ෆ්රැන්සිස් විරුද්ධ විය, ඔහුට එය අවශ්ය නොවීය.
“එය නිවා දමන්න එපා! එය නිවා දමන්න එපා!” ඔහු කෑගැසුවේය.
නමුත් මට, දෘශ්යමාන ලෝකය පිටුපස නොපෙනෙන ලෝකය දැකිය නොහැකි මට, දැන් ඔහුගේ මස් පුළුස්සමින් තිබූ ගින්න දැක, මම මගේ සිවුරේ කොටසක් එය මතට විසි කර ගිනිදැල් නිවා දැමුවෙමි.
“ඔබ එසේ නොකළ යුතු විය, නැහැ, ඔබ සහෝදරී ගිනිදැල් මරා නොදැමිය යුතු විය,” ඔහු විලාප තැබුවේය. “ඔබ එසේ නොකළ යුතු විය. එයට අවශ්ය වූයේ කුමක්ද? එයට කෑමට අවශ්ය විය, මගේ මස් කෑමට. මටත් එය අවශ්ය විය, සොහෝදර ලියෝ, මාව ගලවා ගැනීමට!”
ඔහු කෑල්ලක්වත් කෑවේ නැත. ඔහු වැතිර සිටි අතර, ඇස් පියා ගත්තේය. මම රසවිඳ කෑවෙමි, පසුව, තෘප්තිමත් සහ වෙහෙසට පත්ව, ඔහු අසල වැතිර සිටි අතර, ඉක්මනින් නින්දට වැටුණෙමි. නමුත් මධ්යම රාත්රියේදී මම ඔහු කෑගසන හඬ ඇසුවෙමි. මම ඇස් ඇරියෙමි, පහනේ එළියේ, ඔහු සටන් කරනවාක් මෙන් අහසේ දෑත් සෙලවන ආකාරය මම දුටුවෙමි.
“සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්,” මම කෑගැසුවෙමි, “සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්!” නමුත් ඔහුට මාව ඇසුණේ නැත! ඔහු නරක සිහිනයක් දකිමින් සිටියා විය හැකියි: ඔහු පාද, අත් ගසමින්, කෙඳිරි ගාමින් සිටියේය.
මම ඔහු වෙත නැමී, ඔහුගේ නළල ස්පර්ශ කළෙමි. ඔහු දහඩියෙන් නැහැවී ගොස් තිබුණි, ඔහුගේ කොණ්ඩය තෙත් වී තිබුණි. මම ඔහුගේ උරහිස් අල්ලාගෙන ඔහු ඇස් ඇරෙන තුරු ඔහුව සොලවා දැමුවෙමි.
“බිය නොවන්න, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්,” ඔහුගේ වෙව්ලන දෑත් අතගාමින් මම කීවෙමි, “බිය නොවන්න, එය සිහිනයක්, එය අතුරුදහන් වී ඇත!”
ඔහු වාඩි විය. ඔහුට කතා කිරීමට අවශ්ය වූ නමුත් ඔහුට නොහැකි විය: ඔහු මුමුණමින් සිටියේය.
“සන්සුන් වන්න, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්, ඉක්මනින් උදෑසන වනු ඇත. ආලෝකය රාත්රියේ අවතාර ඉවත් කරනු ඇත.”
“ඒවා අවතාර නොවේ, සොහෝදර ලියෝ, ඒවා අවතාර නොවේ... මේ සියලුම որම්නාකාර ජීවමාන විය. මම ඇස් පියාගත් විගසම, ඒවා බිත්තිවලින් බැස ආවා. මා තුළ සිටින යක්ෂයෝ පවා පිටතට පැමිණ මට පහර දුන්නා... දෙවියනි, මොනතරම් වධයක්ද!”
ඔහු හුස්ම ගනිමින්, දත්මිටි කමින්, සිවුරේ අත්වලින් ඔහුගේ ඇස් පිස දැමුවේය. පිටත දැඩි සුළඟක් හමා ගිය අතර, අවට පයින් ගස් මලකමින් තිබුණි. වරින් වර අකුණු පූජාසනයේ කවුළුවෙන් ඇතුළු වී ෆ්රැන්සිස්ගේ සුදුමැලි සහ ලේ ගලන මුහුණ ආලෝකමත් කළේය. ඔහු ඉක්මනින් සිවුරේ අතින් එය වසා ගත්තේය. එක් අවස්ථාවක, මට මතකයි, අකුණු යනු දෙවියන් වහන්සේගේ බැල්ම බව ඔහු මට කීවේය, දැන් ඔහු ස්වාමින් වහන්සේ ඉදිරියේ මේ ආකාරයෙන් පෙනී සිටීමට ලැජ්ජා විය. පරීක්ෂාවන් තවමත් ඔහු වටා එල්ලී තිබුණි.
අපි දෙදෙනාම නිහඬව, දවස් එළිවෙන තෙක් බලා සිටියෙමු. මමත් බිය වීමට පටන් ගත්තෙමි. දැන් පල්ලිය මටත් භූත බලපෑමක් ඇති බවක් පෙනුනි, නොපෙනෙන සහ භයානක පැවැත්මකින් පිරී ඇති බවක් පෙනුනි. අකුණු որම්නාකාර ආලෝකමත් කළ විට, රූප නොදැකීමට, ඒවා මාව නොදැක මට පහර නොදෙන ලෙස, මම මගේ මුහුණ සිවුරෙන් වසා ගත්තෙමි. ෆ්රැන්සිස් අසල, මගේ මනසත් පැකිලෙන්නට පටන් ගත්තේය. එය පැකිලෙන්නට වූයේද, නැතහොත් මගේ අභ්යන්තර ඇස් විවෘත වී නොපෙනෙන දේවල් දැකීමට පටන් ගත්තේද?
සෙමින් සෙමින්, ෆ්රැන්සිස් සනසන ලදී. ඔහු මාව සනසන්නාක් මෙන් මගේ හිස මත අත තැබුවේය.
“කණගාටු නොවන්න, සොහෝදර ලියෝ. බියද ගැලවීමට දායක වේ. එය ශුද්ධයි, එයත් මිනිසාගේ මිතුරෙකි.”
දැන් ගිගුරුම් හඬ ළං විය, හදිසියේම කුණාටුව පුපුරා ගියේය. පල්ලියේ වහලය මත වැස්ස ප්රීතියෙන් සහ කතා කරමින් වැටෙන හඬ අපට ඇසුණි.
“හොඳයි,” මම සිතුවෙමි, “හොඳයි. ෆ්රැන්සිස් රාත්රියේ යක්ෂයන් සමඟ සටන් කිරීමෙන් වෙහෙසට පත්ව සිටී. ඔහු තවමත් වැතිර සිට හුස්ම ගනිත්වා.”
කවුළුවෙන් දවසේ පළමු දුර්වල ආලෝකය ඇතුළු වූ අතර, දිගු සුදු රැවුල් සහ සුදුමැලි මුහුණු ඇති තාපසයින් අං, වලිග සහ සිනහවෙන් වට වී බිත්ති මත දිස් විය. නමුත් දැන් දවස විය, දෙවියන් වහන්සේගේ ආලෝකය පැමිණ තිබුණි, මම බිය නොවීය.
කුරුල්ලෙකුගේ හඬ ඇසුණි. පොළොව ජලය සහ මඩේ ගිලී අවදි විය. ෆ්රැන්සිස් නැවත ඇස් පියාගෙන, අහසින් ජවසම්පන්න ලෙස බැස එන ජලයේ හඬ සතුටින් සවන් දුන්නේය.
“සොහෝදර ලියෝ, පොළොව මෙන්, අහසේ දොරටු විවෘත වන විට ඔබටත් මහත් සතුටක් දැනෙන්නේ නැද්ද? මම පස් ගුලියක් නම්, අහසේ ජලයේ දිය වී යාමට මට හැකි නම්! නමුත් ආත්මය පස නොවේ, එය ශරීරය අල්ලාගෙන එය දියවීමට ඉඩ නොදේ.”
“එය එය අල්ලාගෙන සිටින්නේ ඇයි, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්? එයට අතුරුදහන් වී ගැලවීමට අවශ්ය නම්, එය එයට ඉඩ නොදෙන්නේ ඇයි?”
ෆ්රැන්සිස් හිස සැලුවේය. “ආත්මයට කොහේ හරි යන්නට අවශ්යයි, සොහෝදර ලියෝ. එයට කොහේ හරි යන්න අවශ්යයි, නමුත් එය රැගෙන යාමට තවත් බූරුවෙකු නැහැ. එබැවින් එය ශරීරය පෝෂණය කරන තුරු, එයට යන්නට අවශ්ය තැනට එය ළඟා වන තුරු. එවිට එය ප්රීතියෙන් බිමට පනිනවා, එයට පයින් ගසා, එය දූවිලි බවට පත්වන තෙක් පොළොව මත තබනවා.”
දැන් කුරුල්ලන් දෙතුන් දෙනෙකු හඬ නැඟූ අතර, වැස්ස පහව ගියේය.
“අපි යමු,” ෆ්රැන්සිස් පැවසීය. “වැස්ස නැවතිලා. දෙවියන් වහන්සේගේ නාමයෙන්!”
ඔහු නැගිටීමට උත්සාහ කළ නමුත් ඔහුගේ දණහිස් බිඳ වැටුණි, ඔහු බිම වැටුණි.
“ඔබේ බූරුවා වෙහෙසට පත්ව සිටී, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්. එයට ටිකක් විවේක ගැනීමට ඉඩ දෙන්න, දුප්පතා, එවිට එයට ඔබව රැගෙන යාම දිගටම කරගෙන යා හැකිය.”
“අපි එහි අභිමතයන්ට යටත් නොවිය යුතුයි, සොහෝදර ලියෝ. මම එයට සවන් දුන්නා නම්, මම තවමත් මෙසර් බර්නාඩෝන්ගේ නිවසේ සිට කවුළු යට ගීත ගායනා කරමින් සිටිමි. එන්න, මට එය නැවත නැගිටීමට උදව් කරන්න!”
මම ඔහුගේ යටිබාහු අල්ලාගෙන ඔහුව ඔසවා තැබුවෙමි. ඔහු පැකිලෙමින් දොර දෙසට පියවර කිහිපයක් තැබුවේය.
පිටත, බිම තෙත් වී තිබුණි, ගල් දිලිසෙමින් තිබුණි, පස මඩ බවට පත්ව තිබුණි. අහස අඳුරු විය. වැස්සෙන් තෙත් වූ පයින් ගස් මී පැණි මෙන් සුවඳවත් විය.
“නැවතත් වැසි වැටෙනු ඇත, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්.”
“වැස්ස වැටේවා. ආත්මය තවමත් ශරීරය දියවීමට ඉඩ නොදේ. බිය නොවන්න, මා පසුපස එන්න!”
අපි පාරට ගියෙමු. අපි mắt cá chân දක්වා මඩේ ගිලී ගියෙමු, අපේ පාද ඊයම් මෙන් විය, අපට ඒවා ඔසවන්නට නොහැකි විය.
පැයක්, පැය දෙකක්. හදිසියේම, ෆ්රැන්සිස් මුහුණට වැටෙනු මම දුටුවෙමි, ඔහුගේ මුහුණ මඩේ ගිලී ගියේය. ඔහු හුස්ම හිරවී මිය යනු ඇතැයි යන බියෙන් මම ඔහුව ඔසවන්නට දිව ගියෙමි. පසුව මම ඔහුව මගේ උරහිස මතට ගෙන දුවන්නට පටන් ගත්තෙමි. ඔහුගේ මුරණ්ඩුකම සහ මගේ ස්වභාවයට නොගැලපෙන දේවල් කිරීමට මගේ මෝඩකමට මම ශාප කිරීමට කැමති විය. නැවතත් වැස්ස පටන් ගෙන තිබුණි. මම මේ ආකාරයට පැය භාගයක් ඇවිද ගියෙමි, සිහින දකිමින්, දෙවියන් වහන්සේට ප්රශංසා වේවා, මම නිවාස කිහිපයක් දුටුවෙමි. මම ධෛර්යමත් වීමි. මම මඩෙන් වැසී, වෙහෙසට පත්ව පැමිණියෙමි, ෆ්රැන්සිස් තවමත් සිහිය ලබාගෙන නොතිබුණි. මම විවෘත දොරක් සොයාගෙන, මළුවකට ඇතුළු වීමි. වහාම මහලු ගොවියෙක් පෙනී සිටියේය. ඔහු පිටුපසින් ඔහුගේ බිරිඳ, කෙට්ටු සහ රැලි වැටුණු කාන්තාවක්.
“මගේ යහපත් කිතුනුවනි,” මම කීවෙමි, “මගේ සහකරු වෙහෙසට පත්ව සිහිසුන් වී ඇත. ක්රිස්තුස් වහන්සේගේ ප්රේමය වෙනුවෙන්, ඔහු සිහිය ලබා ගන්නා තුරු ඔබේ නිහතමානී නිවසේ ඔහුට ටික වේලාවක් වැතිර සිටීමට ඉඩ දෙන්න.”
ගොවියා කලබල විය, ඔහුට කරදර අවශ්ය නොවීය, නමුත් මහලු කාන්තාව අපට අනුකම්පා කළාය. ඇය ෆ්රැන්සිස්ගේ පාද අල්ලා ගත්තාය, මම ඔහුගේ යටිබාහු අල්ලාගෙන සිටියෙමි, අපි ඔහුව නිවස තුළට ගෙන ගියෙමු. අපි ඔහුව ඇඳක් මත තැබුවෙමු. මහලු කාන්තාව රෝස විනාකිරි ගෙනැවිත්, ඔහුගේ ඇහි බැම තෙත් කර, එය ඔහුට සුවඳ දැනීමට සැලැස්වූවාය. ෆ්රැන්සිස් ඇස් ඇරියේය.
“ඔබේ නිවසේ සාමය, සහෝදර සහෝදරියනි,” ඔහු ඔහුට ඉහළින් නැමී සිටි ගොවීන් දෙදෙනාට පැවසීය.
නිවසේ හිමිකරු මගේ අතින් අල්ලා ගත්තේය. “මේ භික්ෂුව කවුද? මම ඔහුව කොහේ හරි දැකලා තියෙනවා.”
“එය අසිසියේ පියා ෆ්රැන්සිස්.”
“සාන්තුවරයාද?”
“සාන්තුවරයා.”
ගොවියා දිව ගොස් ෆ්රැන්සිස්ගේ අත අල්ලා ගත්තේය. “ඔබ ඇත්තටම අසිසියේ ෆ්රැන්සිස් නම්, ඔවුන් පවසන පරිදි, කරුණාවන්ත සහ අවංක වීමට උත්සාහ කරන්න, ඔබ එසේ යැයි කියන පරිදි. මන්ද බොහෝ ආත්මයන්, ඔබව යහපත් සහ අවංක යැයි සලකන, ඔබ කෙරෙහි සම්පූර්ණයෙන්ම විශ්වාසය තබා ඇත.”
ෆ්රැන්සිස්ගේ ඇස්වලින් කඳුළු ගලා ආවේය.
“සහෝදරයා, මම ඔබේ වචන කිසිදා අමතක නොකරමි. මම යහපත් සහ අවංක වීමට උපරිම උත්සාහ කරන්නම්, මා කෙරෙහි විශ්වාසය තැබූ ආත්මයන්ට අගෞරව කිරීමට නොවේ. ආශිර්වාද ලබන්න, මගේ සහෝදරයා, මට මතක් කිරීම ගැන.”
ඔහු පැවසූ අතර, ඔහුගේ අත සිප ගැනීමට උත්සාහ කළේය. නමුත් ගොවියා ඔහුට පෙරටු වී ඔහුගේ මඩ සහිත පාද සිපගත්තේය.
මම ඒ මිනිසාගේ භක්තිය දුටු අතර, ධෛර්යමත් වීමි. “සහෝදරයා, අපට තවමත් බොහෝ දුර යා යුතුයි. අපි ලා වර්නා කන්දට යනවා, නමුත් මගේ සහකරුට ඇවිදින්න බැහැ. ක්රිස්තුස් වහන්සේගේ ප්රේමය වෙනුවෙන්, ඔහුට පැදීම සඳහා ඔබේ බූරුවා අපට ණයට දිය හැකිද?”
“සතුටින්, ආදරණීය සොහොයුරා, සතුටින්. මට බූරුවෙකු නොතිබුණා නම්, මම ඔහුව මගේ උරහිස මත තබාගෙන යන්නෙමි, මගේ ආත්මයේ ගැලවීම සඳහා. මම මගේ ජීවිතයේ බොහෝ දේ කර ඇත්තෙමි, දැන් ණය ගෙවීමට කාලයයි.”
ඔහු තම බිරිඳ දෙසට හැරුණේය. “කිකිළියෙකුගේ බෙල්ල කපන්න, බිරිඳ, රෝගියාට සුප් ටිකක් දෙන්න, එවිට ඔහුට ශක්තිය ලැබෙනු ඇත. අපි කෑම කාලා පිටත් වෙමු. මමත් ඔබ සමඟ එන්නම්, සොහොයුරා.”
මම කුකුළන්ට ගොඩක් කැමතියි, මම සතුටු වුණා. ටික වේලාවකට පසු, මම උණුසුම් සහ සුවඳවත් සුප් බී, කුකුළාගේ අක්මාව සමඟ විශාල සුදු මස් කැබැල්ලක් ගැනීමට අත දිගු කළ විට, කුමක් කියන්නද? දෙවියන් වහන්සේ මට සමාව දෙත්වා, මම ඒ ගැන සිතන විටත් මගේ කටට ජලය උනනවා. ෆ්රැන්සිස් පවසන දේ ඇත්ත නම්, කුකුළන් පවා පාරාදීසයට යනවා නම්, අපි සෑම ඉරිදාවකම දෙවියන් වහන්සේට ගෞරව කිරීමට එකක් මරා දමමු.
අපි ෆ්රැන්සිස්ව ඔසවා, බූරුවා පිට නැංවූ අතර, අපි පිටත් වුණා.
“ලා වර්නා කන්ද බොහෝ දුරද?” මම රියදුරුගෙන් ඇසුවෙමි.
“එය යක්ෂයාගේ නිවසේ. ඔබ ඒ වල් කන්දට යන්නේ කුමක් කිරීමටද, දෙවියන් වහන්සේගේ ආත්මයන්? මම ඔබේ ස්ථානයේ සිටීමට කැමති නැහැ. ඉහළින්, ඔවුන් පවසන පරිදි, කොල්ලකරුවන්ගේ නායකයා වන කැප්ටන් වෘකයා ජීවත් වෙනවා. ඔබ බිය නැද්ද?”
“අපි බිය විය යුත්තේ ඇයි, සහෝදරයා? අපට කිසිවක් නැහැ. අපි ශුද්ධ දරිද්රතාවයේ නියෝගයට අයිතියි.”
“ආහ්, අවාසනාවන්තයිනි, ඔබ නරක නියෝගයක් තෝරාගෙන තිබේ. ඔබට කුසගින්න සමඟ කටයුතු කිරීමට සිදුවේවි, දුප්පතුනි! මම ශුද්ධ භෝජන සංග්රහයේ නියෝගයට අයිතියි,” ඔහු පැවසූ අතර, සිනාසුණේය.
“නමුත් සමහරවිට අපි කුසගින්නෙන් සහ පාවහන් නොමැතිව ස්වර්ග රාජ්යයට ළඟා විය හැකියි, සහෝදරයා.”
“මම ඔබට කුමක් කියන්නද, සහෝදරයා, මම නැහැ කියන්නේ නැහැ. සමහරවිට. නමුත් මම මැරෙන්න කලින් හවුල ලබා ගන්නවා නම්, සමහරවිට මමත් ස්වර්ග රාජ්යයට යන්න පුළුවන්. මේ 'සමහරවිට' ඔබ සහ මම මුළු ජීවිත කාලය පුරාම උරා බොන අතර, සැනසෙමු. එහෙනම්, භූමික ජීවිතය සහ සදාකාලික ජීවිතය අහිමි වීමේ අවදානමක් ඇති නොකර, බීමට, කෑමට සහ සිප ගැනීමට හොඳ නැද්ද? ඔබ මා දෙස බලන්නේ ඇයි? මම පාරාදීසයට නොගියොත් මම එක දෙයක් පමණක් නැති කර ගන්නවා, නමුත් ඔබ සාන්තුවරයෙක් නිසා ඔබ දෙකක් නැති කර ගන්නවා... මම හරියට ගණන් කළේ නැද්ද?”
මම කැස්සක් ඇති කර ගත්තෙමි, මට ප්රතිචාර දැක්වීමට කිසිවක් නොතිබුණි. මමත් එම ගණනයම කී වතාවක් කර ඇත්ද! නමුත් කළ යුත්තේ කුමක්ද, දිළිඳු සොහෝදර ලියෝ, ෆ්රැන්සිස් ඉදිරියට යනවා, ඔබ ඔහුව අනුගමනය කරන්න!
එක් මාර්ගයකින් පසු තවත් මාර්ගයක, රාත්රිය අපව අභිබවා ගියේය. අපි ගුහාවකට ඇතුළු වීමු. අපේ රියදුරු වල් තණකොළ අතුරා තම බූරුවාට කෑමට දුන්නේය. පසුව ඔහු තම බෑගය විවෘත කර, ඉතිරි කුකුළා එළියට ගෙන, අපටත් කෑමට දුන්නේය. ඔහු වයින් බෝතලයක් ඔහුගේ මුඛයට ගෙන බිව්වේය. පසුව ඔහු එය මටත් දුන්නේය. බෝතලය මගේ මුඛය තුළ තිත්තිරෙකු මෙන් ගොරවන හඬ මට සතුටක් ගෙන දුන්නේය.
“මම භෝජන සංග්රහයේ නියෝගයට ඇතුළු වුණා, සොහොයුරනි, මට සමාවෙන්න,” ඔහු පැවසීය.
ඔහු නැවතත් බෝතලය ඔසවා එය හිස් කළේය. ඉක්මනින්ම ඔහු ගලක් කොට්ටයක් ලෙස තබා, කුරුසියේ ලකුණක් ඇඳ, නින්දට වැටුණි.
පසුදා උදෑසන කාලගුණය ඉතා හොඳ විය, අහස පැහැදිලි විය, ගස් සහ ගල් දිලිසෙමින් තිබුණි. දිගු කෙස් ඇති රන්වන් හිරු උදා වී තිබුණි. අපි ෆ්රැන්සිස්ව බූරුවා පිට නැංවූ අතර, පිටත් වීමු. අපි විශාල ගමක් හරහා ගියෙමු, මට එහි නම මතක නැහැ. ෆ්රැන්සිස්ට දේශනා කිරීමට නතර වීමට අවශ්ය විය, නමුත් ගොවියා ඉක්මන් විය.
“ඔබ මේ ගැමියන්ට යහපත පිළිබඳ දේශනා කිරීමට නතර වුවහොත්, අපි ලබන අවුරුද්දේවත් ලා වර්නා කන්දට ළඟා නොවනු ඇත. මට සමාවෙන්න, මගේ ගමට ආපසු යාමට මම ඉක්මන් වෙනවා. මම ඔබ වැනි මහත්වරුන් නොවේ, මම වැඩ කළ යුතුයි. මම බිමට හොඳ තත්ත්වයට පත් කිරීමට වෙහෙසෙනවා, එවිට එයට මම පාන් සෑදීමට භාවිතා කරන ධාන්ය පෝෂණය කළ හැකිය. මම මිදි වැලටත් හොඳ තත්ත්වයට පත් කරනවා, එවිට එයට මිදි නිපදවිය හැකිය, එවිට මම බීමට වයින් සෑදිය හැකිය. මේ ආකාරයට අපි සතුටින් සිට දෙවියන් වහන්සේට ගෞරව කරන්නෙමු!”
“ටික වේලාවක්, වචන දෙකක් කියන්නට පමණි, දෙකක් පමණි...” ෆ්රැන්සිස් ඉල්ලා සිටියේය.
“දෙවියන් වහන්සේගේ වචනවලට අවසානයක් නැත, මාව රවටන්න උත්සාහ කරන්න එපා. කතා කරන්න, කතා කරන්න, ඔබ මත් වන තුරු. ඔබ බයිබලය විවෘත කළහොත්, කිසිවෙකු ඔබව නවත්වන්නේ නැහැ!”
ඔහු බූරුවාට කස පහරක් දුන් අතර, එය පැන, සෙලවී, ඉක්මනින් ඉදිරියට දිව ගියේය, පාහේ අසරුවාව බිම දැමීමට. මිනිසා ඔහුගේ අළු උඩු රැවුලට සිනාසෙමින් මා දෙස බැලුවේය.
“මම හරි නැද්ද? ඔබ සිතන්නේ කුමක්ද? මේ ආකාරයෙන්, සමාවෙන්න, එක් අයෙකු ගැලවීම සඳහා, තවත් අයෙකු ගැලවීම සඳහා කතා කිරීමෙන්, අවසානයේ ඔබට ඔබව ගලවා ගැනීමට කාලයක් නොලැබෙනු ඇත. ගමේ මට අසල්වැසියෙක් ඉන්නවා, ස්ත්රී කැරොලිනා, ඇයට ආශිර්වාද කරන්න, විශාල පස්සක් සහ දරුවන් රාශියක් සිටින කාන්තාවක්. ඇය දිනක් මට කීවේ කුමක්දැයි ඔබ දන්නවාද? නැමෙන්න, මම එය ඔබේ කනට කියන්නම්, මට සාන්තුවරයාට එය ඇසෙන්න අවශ්ය නැහැ.”
ඒ මහලු බේබද්දා, මහත සහ ශක්තිමත්, මට කැමති විය. මම නැමුණෙමි.
“ඇය කීවේ කුමක්ද? මෘදු ලෙස කතා කරන්න.”
“මිත්ර මාරිනෝ - මාර්ගය වන විට, මගේ නම මාරිනෝ බව මම ඔබට පැවසීමට අමතක වුණා - මිත්ර මාරිනෝ, එක් අයෙකු සහ තවත් අයෙකු සතුටු කිරීමෙන්, මගේ ස්වාමිපුරුෂයා සමඟ මට දරුවන් ලැබුණේ නැහැ!”
ඔහු සිනාසුණේය.
“ඔබටත් එසේම සිදුවනු ඇත, දුප්පතුනි,” ඔහු පැවසීය.
මේ අනුව, කතා බහ අතර, කාලය ගෙවී ගියේය. දෙවියන් වහන්සේට ස්තූති වේවා, වැසි නොවැටුණි, පයින් ගස් සුවඳවත් විය, හිරු එළිය සිසිල් විය. මහලු මිනිසාගේ බෑගයේ තවමත් ආහාර තිබුණි, අපි එය කෑවෙමු, ඔහු එය සොලවා දැමුවේය.
“භෝජන සංග්රහය අවසන්, සොහොයුරා. ඔබේ නම කුමක්ද, අපි දැන හඳුනා ගැනීම සඳහා?”
“සොහෝදර ලියෝ.”
“එහෙනම් භෝජන සංග්රහය අවසන්, දිළිඳු ලියෝ, ඉක්මනින් මම ඔබව කන්ද පාමුල තබා යන්නම්, ඔබ නැවත දරිද්රතාවයේ නියෝගයට ඇතුළු වනු ඇත. ඔබ එය හැඳින්වූයේ කෙසේද? ශුද්ධ?”
“ඔව්, ශුද්ධ දරිද්රතාවය.”
“මගෙන් ඈත් වේවා! ඒ ගැන සිතන්න එපා, මගේ කොණ්ඩය නැගී සිටියි.”
හිරු දැන් බැස යමින් තිබුණි. මාර්ගයේ හැරීමකදී, හදිසියේම විශාල සහ බෑවුම් සහිත කන්දක් දිස් විය.
“මෙන්න ලා වර්නා කන්ද,” මහලු මාරිනෝ අත දිගු කරමින් පැවසීය. “එය භුක්ති විඳින්න!”
ෆ්රැන්සිස් කුරුසියේ ලකුණ ඇන්දේය. ඔහු අත ඔසවා එයට ආශිර්වාද කළේය.
“ඔබට සාදරයෙන් පිළිගනිමු, සොහෝදර ලා වර්නා කන්ද,” ඔහු පැවසීය. “ඔබේ ගල්, මෘගයන්, කුරුල්ලන් සහ අහසේ දේවදූතයන්ට ආචාර කරමි! බලන්න, මගේ ආත්මය, ලා වර්නා කන්ද සහෝදරයෙක්, බිය නොවන්න!”
මම කතා කළේ නැහැ. මම බියෙන් කන්ද දෙස බැලුවෙමි: එය වල්, පාෂාණමය, ජනශූන්ය විය. මෙහි සහ එහි පයින් ගස් කිහිපයක්, ඕක් ගස් කිහිපයක්. උකුස්සන් දෙදෙනෙක් පර්වතයකින් නැඟී අපට ඉහළින් වාතයේ මල් වඩම් විවීමට පටන් ගත්හ.
“වාසනාවකට අපි කුකුළන් නොවේ,” මහලු මිනිසා පැවසීය. “ඔවුන් අපව කනු ඇත. එවිට ස්වර්ග රාජ්යයට සමුගන්න!”
ගොවියෙක් දුවගෙන ගියේය. මහලු මාරිනෝ ඔහුට විසිල් ගැසුවේය, ඔහු නතර විය. ඔහු ඔහු වෙත ගොස් පාර මැද බොහෝ වේලාවක් කතා කළේය. රියදුරු දිගු මුහුණකින් ආපසු පැමිණියේය.
“මම මෙතනින් නතර වෙනවා. මට තවදුරටත් යන්න බැහැ,” ඔහු පැවසීය.
“ඔබට කුමක්ද සිදුව ඇත්තේ, මාරිනෝ? අපට ඔබව අවශ්ය වන්නේ මෙතැනදීයි, නැගීමේදී. ඔබේ මිතුරා ඔබට කුමන පුවතක් දුන්නාද?”
“කොල්ලකරුවන්ගේ නායකයා වන කැප්ටන් වෘකයා තම ගුහාවෙන් බැස කන්ද පාමුල සැරිසරන බව. එය කුසගින්න නිසා විය යුතුයි.”
ඔහු ෆ්රැන්සිස්ව බූරුවාගෙන් බස්සවා, පයින් ගසක් යට ගලක් මත ඔහුව වාඩි කළේය.
“නිරෝගීව සිටින්න, දෙවියන් වහන්සේගේ සාන්තුවරයා. ඔබට දේපළක් හෝ දරුවන් නැත, ඔබ කොල්ලකරුවන්ට බිය විය යුතු නැහැ. මා ගැන නම් දන්නේ නැහැ!”
ඔහු හැරී, මට ඇසිපිය හෙළුවේය. “ඔබ සිතන්නේ කුමක්ද,” ඔහු ආපසු යන මාර්ගය පෙන්වමින් මගේ කනට මිමිණුවේය.
මම ඉක්මනින් ෆ්රැන්සිස් දෙස බැලුවෙමි.
“නැහැ, මහලු මාරිනෝ, මම මගේ ස්ථානය අත්හරින්නේ නැහැ. ඔබ යන්න, දෙවියන් වහන්සේ ඔබ සමඟ වේවා!”
ඔහු උරහිස් සොලවා, පැනීමකින් බූරුවා පිටට නැඟී, පිටත්ව ගියේය.
මම ෆ්රැන්සිස් අසල වාඩි වීමි. සීතල නොවූවත්, මම වෙව්ලන්නට වීමි.
මම වාඩි වී සිටින විට, හදිසියේම මට කුරුලු හඬ සහ පියාපත් ගැහෙන හඬ ඇසුණි. මම ඇස් ඔසවා බැලුවෙමි, මම දුටුවේ කුමක්ද? සියලු වර්ගවල කුරුල්ලන් රංචු - ගේ කුරුල්ලන්, ලාර්ක්, වර්සෙලිනි, ෆින්ච්, කළු කුරුල්ලන්, තිත්තිරෙකු පවා - අප වටා රොක් වී කෑ ගසමින් සිටියහ, අපව ඔවුන්ගේ නිවෙස්වලට පිළිගන්නාක් මෙනි. ක්රමක්රමයෙන් ඔවුන් නිර්භීත වී ළං වූ අතර, අවසානයේ ෆ්රැන්සිස්ගේ පාද වටා සතුටින් රොක් වූහ.
“සොහෝදර කුරුල්ලනි, සොහෝදර කුරුල්ලනි,” ෆ්රැන්සිස් චිත්තවේගීය ලෙස මිමිණුවේය, “ඔව්, ඔව්, ඒ මමයි, බොහෝ කලක් ඈත සිටි ඔබේ සහෝදරයා. මම පැමිණ ඇත, මම මෙහි සිටිමි, එතැන් සිට අපි මේ ශුද්ධ කන්ද මත එකට ජීවත් වෙමු. ඔබට යමක් අවශ්ය නම්, මට කියන්න, මම අපේ පියා වන ස්වාමින් වහන්සේගෙන් ඉල්ලා සිටිමි, ඔබේ අවශ්යතා සපුරාලනු ඇත.”
ඔහුගේ පාමුල හිඳගත් තිත්තිරා, හිස එක් පැත්තකට ඇල කරගෙන, මිනිසෙකු මෙන් ආදරයෙන් ඔහු දෙස බලා සිටියේය.
අපි මේ ආශ්චර්යය අගය කරන අතරතුර, ගොවීන් දෙදෙනෙක් දුවගෙන පැමිණ, “ඔබ මෙහි කරන්නේ කුමක්ද, අවාසනාවන්තයිනි? වෘකයා පැමිණේ!” යනුවෙන් කෑ ගැසූහ.
“කොයි පැත්තෙන්ද?”
“එතනින්!”
මම බියට පත් වී පැන නැගිට සිටියෙමි.
“අපි යමු, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්, අපි යමු!”
“මෙහි වාඩි වන්න, අවිශ්වාසවන්ත මිනිසා, මම වෘකයා සොයා යන්නම්. කණගාටු නොවන්න, දෙවියන් වහන්සේ සර්වබලධාරියි, ඔහුට මේ වෘකයා බැටළු පැටවෙකු බවට පත් කළ හැකිය.”
ඔහු නැගිට, ගොවීන් දෙදෙනා අපට පෙන්වූ දිශාවට ගමන් කළේය. තනි වූ මම, සිවුරේ අතින් හිස වසාගෙන, බලා සිටියෙමි. දෙවියන් වහන්සේ සර්වබලධාරී බව මම දනිමි, නමුත් මට විශ්වාසයක් නොතිබුණි: ඔහු කී වතාවක් තම විශ්වාසවන්තයින්ට මෘගයන් විසින් අනුභව කිරීමට හෝ අවිශ්වාසවන්තයින් විසින් මරා දැමීමට ඉඩ දී තිබේද! පලා යාම හොඳම දේ වනු ඇත. හිතෝපදේශය කුමක්ද? “ශාන්ත ජෝර්ජ්, මට උදව් කරන්න. - ඔව්, නමුත් ඔබේ කකුල් චලනය කරන්න!”
එඬේර chłopiec ගිය අතර, මට කිරි කෝප්පයක් පිරිනැමුවේය, මගේ හදවත සන්සුන් විය. එවිට මට ලැජ්ජාවක් දැනුණි. මම නැගිට ෆ්රැන්සිස්ව සොයා යාමට, ඔහුව අනතුරේ තනි නොකිරීමට ආසන්න වූ නමුත්, මම ඉක්මනින් මගේ අදහස වෙනස් කළෙමි. මේ ස්ථානය ආරක්ෂිතයි කියා මම සිතුවෙමි.
ඔහු කෑගසන හඬ ඇසෙනු ඇතැයි යන බලාපොරොත්තුවෙන් මම කන් යොමු කළෙමි. නමුත් මා වටා සියල්ල මිහිරි සහ නිස්කලංක විය. සෙවනැල්ල තැනිතලාවෙන් නැඟී එන අතර, එහි ඇති ඔලිව් සහ මිදි වැල් ආවරණය කර, කන්දට ළඟා වන තුරු නැඟී එන ලදී. ස්ථරයෙන් ස්ථරය, ලෝකය අතුරුදහන් විය.
හදිසියේම, මට ඉහළින් ඇති පර්වත අතරින් ඝෝෂාකාරී හඬක් ඇසුණි, එය විශාල සහ ආසන්න වෙමින් පැවතුනි. එවිට මට වැටහුණේ එය එක් හඬක් නොව, දෙකක් බවයි: එකක් රළු සහ දරුණු, අනෙක මෘදු සහ දුර්වල. මම ෆ්රැන්සිස්ගේ හඬ හඳුනාගෙන පැන නැගිට සිටියෙමි.
හඬ ළං විය, දැන් මට ගීතයේ වචන පැහැදිලිව ඇසුණි: “ක්රිස්තුස් වහන්සේ නැවත නැඟිට ඇත, තම මරණයෙන් ඔහු මරණය පරාජය කළේය...” ඔවුන් හමු වී, මිතුරන් බවට පත් වී, දැන් දෙවියන් වහන්සේගේ ගාලට එකට ආපසු එමින් සිටී කියා මම සිතුවෙමි. ඇත්ත වශයෙන්ම, අඳුරේ, මම ෆ්රැන්සිස් සහ රළු මිනිසෙකු, රැවුල, උඩු රැවුල සහ දිගු කෙස් ඇති, එකිනෙකාගේ දෑත් අල්ලාගෙන, මට ඉඟි කරන ආකාරය දුටුවෙමි.
“මෙන්න ප්රසිද්ධ කැප්ටන් වෘකයා,” ෆ්රැන්සිස් සිනාසෙමින් පැවසීය. “ඔහු තවදුරටත් වෘකයෙකු නොවේ, ඔහු බැටළු පැටවෙකි.”
“වෘකයන් කන බැටළු පැටවෙක්, සහෝදරයා,” කොල්ලකරුවන්ගේ නායකයා මැසිමුර ගෑවේය. “මම මගේ කලාව අමතක නොකළ යුතුයි.”
“මුලදී, නමුත් පසුව ඔබ දෙවියන් වහන්සේට සමීප වනු ඇත, ඔබ වෘකයන් පවා කන්නේ නැහැ.”
හදිසියේම ෆ්රැන්සිස් නතර විය. කැප්ටන්ගේ පළල් සහ රෝම සහිත පපුවේ ලියවිල්ලක් සහිත රිදී ආමුදිතයක් ඔහු දුටුවේය. ඔහුගේ නොපැහැදිලි ඇස්වලට කියවීමට නොහැකි විය.
“මේ මොකක්ද, සහෝදරයා? ඒකේ ලියලා තියෙන්නේ මොකක්ද?”
කොල්ලකරුවන්ගේ නායකයා ලැජ්ජාවෙන් රතු වී ගියේය. ඔහු ආමුදිතය බෙල්ලෙන් ඉරා දමා එය විසි කිරීමට උත්සාහ කළේය.
“පැරණි පව්,” ඔහු පැවසීය, “කියවන්න එපා!”
“නැහැ, නැහැ, මට කියවන්න අවශ්යයි, සොහෝදර බැටළු පැටවා. ඔබේ සියලු පව් දැන් සමාව දී ඇත. වෘකයා මැරිලා, බැටළු පැටවාට ජය වේවා,” ඔහු පැවසීය.
පසුව ඔහු ආමුදිතය ඇස්වලට ළං කර කියෙව්වේය: “දෙවියන් වහන්සේගේ සහ මිනිසුන්ගේ සතුරා.”
කැප්ටන් වෘකයා එය ෆ්රැන්සිස්ගේ අතින් රැගෙන, එය තම අතේ මිරිකා, එය විසි කළේය.
“දෙවියන් වහන්සේගේ සහ මිනිසුන්ගේ මිතුරා! මම තවත් ආමුදිතයක් ඇණවුම් කර එහි 'දෙවියන් වහන්සේගේ සහ මිනිසුන්ගේ මිතුරා!' යනුවෙන් ලියන්නම්. දැන් සාමයෙන් යන්න, කවුන්ට් ඔබට පූජා කළ කන්ද නගින්න. මම හෙට උදෑසන පැමිණ ඔබට අතු සහ මඩ වලින් පැල් දෙකක් ඉදිකරන්නම්. මගේ අවසරයකින් තොරව ගමන් කිරීමට උත්සාහ කරන ඕනෑම අයෙකුට දුකයි.”
ඔහු ටික වේලාවක් කල්පනා කළේය. “ඉන්න, මාත් ඔබ සමඟ එන එක හොඳයි. මම ඉදිරියෙන් යන්නම්, කන්දේ මාර්ග නැත, ඔබට මඟ හැරිය හැකිය.”
ඔහු ෆ්රැන්සිස්ව අලුත උපන් බිළිඳෙකු මෙන් තම ශක්තිමත් දෑතින් ඔසවා ගත්තේය.
“අපි යමු,” ඔහු පැවසීය, “ඔබට බූරුවෙකු අවශ්ය නැහැ, පියා ෆ්රැන්සිස්.”
පැයකට පසු, අපි එළිපෙහෙළි කිරීමකට පැමිණියෙමු. මැද, විශාල සහ ඝන ඕක් ගසක් නැඟී සිටියේය.
“සොහෝදර බැටළු පැටවා,” ෆ්රැන්සිස් පැවසීය, “එතැන් සිට මම ඔබව එසේ හඳුන්වන්නම්, සොහෝදර බැටළු පැටවා. කරුණාකර හෙට මේ ඕක් ගස යට මට පැලක් සාදන්න. සොහෝදර ලියෝගේ පැල තවත් ඈතින්. මට ඔහුව නොපෙනෙන සහ ඔහුට මාව නොපෙනෙන, මම ඔහුට කතා කළත් ඔහුට මාව නොඇසෙන තැනක. මන්ද මම මෙහි සම්පූර්ණයෙන්ම හුදකලාව සිටිය යුතුයි, ආදරණීය සහෝදරයා.”
“මම එය සතුටින් කරන්නම්, පියා ෆ්රැන්සිස්. හෙට මම ඔබට පාන්, ඔලිව් සහ මට සොයාගත හැකි සියල්ල ගෙන එන්නම්, එවිට ඔබ කුසගින්නේ නොමියෙනු ඇත. මළවුන්ට යාඥා කළ හැකි බව මම කවදාවත් අසා නැත. එබැවින් වරින් වර මම අවශ්ය දේ ගෙන එන්නම්, එවිට ඔබ මිය නොයනු ඇත. මම ධනවතුන්ගෙන් සොරකම් කර දිළිඳුන්ට කෑමට දෙන්නම්. එය හරි නැද්ද? ඔබ හිස සොලවන්නේ ඇයි, පියා ෆ්රැන්සිස්? දෙවියන් වහන්සේ ලෝකයේ දේපළ බෙදා දුන්නේ නැහැ, සාතන්. ඒ නිසා ඔහු ඒවා බෙදා දුන්නේ එතරම් නරක ලෙස. ඒ නිසා මම පිළිවෙලක් ඇති කරන්නම්.”
ඔහු පැවසූ අතර, ෆ්රැන්සිස්ගේ අත සිපගෙන, රාත්රියේ අතුරුදහන් විය.
දොළොස්වන පරිච්ඡේදය
වර්නා කන්දේ අප ගෙවූ දින ගැන - දින, මාස, වසර ගැන - සිහිපත් කරන විට මා හද ගැස්ම බියෙන් ඒ හා සමඟම විස්තර කළ නොහැකි ප්රීතියකින් පිරී යයි; කාලය අපට ඉහළින් උකුස්සෙකු සේ රැඳී, එතරම් වේගයෙන් පියාපත් ගැසුවේ එය නිශ්චල බවක් පෙනෙන්නට විය. සඳ නැඟී බැස ගියේ දෑකැති හැඩයෙන්, රිදී තැටියක අයුරිනි; හිම දියවී ගලා ගියේ - ෆ්රැන්සිස්ගේ යාච්ඤාවන් සේ වර්නා කන්දේ ජලය ගලා බසිමින් තැනිතලාව සරුසාර කරමිනි - ඒ හා සමඟම හිම රැස් විය, උදාවේ රෝස පැහැයෙන්, ගොම්මනේ නිල් පැහැයෙන්, මධ්යහ්නයේ දිදුලන සුදු පැහැයෙන් බබළමිනි; නිහඬව වැටෙන හිම අපගේ අතු පැල් දෙක වටලා ගත්තේය. සොහෝදර ෆ්රැන්සිස් සෑම උදෑසනකම පිටතට ගොස්, ආශිර්වාද ලත් සොහෝදර ඇග්නෙලෝ විසින් ඉඳහිට අපට ගෙනැවිත් දුන්, අප කුසගින්නෙන් මිය යාම වැළැක්වූ, පාන් කැබලි හිම මත විසුරුවා හැරියේය; උදෑසනින්ම ෆ්රැන්සිස්ගේ පැල වටා රොක් වූ පුරුදු පක්ෂීන් ඔහු පිටතට පැමිණෙන ලෙසට කිචිබිචි ගාමින් ආරාධනා කළහ. බිය දුරු කරගත් උකුස්සෙක් සෑම උදෑසනකම ෆ්රැන්සිස්ගේ පැලට ඉහළින් රවුම් ගසමින් ඔහු අවදි කිරීමට තියුණු හඬක් නඟමින් කෑ ගැසුවේය.දරුණු ශීතලක් පැවතුනි, අපගේ සිවුරු සිදුරු වලින් පිරී තිබූ අතර, ඒවායින් වාතය ඇතුළු වී පිටතට ගියේය. අපගේ ශරීර නිල් පැහැයට හැරී තිබුණි; ඇත්තෙන්ම, මම ජීවිතය අත් නොහැර මේ වධ හිංසාවලට මුහුණ දුන්නේ කෙසේද! දෙවියන් වහන්සේ ගැන සිතන අයට ශීත ඍතුවේදී උණුසුමක් දැනෙන බවත්, ගිම්හානයේදී සිසිලසක් දැනෙන බවත් ෆ්රැන්සිස් පැවසූ දෙය නිවැරදිද? ඒ කුරිරු කන්ද මත මම බොහෝ විට දෙවියන් වහන්සේ ගැන සිතූ බව මට මතකයි, නමුත් ගිනි ලිපේ තබා ඇති බඳුන ගැනත්, ඇට මිදුළු උණුසුම් කරන, ගම්මිරිස් හැන්දක් දැමූ උණුසුම් වයින් ගැනත් මම සිතුවෙමි. ඒ වගේම පිළියෙල කර ඇති මේසය සහ බැදපු ඌරු පැටවෙකුගේ සුවඳ වටපිටාවේ පැතිර යන ආකාරය ගැනත් මම සිතුවෙමි. දොරෙන් පිටත හිම මිනිසෙකුගේ උසට තිබුණත් කමක් නැත; දොර හොඳින් වසා ඇත, හිම, සීතල හෝ කුසගින්න ඇතුළු විය නොහැක: ඔබ ආරක්ෂිතයි! ආරක්ෂිතයි! ඔබ දෙවියන් වහන්සේ අමතක නොකළ යුතුය: හොඳින් කා බී, ඔබේ නිවස තුළ, වහලය දෙසට දෑත් ඔසවා, ගින්න, ඌරු පැටවා සහ දොර නිර්මාණය කිරීම ගැන ඔහුට ස්තූති කරන්න...
ඔබ ෆ්රැන්සිස් ගැන දැන ගැනීමට කැමති නම්, ඔහු සීතලට හෝ කුසගින්නට බිය නොවීය; මන්ද ඔහු රෑ දහවල් දැවෙමින්, ඔහු තුළ නිරන්තර ගින්නක් තිබුණි: ඔහුට දෙවියන් වහන්සේ සිටියේය; ඔහු ඉදිරියේ නිතරම උණුසුම්, සුදු පැහැති සහ සුවඳවත්, දේවදූතයන්ගේ ආහාරය විය. නමුත් සමහර විට කනස්සල්ල මා හිංසා කළ අතර, ඔහු සිටින්නේ කෙසේදැයි බැලීමට මම පැලෙන් පිටතට ගියෙමි; උදේ, දහවල් සහ සවස, ඔහු යාච්ඤා කිරීමට පුරුදු වූ අඳුරු ගුහාව දෙසට යන ආකාරය මම දුටුවෙමි. ඒකත් ආශ්චර්යයක්! ඔහු යන විට ඔහුට යම් උසක් සහ යම් ඇවිදීමක් තිබුණි; දෙවියන් වහන්සේ සමඟ කතා කිරීමෙන් පසු, පැලට ආපසු පැමිණි විට, ඔහුට වෙනස් එකක් තිබුණි. යන විට ඔහු කෙටි, වෙහෙසට පත් සහ කුදු වී සිටියේය; ඔහු හිම මත පැකිළී වැටුණි, නැවත නැඟිට ඇවිදීමට පටන් ගත්තේය; නමුත් යාච්ඤාව අවසන් කර ආපසු පැමිණි විට, මොනතරම් ඉරියව්වක්ද: අඳුරු ගුහාවෙන් පිටතට පැමිණියේ මොනතරම් යෝධයෙක්ද! උස, කෙළින්, ඔහු ජවසම්පන්න ලෙස හිම හරහා ඇවිද ගිය අතර, වාතය ඔහුගේ හිසට ඉහළින් මීටර් දහයක් පමණ දැවුණි.
මම ඔහු දෙස බලා, දෙවියන් වහන්සේ මට සමාව දෙනු මැනවි, ඊර්ෂ්යා කළෙමි; මේ මිනිසා සෑදී තිබුණේ කුමකින්ද? පිරිසිදු වානේවලින්ද, පිරිසිදු ආත්මයකින්ද? ඔහුට කුසගින්න දැනුනේ නැත, සීතල දැනුනේ නැත, කවදාවත් "නවත්තන්න" කීවේ නැත. මම රෑ දහවල් වෙව්ලුවෙමි, මට බඩගිනි විය, යාච්ඤා කිරීමට ආශාවක් හෝ ශක්තියක් නොතිබුණි; ධෛර්යයක්ද නොතිබුණි. මන්ද, මම අහසට ඇස් සහ දෑත් ඔසවා තැබුවද, මගේ මනස පහළින්, බොහෝ පහළින්, පොළොවේ රැඳී තිබුණි. දෙවියන් වහන්සේට මා පවසන වචන වර්ණවත් වායු බුබුළු වනු ඇත.
දින තුනක් හෝ හතරක් මම අහසට දෑත් ඔසවා තිබුණේ නැත. ඒ උදෑසනද අපගේ දානය ගෙන ඒමට සොහෝදර ඇග්නෙලෝ පැමිණියේය: පාන්, ඔලිව්, එළු චීස් සහ ලැබෙන ඕනෑම දෙයක්.
“ඔබට ගින්නක් දල්වන්නද?” ඔහු ඇසුවේය.
“එපා, සහෝදරයා,” මම සුසුම් හෙළමින් පිළිතුරු දුන්නෙමි. “සොහෝදර ෆ්රැන්සිස් ගින්න තහනම් කරනවා.”
“ඇයි?”
“සීතල නිසා කියනවා.”
“නමුත් ඒ නිසාම, ආශිර්වාද ලත් මිනිසා, ගින්නක් අවශ්යයි.”
“ඒ නිසාම, සහෝදරයා, අපට එය අවශ්ය නැහැ.”
“එහෙනම් ඔබ උණුසුම් වන්නේ කෙසේද?”
“දෙවියන් වහන්සේ සමඟ.”
කැප්ටන් ලූපෝ උරහිස් හකුලුවේය.
“ඔබ ලෝකය උඩු යටිකුරු කරනවා, ඒ ඔබේ කාරණයක්; මම මගේ ගුහාවට යනවා, මම එහි විශාල දර කැබලිවලින් ගින්නක් දල්වා ඇත, බඳුන උතුරනවා; ඊයේ මම තිත්තෑවන් දෙදෙනෙකු මැරුවා, මම ඒවා බත් සමඟ තම්බනවා; ඔබට ඇවිත් රස බලන්නද, සොහෝදර ලියෝ? ඔබේ බඩ පුරවා ගැනීමට අවශ්යද? ඔබේ ඇට උණුසුම් කර ගැනීමට අවශ්යද, දුප්පතා?”
මගේ කටට කෙළ උනා.
“ආ,” මම පිළිතුරු දුන්නෙමි, “සතුටින්, මගේ සහෝදරයා, සතුටින්; නමුත් මම සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්ට බයයි.”
“ඔහු ඒ ගැන දැනගතහොත් ඇති!”
“නමුත් මම එය ඔහුට පැවසිය යුතුයි.”
“හරි, ඔහු ඔබට කුමක් කරයිද?”
“කිසිවක් නැත; ඔහු සුසුමක් හෙළනවා, ඒ සුසුම මගේ හදවතට කිනිස්සක් මෙන් වදිනවා.”
“ඔබ කැමති පරිදි, සොහෝදර ලියෝ; මේ ගැන පමණක් සිතන්න: තිත්තෑවන්, උණුසුම් බත්, ඕනෑ තරම් වයින්, දැල්වෙන ගින්න. යාච්ඤාවක් මෙන් ඔබ තුළම මෙසේ කියන්න: තිත්තෑවන්, උණුසුම් බත්, ඕනෑ තරම් වයින්, දැල්වෙන ගින්න. එවිට ඔබට පැමිණීමට හැකි වනු ඇත. ඔබව සාදරයෙන් පිළිගනිමු.”
ඔහු අත් අතුල්ලා, ඔහුගේ පාද බිම ගැසුවේ ඒවා හිරිවැටී ඇති නිසාය.
“ඔබ දෙවියන් වහන්සේට බිය නැද්ද, සහෝදරයා?”
“මම මිනිසුන්ට බිය නැත, මම දෙවියන් වහන්සේට බිය විය යුතුද?”
ඔහු පහළට ගිය අතර, කන්ද ඔහුගේ සිනහවෙන් දෝංකාර දුන්නේය.මම තනි වීමි; තනිකම සහ හුදකලාව මට කිසිදා මෙතරම් දරාගත නොහැකි බවක් පෙනුනේ නැත. තිත්තෑවන්, උණුසුම් බත්, ඕනෑ තරම් වයින්, දැල්වෙන ගින්න... මම නැඟිට, පැලේ දොරකඩට ගොස් නතර වුනෙමි. “ඔබට ලැජ්ජා නැද්ද, ලියෝ, නින්දිත මිනිසා? සොහෝදර ෆ්රැන්සිස් ඒ ගැන දැනගත් විට, ඔහුගේ සුසුම් ඔබ දරා ගන්නේ කෙසේද? පැලේ ඉන්න, වියළි පාන් හොඳයි, සීතලත් හොඳයි; අනෙක් මිනිසුන්ට තමන්ව පුරවා ගැනීමට සහ උණුසුම් වීමට අයිතියක් ඇත, ඔබට නැත! ඔබට වෙනත් අයිතිවාසිකම් ඇත, ඊට වඩා බොහෝ විශාල.” “කුමන?” “ඔබ ඒකත් අහනවද? ඔබේ ජීවිතයෙන් ගැලවීමේ මාර්ගය පෙන්වීම.” “මම මැරුණොත්?” “ඊටත් වඩා හොඳයි: ඔබේ මරණයෙන් ගැලවීමේ මාර්ගය පෙන්වන්න. ඔබ දේවදූතයන්ගේ සිවුර, සළුව පැළඳ සිටී; ඔබ තවදුරටත් මිනිසෙකු නොවේ, ඔබ තවමත් දේවදූතයෙකු නොවේ; ඔබ මැද මාවතේ සිටී; නැහැ, ඔබ නිශ්චල නැහැ, ඔබ සෑම යහපත් ක්රියාවකින්ම දේවදූතයෙකු දෙසට සෙමින් ඉදිරියට යනවා.” “මම තවමත් මිනිසෙක්, මම තව තවත් මිනිසෙකු වෙනවා; මාව එක පාරක්, එක පාරක් පමණක් යන්නට ඉඩ දෙන්න, ඊට පස්සේ මම දේවදූතයෙක් වෙන්නම්, සැබෑ දේවදූතයෙක්, මම ඔබට දිවුරනවා!” “ඔබ කැමති දේ කරන්න; ඔබ නිදහස්, නිදහසේ නිරයට යන්න. මම ඔබව අත්හරිනවා, ඔබට යහපත් ගමනක්!”
මම ව්යාකූල වී සිටියෙමි; මම ඇතුළට ගොස්, බිම වාඩි වීමි; මම හඬන්නට ආසන්නයේ සිටියෙමි, නමුත් හදිසියේම මට කෝපයක් ඇති විය. දේවදූතයෙක්, දේවදූතයෙක්... බඩවැල් නොමැති විට දේවදූතයෙකු වීම පහසුය; නමුත් බඩවැල් ඇතිව දේවදූතයෙකු වීමට උත්සාහ කරන්න; බැදපු තිත්තෑවන් දෙදෙනෙකුගේ සුවඳ ඔබේ නාස්පුඩු යටට පැමිණි විට, ඔබේ කටට කෙළ එන්නේ නැද්ද? මෙන්න ඔබට අභියෝගය, මගේ ආදරණීය; මම මිනිසෙක්, කැප්ටන් ලූපෝ මට ආරාධනා කරනවා: මා සමඟ කන්න එන්න. මම යනවා!
මම පිටතට දිව ගියෙමි; හිම වැටෙන්නේ නැත, වලාකුළු ցրී යමින් තිබුණි, ලෝකඩ-කොළ පැහැති අහස පෙනෙන්නට විය; මම හිම මත ලූපෝගේ ගැඹුරු අඩිපාරේ අනුගමනය කළෙමි, ඒවා මත පා තබා ගියෙමි; ඇත්ත වශයෙන්ම, මම ඇවිද ගියේ නැත, මම පියාසර කළෙමි. මට හැකි උපරිම වේගයෙන් දිව ගියෙමි, කඩිමුඩියේ දෙතුන් වතාවක් වැටී, මගේ රැවුල හිමෙන් පිරී ගියේය. හුස්ම හිරවී අලුතින් හැරුණු මිනිසාගේ ගුහාව ඉදිරිපිටට පැමිණියෙමි. මම නැමුනෙමි: ගින්න දැල්වෙමින් තිබුණි, වාතය බැදපු තිත්තෑවන්ගේ සුවඳින් පිරී තිබුණි, ලූපෝ ගින්න ඉදිරිපිට දණ ගසා, බඳුනේ ආහාර කලවම් කරමින් සිටියේය.
“සහෝදරයා,” මම දොරටුවෙන් කෑ ගැසුවෙමි, “ආයුබෝවන්.”
ඔහු හැරී සිනාසුණේය.
“සාදරයෙන් පිළිගනිමු, සහෝදරයා,” ඔහු පැවසුවේ, “වාඩි වෙන්න; දිවා ආහාරය සූදානම්, ඔබේ පටිය ලිහිල් කරන්න!”
මම ඇතුළට ගොස්, පටිය ලිහිල් කර, ගින්න අසල වාඩි වුනෙමි. මොනතරම් සතුටක්ද, දෙවියනි සහ ස්වාමීනි! දෙවියන් වහන්සේ කෙරෙහි මෙතරම් කෘතඥතාවයක්, ආදරයක්, යාච්ඤා කිරීමට සහ ඔහුව පියාණන් ලෙස හැඳින්වීමට මෙතරම් මිහිරි අවශ්යතාවයක් මම කිසිදා දැනී නොතිබුණි! සැබවින්ම වඩාත් පියා කවුද: දරුවන්ට පාන් කැබැල්ලක් සහ ඇඳීමට ඇඳුමක් නොදී මාර්ගයේ අතහැර දමන තැනැත්තාද, නැතහොත් ඔවුන්ට ගින්නක් දල්වා, බඳුන රත් කර, ආහාර බෙදා දෙන තැනැත්තාද?
අපි හිමෙන් අත් සෝදා, ගින්න ඉදිරිපිට බැටළු හමක් trải කර, මැදට බඳුන තබා, පාන් පෙති කපා, එකිනෙකාට මුහුණ ලා කකුල් හරස් කරගෙන වාඩි වුනෙමු, පසුතැවිලි වූ කොල්ලකාර නායකයා සහ මම, දෙවියන් වහන්සේගේ සිංහයා, එසේ කිවහොත්; අපි අත් දිගු කළෙමු, ලූපෝ එක් තිත්තෑවෙක් ගත්තේය, මම අනෙක ගත්තෙමි, ටික වේලාවක් ගුහාව තුළ ඇසුණේ හකු ක්රියා කරන ශබ්දය සහ බෝතල් ගැටෙන ශබ්දය පමණි.
සතුට, සතුට, පාරාදීසය! දෙවියන් වහන්සේ මට සමාව දෙනු මැනවි, ෆ්රැන්සිස් කුමක් කීවත්, පාරාදීසය මම සිතුවේ එලෙසයි; අරාබියේ සුල්තාන් නිවැරදියි.දිවා ආලෝකය මැකී යන්නට පටන් ගත්තේය; මා ඉදිරිපිට දැල්ලේ දීප්තියෙන් බැබළෙන කොල්ලකාර නායකයාගේ රළු මුහුණ මම දුටුවෙමි; මම ඕනෑ තරම් වයින් පානය කර තිබුණි, දෙවියන් වහන්සේ මට සමාව දෙනු මැනවි, ඉඳහිට ඔහුගේ නළලේ අං දෙකක් මම දුටුවෙමි; ඇඹරුණු, දිලිසෙන අං දෙකක් වාතයේ ගැටෙමින් තිබුණි. එක්වරම මා සිරුර හිරිගඩු පිපෙන සිතුවිල්ලක් මගේ මනසට ආවේය: යක්ෂයා ලූපෝගේ වෙස් ගෙන ඇතිද? ඔහු යක්ෂයාද, තිත්තෑවෙකු ඇමක් ලෙස භාවිතා කර මාව ඔහුගේ දැලට හසු කරගෙන තිබේද? දැන් අපි තිත්තෑවන් කා දමා, පූජනීය බෝතලය හිස් කර, ගින්නට තවත් දර දමා තිබුණි; මම අතිශයින් සතුටට පත්ව සිටි අතර, "ක්රිස්තුස් වහන්සේ නැඟිට ඇත" ගායනා කිරීමට පටන් ගතිමි. කැප්ටන් ලූපෝ මට තාලය දීමට අත්පුඩි ගැසූ අතර, ඉඳහිට වල් හඬක් නඟා ගුහාව දෝංකාර දුන්නේය.
“සහෝදරයා, සහෝදරයා!”, ඔහු ආදරයෙන් පිරී කෑගසමින් මාව වැළඳ ගත්තේය, “මම ඔබට යමක් කියන්නම්, එය වැරදියට ගන්න එපා; මම තිත්තෑවන්ට දිවුරනවා: ශුභාරංචියට වඩා වයින් මිනිසුන්ව සමීප කරවж, සහෝදරයන් කරවන බව, මට සමාවෙන්න; දැන් මම වයින් උගුරක් බිව්වා, මගේ ඇස් ඇරුණා, ඔබ මගේ සහෝදරයා බව මම දුටුවා.”
ඒ වගේම හාදු සහ වැළඳගැනීම්.
“සහෝදර ලූපෝ, වයින් නොමැතිව కూడా සියලු මිනිසුන් සහෝදරයන් ලෙස සලකනවාට මම කැමතියි. එසේ නොමැතිනම්, ඔබේ මත් ගතිය පහව ගිය පසු, සිදුවන්නේ කුමක්ද? මිනිසුන් නැවතත් ඔබේ සතුරන් බවට පත්වේ, සහෝදරත්වයට සමුගන්න.”
“එහෙනම්, අපිට මුළු ජීවිත කාලෙම මත් වෙලා ඉන්න පුළුවන් නම් හොඳයි!”, ලූපෝ බෝතලයේ අවසාන බිංදුව පානය කරමින් පැවසුවේය.
“ඒක හොඳයි, සහෝදර ලූපෝ! ආ, මට ධෛර්යය තිබුනා නම්, මමත් ආශ්චර්යයක් කර, රීතියක් ස්ථාපිත කරනවා: සහෝදරයන් සෑම උදෑසනකම වයින් බෝතලයක් පානය කළ යුතු අතර, පසුව ගම්වලට ගොස් දේශනා කළ යුතුයි; එවිට ඔවුන් මිනිසුන්ව වැළඳ ගනීවි, අනතුර අවඥාවට ලක් කරයි, නටමින්, ගායනා කරමින් දෙවියන් වහන්සේට මහිමය ගෙන එනු ඇත! ඔවුන් සරලම සහ ප්රසන්නම ආකාරයෙන් වයින් ප්රීතියෙන් දිව්ය ප්රීතියටත්, එතැනින් කෙළින්ම පාරාදීසයටත් යනු ඇත.”
“මාව ඔබේ නියෝගයට ඇතුළත් කරගන්න, පියා ලියෝ!”, ලූපෝ සිනාසෙමින් පැවසූ අතර, උද්යෝගයෙන් මගේ පිටට තදින් පහරක් එල්ල කළේය. “ඔබ සිතන්නේ කුමක්ද, අපි සොසේජස් මීටර් කිහිපයක් සහ වයින් බෝතල් කිහිපයක් අරගෙන, ෆ්රැන්සිස්ව බැහැදැකලා, අලුත් රීතිය ඔහුට පැහැදිලි කරමුද?”
බියට පත් මම ගුහාවේ දොරටුව දෙසට හැරුනෙමි; ෆ්රැන්සිස්ගේ සෙවනැල්ල එහා මෙහා සැරිසරන බවක් මට පෙනුනි, වාතයේ ගැඹුරු සුසුමක් මට ඇසුනි. මම නැඟිට්ටෙමි.
“සහෝදරයා, මම යා යුතු කාලයයි; ෆ්රැන්සිස් මාව මගේ පැලේ සොයා නොගත්තොත්?”
“ඔහුට කියන්න ඔබ යාච්ඤා කරමින් සිටි බව, සොහෝදර ලියෝ; ඇත්ත වශයෙන්ම, අලුත් නියෝගයට අනුව, මේ සියල්ල - තිත්තෑවන්, බත්, උණුසුම - දෙවියන් වහන්සේට කරන යාච්ඤාවක් නොවේද? ඇත්ත කියන්න, අද රෑ වගේ ඔබ කවදාවත් දෙවියන් වහන්සේට මෙතරම් සමීප බවක් දැනී තිබේද? යාච්ඤාව යනු එයයි!”
යාච්ඤාව යනු වෙනත් දෙයක් බව කොල්ලකරුට පැහැදිලි කිරීමෙන් ඇති ඵලය කුමක්ද? මමත් ඒ ගැන එතරම් දැන සිටියේ නැත.
කැප්ටන් ලූපෝ මාව ගුහාවෙන් එළියට ඇවිත් බොහෝ දුරක් එක්ක ගියේය; ඔහු සතුටු සිතින් කතා කරමින් සිටියේය.
“වරක්, මම කොල්ලකරුවෙක්ව සිටියදී (මම තවමත් එහෙමයි, නමුත් ෆ්රැන්සිස්ට ඒක කියන්න එපා: ඔහු හොඳ මිනිසෙක්, ඔහු දුක් වෙයි), වරක්, මම කොල්ලකරුවෙක්ව සිටියදී, පූජකයෙක්, දුප්පතා, මට පාපොච්චාරණය කිරීමට අවශ්ය වුණා. ‘ඔබ යාච්ඤා කරනවාද?’, ඔහු ඇසුවා. ‘ඇත්ත වශයෙන්ම!’, මම පිළිතුරු දුන්නා. ‘නමුත් මගේම ආකාරයෙන්’. ‘ඒ කෙසේද?’. ‘සොරකම් කරමින්’. ‘ඔබ පසුතැවෙන්නේ නැද්ද, ශාපලත් මිනිසා?’. ‘මට අවුරුදු තිස්පහයි, මට කාලය තියෙනවා; මම දුර්වල වයසක මිනිසෙක් වූ විට, මට තවදුරටත් කකුල් මත සිටගෙන සිටීමට නොහැකි වූ විට, මම පසුතැවෙන්නම්. සෑම දෙයකටම තමන්ගේම කාලයක් තිබේ, මහල්ලා. ඔබ තරුණද? සොරකම් කරන්න. ඔබ වයසකද? පසුතැවිලි වන්න’. පූජකයා කෝප විය. ‘කෝප නොවන්න, මහල්ලා’, මම ඔහුට කිව්වා, ‘මම ඔබට වඩා ක්රිස්තුස් වහන්සේට සමීපයි, ශුද්ධ මිනිසා, ඔබට එය නොපෙනේද?’. ‘ඔබද?’. ‘මම, ක්රිස්තුස් වහන්සේ අසල කුරුසියේ ඇණ ගසන ලද සොරා, ඔහුගේ දකුණු පසින්’. උපක්රමය එයයි, සොහෝදර ලියෝ, එය දැනගන්න: අවසාන මොහොතේ, මරණය ළඟා වන විට, ඔබ ක්රිස්තුස් වහන්සේගේ දකුණු පසින් සිටීමට මාර්ගයක් සොයා ගත යුතුයි, වම් පැත්තේ නොවේ; වම් පැත්තේ නොවේ, ඔබට අවාසනාවන්, එසේ නොමැතිනම් ඔබ විනාශ වී යනු ඇත!”මට ඒ කොල්ලකාර නායකයාගෙන් ඈත් වීමට ඉක්මන් විය; ඔහු කුමක් කීවත්, මා තුළ සිටින යම් භූතයෙක් එය ඇසීමට සතුටු විය; යක්ෂයා, දෙවියන් වහන්සේ, මංගල්යය, ෆ්රැන්සිස්, සියල්ල මා තුළ මිශ්ර වී තිබුණි; ටිකක් පිළිවෙළක් ඇති කර ගැනීමට මට තනිව සිටීමට අවශ්ය විය!
“ආයුබෝවන්, සහෝදරයා, ඔබ මට කළ යහපතට දෙවියන් වහන්සේ ඔබට ප්රතිලාභ ලබා දෙයි; ඔබ මට කළ නපුරට දෙවියන් වහන්සේ ඔබට සමාව දෙයි!”
ඔහු මගේ අත තදින් අල්ලා ගත්තේය, එය පාහේ කැඩී ගියේය.
“ගිහින් අලුත් රීතිය ලියන්න,” ඔහු කෑගැසුවේ, “ඉක්මන් කරන්න, මම ඔබට ආදරය කරන නිසා!”
මම තනිව කතා කරමින්, අත් පා වනමින් ඇවිද ගියෙමි; සැඳෑ අඳුර ගලා එද්දී, මගේ පැල්පතේ දොරකඩට ළඟා වීමි. ඇතුළු වූ මොහොතේම දෙවියනේ, මොනතරම් සීතලක්ද! මොනතරම් තනිකමක්ද! පාරාදීසය අතහැර පැමිණි මා සිටියේ නිරයේ මැද යැයි සිතුනි. සිවුර තදින් ඇඟේ ඔතාගෙන, බිම දිගා වූ මට ගස් අතරින් හමා එන සුළඟේ හඬත්, ඈතින් වෘකයෙකුගේ ශෝකාලාපයත් ඇසුණි. නින්ද යන්නට අකමැති වූ අතර, යාඥා කිරීමට සිත පිරිසිදු නොවන බවක් දැනුනි. අලුයම වන තුරුම මට නින්ද නොගිය අතර, අවසානයේ ගැඹුරු නින්දකට පත් වූ මා හට දරුණු සිහිනයක් පෙනෙන්නට විය: මගේ දෑස් අඳුරෙන් වැසී යද්දී, මම සිටියේ ඊජිප්තුවේ, තේබයිඩ්හි බව සිහිනෙන් දිස් විය. එහි කාන්තාරයේ මහා තාපසයන් තම පැල්පත් ඉදිකර තිබුණි; මමත් තාපසයෙක් වූ අතර, මගේ නම ආර්සෙනි ය. මම දණ ගසා යාඥා කරමින්, පැරණි නයිල් පියතුමා ගැන - වසර සියයක් වයසැති, සැතපුම් පහක් ඈතට වී තනිව වාසය කළ තාපසයා ගැන - සිතමින් සිටියදී, භික්ෂුවක් දුවගෙන එනු දුටුවෙමි. "ආර්සෙනි පියතුමනි," ඔහු කෑ ගැසුවේය, "ඉක්මන් කරන්න, ඔබගේ වැඩිහිටි පියතුමා මිය යමින් සිටින අතර ඔබව ඉල්ලා සිටී! 'ඔහු එනවා', ඔහු කියනවා, 'ඉක්මනින් එනවා, මට ඔහුට ආශිර්වාද කරන්න ඕනෑ’”. මම ඉක්මනින් නැගිට මා ඉදිරිපිට ඇති මාර්ගයට දිව ගියෙමි. ඇඬුම් කරමින් දිව ගිය මම, දැඩි හිරු රශ්මිය දරා ගනිමින්, මාර්ගයෙන් එපිටින් ගමන් කරන ඔටු කණ්ඩායම් ද, ඔටු රියදුරුගේ ඒකාකාරී දුක්බර ගීතය ද අසමින් ගමන් කළෙමි; අවසානයේ, මධ්යහ්නය වන විට, මම මගේ වැඩිහිටි පියතුමාගේ ආරාමයට පැමිණි අතර, ඔහු වැල්ලේ දිගා වී සිටිනු දුටුවෙමි. භික්ෂූන් පස් දෙනෙකු හෝ හය දෙනෙකු ඔහු වටා සිටගෙන, ඔහුගේ ඇඳුම් ගලවමින්, ස්නානය කරමින්, ගාථා කියමින් සිටියහ. “ඔහු දැන් දෙවියන් වහන්සේට පණ දීලා", එක් අයෙක් පැවසීය. "ඔහු ඔබේ නම නිතරම කියමින් සිටියා; ඔබව අඬ ගැසුවා, නමුත් ඔබ ප්රමාද වැඩියි," තවත් අයෙක් පැවසීය. ඔවුන් කතා කරමින් සිටියදී, මියගිය තැනැත්තා, ඇසූවාක් මෙන්, චලනය විය; සියල්ලෝම බියට පත් වී පලා ගියහ. ඔහුගේ තොල් වෙව්ලන්නට වූ අතර, ඔහු දෑස් විවර කර මා දෙස බැලීය. "මගේ පුතා," ඔහු මිමිණුවේය, "නැමෙන්න; කවුරුහරි අපට අහගෙන ඉන්නවාද?". ඔහුගේ දෑස් බියෙන් පිරී තිබූ අතර, හිසකෙස්, රැවුල, කන්, තොල් දූවිල්ලෙන් පිරී තිබුණි. "කවුරුත් නැහැ, පියාණෙනි; අපි තනියමයි." "නැමෙන්න; මට ඔබට කියන්න තියෙනවා භයානක රහසක්; තව ටිකක් නැමෙන්න". මම නැමුණෙමි; ඔහු මගේ කනට තොල් තබා ඉතා දුරක සිට එන හෝ ගැඹුරු ළිඳකින් නැඟී එන බිඳෙනසුලු, අවිනිශ්චිත හඬකින් මෙසේ කීවේය: "ආර්සෙනි, මගේ පුතා, අපි රැවටිලා; පාරාදීසයක් නැහැ, නිරයක් නැහැ!". "එහෙනම් මොකක්ද? අවුල්ද?". "අවුල් වත් නැහැ". "එහෙනම් මොකක්ද?". "කිසිවක් නැහැ!". ඔහු මගේ උගුර අල්ලාගත්තේය, හුස්ම හිරවන තරම් තදින්; හදිසියේම ඔහු වැල්ලේ လဲ වැටුණේය.
මම කෑ ගසමින් අවදි වුණෙමි; මගේ හිස පුපුරා යනවාක් මෙන් දැනුණු නිසා, දෑතින්ම හිස අල්ලා ගතිමි. තාපසයාගේ තොල් තවමත් මගේ කනේ ඇති බවක් දැනුනි, ඔහුගේ වචන මගේ ඇතුලාන්තයේ - හදවතේ සිට වකුගඩු දක්වා, වකුගඩු වලින් පෙනහළු දක්වා, පෙනහළු වලින් උගුර දක්වා දෝංකාර දෙමින් මා හුස්ම හිර කළේය. "අපි රැවටිලා!". එහෙනම්? "සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්," මම කෑ ගැසුවෙමි, "උදව් කරන්න!".
මම නැගිට දොරකඩට ගොස් පිටත බැලුවෙමි; හැමතැනම හිම, දවල් හිමේ ගිලෙමින් ගමන් කරමින්, ඇතැම් විට අතුරුදහන් වී, වැටී, නැවත නැගිටිමින්, මිනිසෙකු මෙන් ගමන් කරමින් සිටියේය. අඳුරු පහනකින් ලෝකය ආලෝකමත් කිරීමට ඔහු වෙර දැරුවේය. ඔහු දෙස බැලීමට මට නොහැකි විය, මගේ හදවත හැකිළී ගියේය; රෙදි කඩක් මෙන් මම බිම ඇද වැටුණෙමි; වෙව්ලමින්, හිස පර්වතයකට හප්පමින්, මගේ මුහුණෙන් ලේ ගලා ආවත්, මට වේදනාවක් දැනුනේ නැත. එය මා සන්සුන් කළේය.
මම නැඟිට, යම් ලකුණක් දකින්නට ලැබෙනු ඇතැයි සිතුවෙමි. දෙවියන් වහන්සේගේ සංඥාවක්, කුරුල්ලෙක්, ගිගුරුම් හඬක්, හඬක්, යමක්! දෙවියන්ගේ භාෂාව පොහොසත් ය, ඔහු මා හා කතා කරනු ඇත, මගේ දුකට පිළිතුරක් දෙනු ඇත.
දින ගණනාවක් සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්ව දැක නොතිබූ නිසා, මම ඔහුගේ පැල්පතට ගියෙමි; කන්ද නගිමින්, පාවහන් නොමැතිව, හිමේ ගිලෙමින්, ශාප කිරීමට තිබූ ආශාව යටපත් කර ගනිමින් ගමන් කළෙමි. මේ මොන වගේ ජීවිතයක්ද?, මම හදවතින්ම කෑගැසුවෙමි; සතුන්ට පවා ලොම් ඇත, අපි කටුවක් නැති ගොළුබෙල්ලන් දෙදෙනෙක්… මිමිණුම් කරමින් ඉදිරියට ඇදුනෙමි. අවසානයේදී සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්ගේ පැල්පත පෙනෙන කන්දේ උඩට ළඟා වුණෙමි; පැල්පත පෙනෙන මුදුනට ගිය මම, ෆ්රැන්සිස් සොහෝදරයා උස් පර්වතයක් මත, දෑත් දිගු කරගෙන සිටිනු දුටුවෙමි; හිම මැද, පර්වතයට ඇණ ගසන ලද කළු කුරුසයක් මෙන් ඔහු නිශ්චලව සිටියේය. ඔහු මිදෙනු ඇතැයි බියෙන්, මම හැකි ඉක්මනින් පර්වතය නැග්ගෙමි; ඔහුව බදාගෙන, ඔහුගේ පැල්පතට ගෙන ගොස්, ගින්නක් ඇවිලීමට සිතුවෙමි. ඔහු අකමැති වුවත්, ඔහුට උණුසුම ලබා දීමට සිතුවෙමි. නමුත් පර්වතයේ අඩක් පමණ නැග්ග විට, මම කෑ ගැසුවෙමි: ෆ්රැන්සිස් සොහෝදරයා පර්වතයට අඩි එකහමාරක් පමණ ඉහළින් පාවෙමින්, දෑත් දිගු කර කුරුසියක ආකාරයෙන් සිටියේය. ඔහු පියාඹා යනු ඇතැයි බියෙන්, මම සියළු ශක්තියෙන් මුදුනට ගොස්, ඔහුගේ සිවුරේ කෙළවර අල්ලා ගැනීමට දෑත් දිගු කළෙමි; නමුත් ඔහු නැවතත් පර්වතය මතට බැස්සේය.
ඔහු මා දෙස බැලුවේ මා නොදන්නා කෙනෙකු දෙස බලන්නාක් මෙනි, මිනිසෙකු දැකීම ගැන පුදුම වූවාක් මෙනි; මම ඔහුව බදාගෙන, පර්වතයෙන් බැස, ඔහුගේ පැල්පතට ගෙන ගියෙමි; ගින්නක් ඇවිලූ මම, ඔහුව ගින්න ළඟට ගෙන ගොස්, ඔහුගේ රුධිර සංසරණය නැවත ආරම්භ කිරීමට ඔහුගේ ශරීරය අතුල්ලන්නට වීමි. ක්රමයෙන් ඔහු සිහිය ලැබුවේය; ඔහු දෑස් විවර කර, මා හඳුනා ගත්තේය.
"සෝහෝදර ලියෝ," ඔහු පැවසුවේ, "ඇයි මාව පහළට ගෙනාවේ? මම එහි හොඳින් සිටියා".
"නමුත් ඔබ මිය යමින් සිටියා, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්; මට සමාවෙන්න".
"නමුත් ඔබ දුටුවේ නැද්ද මම කොහොමද ඉහළට නැග්ගේ කියලා? මම මිය යන්න පටන් ගත්තා; ඇයි මාව නැවත පහළට ගෙනාවේ?".
ඔහු තම අත්ල දෙස බැලුවේය. ඉදිමී, ලේ ගලන පාද දෙස බැලුවේය.
"මට රිදෙනවා!", ඔහු හුස්ම ගන්නට අපහසුවෙන් මිමිණුවේය.
ඔහු මා වෙත පැන, මාව බදා ගත්තේය.
"සෝහෝදර ලියෝ, සහෝදරයා, මගේ අත් සහ පාද රිදෙනවා, ඇණ ගහනවා වගේ. රාත්රිය පුරාම මට නින්ද ගියේ නැහැ වේදනාවෙන්!”.
ඔහු මොහොතක් නිහඬ විය.
"මට සමාවෙන්න, දුප්පත් ශරීරය, මගේ විශ්වාසවන්ත බූරුවා, ඔබේ වේදනාවන් තවම අවසන් වී නැහැ; අපි තවම ළඟා වී නැහැ, නමුත් අපි ළඟයි; ඉදිරියට, ධෛර්යය!".
ඔහු මගේ හිස මත අත තැබුවේය.
"මම ඔබට ආශිර්වාද කරනවා, දෙවියන්ගේ කුඩා සිංහයා, ඔබේ පැල්පතට යන්න, දැන්; මට තනි වෙන්න ඕනෑ".
මම මගේ පැල්පතට ආපසු පැමිණි නමුත්, සිතන්නේ කුමක්දැයි මට නොතේරුණි. ඉතින්, මම දෙවියන්ගෙන් ඉල්ලා සිටි ලකුණ මෙයද?: ෆ්රැන්සිස් ස්වර්ගයට නැඟීම? දෙවියන්ගේ භාෂාව සැබවින්ම පොහොසත්ය, ඔහු මට පිළිතුරු දුන්නේ ඒ දර්ශනයෙනි. රාත්රියේදී ඔහු මා වෙව්ලන්නට සිහිනයක් එවූ අතර, දිවා කාලයේදී මාව සනසන්නට දර්ශනයක් එවා තිබුණි. දෙවියන් වහන්සේ අප සමඟ සෙල්ලම් කරන්නේ, දුක් විඳීමට, ආදරය කිරීමට සහ ඉවසීමට දරුවන්ට උගන්වන පියෙකු මෙනි. මගේ හිස් සහ සීතල පැල්පතට ඇතුළු වන විට, මගේ සිත සන්සුන් වී තිබුණි.
නමුත් තවමත් මගේ හදවතේ පාපයක් තිබුණි: කුකුළන්, උණුසුම, සිනහව; මම කුරුසියේ ලකුණ දැමුවෙමි, ඊළඟ දවසේ ෆ්රැන්සිස් සොහෝදරයාට ගොස් පාපොච්චාරණය කර, ඒ බරින් මිදෙන්නට සිතුවෙමි. ශීත ඍතුව ඉක්මනින් අවසන් වනු ඇත, නව වසන්තයට පිරිසිදුව හා සැහැල්ලුවෙන් ඇතුළු වීමට මට අවශ්ය විය; මගේ හදවත ගිලින් පිරෙනු ඇත.
ඊළඟ දවසේ මම ෆ්රැන්සිස් සොහෝදරයා ඉදිරියේ සිටියෙමි; මගේ වරද පාපොච්චාරණය කර, ඔහු ඉදිරියේ බිම දණ ගසා, බලා සිටියෙමි. ඔහු කතා කළේ නැත, සුසුමක් හෙළුවේ නැත; මට ඇසුණේ ඔහුගේ පාද වෙව්ලන හඬ පමණි. මම බලා සිටියෙමි, බලා සිටියෙමි, ඒ දිගු නිහැඬියාව දරාගන්නට මට නොහැකි විය.
"ඉතින්, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්?", මම ඇසුවෙමි. "මට දෙන්නේ මොන දඬුවමක්ද?".
"එය බරපතල පාපයක්, පුතා; දින තුනක් රාත්රි තුනක් මම රොටි වත් වතුර වත් නොගනිමි".
"නමුත් ඔබ පව් කළේ නැහැ", මම කෑගැසුවෙමි, "මම පව් කළා, ඔබ මට දඬුවම් දිය යුතුයි!".
"එකමයි, සෝහෝදර ලියෝ; අපි සියල්ලෝම එකම දෙයක් නොවේද? මම ඔබ සමඟ පව් කළා, ඔබ මා සමඟ උපවාස කරන්න; අපි දිගු කලක් එකට ජීවත් වුණා, ඔබ තවමත් එය තේරුම් ගත්තේ නැද්ද? යන්න, දෙවියන් වහන්සේ ඔබට ආශිර්වාද කරත්වා!".
ඔහු මට නැගිටින්නට උදව් කිරීමට නැමුණි, මම ඔහුගේ අත සිපගෙන, ඇඬුවෙමි.
"නැවත කවදාවත් නැහැ", මම හඬමින් කීවෙමි, "නැවත කවදාවත් නැහැ, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්, මම පොරොන්දු වෙනවා".
"මම ඔබට කලින් කිව්වා, 'කවදාවත්' සහ 'සැමවිටම' යන වචන දෙවියන් වහන්සේට අයිතියි. යන්න, සහ පරිස්සම් වන්න, දෙවියන්ගේ බැටළු පැටවා; වෘකයා ඔබව කෑමට පොඩ්ඩයි තිබුණේ!”.
හිම දිය වෙන්නට පටන් ගත්තේය, අහස පැහැදිලි විය. හිම යට, පොළොව මත ජලය ගලා බැස නිම්නයට ගියේය; පඳුරු එළියට එන්නට පටන් ගත්තේය, මෘදු සුළඟක් හමා ගියේය, ගස්වල තිබූ හිම නිහඬවම කැඩී බිමට වැටුණි. ගස් අතරින් ශීත ඍතුවට උපහාස කරමින් පළමු කොවුලාගේ ගීතය ඇසුණි. හදවත කොවුල් සොහෝදරයා දැනුනි, සතුටින් පිළිතුරු දුන්නේය; ඔවුන් දෙදෙනාම වසන්තයේ කොටසක් විය.
අහස සහ පොළොව මෘදු විය, තවදුරටත් මිනිසුන්ට වද දුන්නේ නැත; ෆ්රැන්සිස් සොහෝදරයාගේ පැල්පත ඉදිරිපිට දිනපතා රොටි තැබීමට යන විට, ඔහුගේ වියළී ගිය තොල් සිනාසෙනු මම දුටුවෙමි.
"සෝහෝදර ලියෝ," ඔහු සතුටින් කීවේය, "පෘථිවියේ මහා ආර්යාව, වසන්තය පැමිණෙනවා; බලන්න, ඇය පා තබන තැන හිම දිය වෙනවා".
"නිම්නයේ," මම එක් දිනක් පිළිතුරු දුන්නෙමි, "පළමු ආමන්ඩ් මල් පිපී ඇති".
"ඒ ගැන හිතන්න එපා - මම ඔබට ආශිර්වාද කරනවා, සෝහෝදර ලියෝ - පිපුණු ආමන්ඩ් ගස ගැන හිතන්න එපා; එහි අතු අතර අපව පොළඹවන මාරයා සැඟවී සිටිනවා; ඔබේ ඇස් ඇතුළට හරවන්න, ඔබ තුළ පිපෙන ආමන්ඩ් ගස බලන්න: ඔබේ ආත්මය".
මම පැය ගණනක් මගේ පැල්පතේ දොරකඩ අසුන් ගෙන, වසන්තය පැමිණෙනු බලා සිටියෙමි; එයත් දෙවියන් වහන්සේට කරන නිහඬ යාඥාවක් බව මට පෙනුනි, කෘතඥතාවයෙන් පිරුණු යාඥාවක්. ටික කලකට පෙර මම කන්දෙන් බැස, වැල් සහ උණ කපා, කූඩ විවීමට පටන් ගත්තෙමි; දිනකට පැය ගණනක් මම කූඩ වියමින්, දෙවියන් වහන්සේ ගැන සිතුවෙමි; යාඥා කිරීමට දණ ගසනවාට වඩා බොහෝ වේගයෙන් සහ ආරක්ෂිතව මට එය කළ හැකි විය; කායික වැඩ සමඟ යාඥාව ඒකාබද්ධ කිරීමට හැකි වීම ගැන මම සතුටු වුණෙමි.
එක් දිනක්, පැල්පතෙන් පිටත අසුන් ගෙන, මගේ කූඩ වියමින් සිටියදී, අධික හුස්මක් සහ ගල් මත බර පියවරක් ඇසුණි; එය වෘක සොහෝදරයා නොවිය හැකිය, ඔහු කිසි දිනෙක හුස්ම ගන්නේ නැත, ඔහුගේ පියවර ඇසෙන්නේ නැත; මම නැඟිට, දිව ගියෙමි, දුටුවේ කවුද? සිල්වෙස්ටර් පියතුමා!
"සොහෝදරයා," මම කෑගැසුවෙමි, "සාදරයෙන් පිළිගන්නවා!".
මාස ගණනකට පසු සහෝදරයෙකු දැකීමෙන් මගේ හදවත සතුටින් පිරී ගියේය; මම ඔහුව බදාගෙන, මා ළඟ අසුන් ගන්නා ලෙස කීවෙමි.
"මට ඔබට දෙන්න කිසිවක් නැහැ, සහෝදරයා; රොටි සහ වතුර පමණයි, වෙන කිසිවක් නැහැ".
නමුත් සිල්වෙස්ටර් පියතුමාගේ සිතේ තිබුණේ ආහාර නොවේ: "සොහෝදර ෆ්රැන්සිස් කොහොමද?", ඔහු කනස්සල්ලෙන් ඇසුවේය.
"ඔහු වේදනාවෙන් ජීවත් වෙනවා, ඔබ ඔහුව දුටුවොත් හඳුනා ගන්නේ නැහැ; උපවාස සහ යාඥා ඔහුව කෙට්ටු කරලා, සහෝදරයා; උකුස්සෙක් හැමදාම අඅලුයම ඔහුව ඇහැරවීමට එනවා, ඔහු ටිකක් නිදාගන්න හදන වෙලාවට; දෙවියන් වහන්සේ කුරුල්ලන්ටත් ඔහුට වද දෙන්න කියලා තියෙනවා වගේ.”
“ඔහුගේ පියා මිය යමින් ඉන්නවා, සොහෝදර ලියෝ, ඒ වග කියන්න මාව එව්වා; මැරෙන්න කලින් පුතාව බලන්න ඕන කියලා ඉල්ලනවා; කළ දේට පසුතැවිලි වෙනවා වගේ. සමහරවිට ඔහු සමාව ගන්න හිතාගෙන ඉන්නවා ඇති.”
අපි ලෝකයේ දූවිලි අපේ පාදවලින් සොලවා දෙවියන් වහන්සේගේ ගින්නට පිවිසුණු පළමු දිනවල වීරත්වය මට නැවත සිහිපත් විය. කොපමණ වසර ගණනක් ගත වී ඇත්ද, ස්වාමීනි, කොපමණ සියවස් ගණනක් ගත වී ඇත්ද එදා සිට!
“ඔහුගේ පැල්පත කොහෙද, සොහෝදර ලියෝ?”
“අපි යමු,” මම කීවෙමි; “ඒක පර්වත අතර; එන්න, ඔහු යාඥා නොකර ඉන්න ඕන, එතකොට අපිට ඔහු එක්ක කතා කරන්න පුළුවන්.”
අපි කන්ද නැග්ගා, නමුත් පැල්පත හිස් විය.
“ඔහු ගුහාවේ යාඥා කරනවා ඇති,” මම කීවෙමි. “අපි හෙමින් යමු, එතකොට ඔහුට අපිව ඇහෙන්නේ නැහැ.”
අපි ගුහාවෙන් පිටත නතර වුණා; මුලින් අපට කිසිවක් පෙනුනේ නැහැ; එය අඳුරු වූ අතර, අපට ඇසුණේ යාඥා කරන සහ සුසුම් හෙළන හඬක් පමණි: “මගේ කුරුසියේ ඇණ ගැසූ ආදරය,” ඔහු කියමින් සිටියේ, “මගේ කුරුසියේ ඇණ ගැසූ බලාපොරොත්තුව, මගේ යේසුස් ක්රිස්තුස්!”.
නිහැඬියාව; ටික වේලාවකට පසු, වඩා කන්නලව් කරන, වඩා බලාපොරොත්තු රහිත හඬක්: “මගේ කුරුසියේ ඇණ ගැසූ ආදරය, මගේ කුරුසියේ ඇණ ගැසූ බලාපොරොත්තුව, මගේ යේසුස් ක්රිස්තුස්!”.
සිල්වෙස්ටර් පියතුමා ඇතුලට යන්න හැදුවා; මම ඔහුගේ සිවුරෙන් ඇද්දා, ඔහුගේ කනට කොඳුරා කීවෙමි: “දෙවියන් වහන්සේගේ නාමයෙන්, ළං වෙන්න එපා; ඔහු මට දැඩි නියෝගයක් දුන්නා: 'මම යාඥා කරන කොට මාව කතා කරන්න වත් අල්ලන්න වත් එපා; එහෙම කළොත් මම කැබලි වලට යයි!’”.
අපි පිටත නතර වුණා, එක් අයෙක් ගුහාවේ දකුණු පැත්තේ, අනෙක් අය වම් පැත්තේ, බලා සිටියා. ඔහු යාඥා කිරීම නවත්වා, පිටතට එන තුරු අපි බලා සිටියා, එතකොට අපිට ඔහු එක්ක කතා කරන්න පුළුවන්. හිරු අහසේ උච්චතම ස්ථානයට පැමිණියා, පසුව බැස යන්නට පටන් ගත්තා, හිරු බැස යන්නට ආසන්න විය; ෆ්රැන්සිස්, දණ ගසාගෙන, දෑත් දිගු කරගෙන, නිශ්චලව, ගලක් මෙන්, යාඥා කරමින් සිටියේය; ඔහු නැවත නැවතත් එකම වචන කියමින් සිටියේය. සවස් වන විට, අපට ගැඹුරු සහ බලාපොරොත්තු රහිත සුසුමක් ඇසුණි; ඔහු නැගිට්ටේ, බීමතෙකු මෙන් පැද්දෙමින්, ලේ සහ කඳුළු වලින් රතු වූ ඇස් ඇතිව, දොරකඩට ආවේය. අපි අපේ අත් දිගු කළා, නමුත් ඔහු අපව දුටුවේ නැහැ, ඔහුගේ ඇස් ඇතුළට, ඔහුගේ ගැඹුරුම අභ්යන්තරයට යොමු වී තිබුණි; ඔහු පියවර කිහිපයක් තැබුවා, නමුත් ඔහු පැද්දුනා, ඔහුට පෙනුනේ නැහැ; ඔහු නතර වුණා, පැල්පත කොතැනද යන්න මතක කර ගන්නාක් මෙන්, ඔහු තම අත් තම පන්සිලිවලට ගෙන ගියා, ඔහු ක්ලාන්ත වුණා; ඔහු නැවත සිහිය ලැබුවා, ඉදිරියට ගියා.
අපි ඔහුව හෙමින් අනුගමනය කළා, ඔහුව බිය ගන්වන්නේ නැති වෙන්න, නමුත් ඔහු පැල්පතට ළං වන විට, අපේ පාදවලට හැපුණු ගලක හඬ ඔහුට ඇසුණි; ඔහු හැරුණා. මුලින් ඔහු අපව හඳුනා ගත්තේ නැහැ, නමුත් අපි ළං වන විට, ඔහුගේ මුහුණ ආලෝකමත් විය; ඔහු තම තොල් චලනය කළා, සිනාසුණා; ඔහු දෑත් දිගු කළා, සිල්වෙස්ටර් පියතුමා ඔහු වෙත දිව ගියා.
“සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්,” ඔහු කෑ ගැසුවා, “සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්, මට ඔබව ගොඩක් නැති වුණා, ආයුබෝවන්!”.
ෆ්රැන්සිස් කතා කළේ නැහැ; ඔහු ඉතා දුර්වල වූ නිසා, අපට ඔහුව කිහිලිවලින් අල්ලාගෙන සිටීමට සිදු විය; අපි ඔහුව පැල්පත ඇතුළට ගෙන ගොස්, වෘක සොහෝදරයා ඔහුට ගෙනා බැටළු ලොම් මත අසුන් ගන්නා ලෙස කීවෙමි. ඔහු සිල්වෙස්ටර් පියතුමා දෙසට හැරුණි:
“සහෝදරයන් කොහොමද?”, ඔහු කනස්සල්ලෙන් ඇසුවේය.
සිල්වෙස්ටර් පියතුමා හිස නැමුවේ, පිළිතුරු දුන්නේ නැත.
“සහෝදරයන් කොහොමද?”, ෆ්රැන්සිස් නැවතත් කනස්සල්ලෙන් ඇසුවේය, සිල්වෙස්ටර් පියතුමාගේ අත ගත්තේය; “මට කරුණාව දක්වන්න එපා, පියාණෙනි සිල්වෙස්ටර්, මට සත්යය කියන්න!”.
“ඔවුන් මාර්ගය වෙනස් කළා, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්; ඔවුන් නිම්නයට බැස්සා, ඔබේ බැටළුවන් පෝෂණය කිරීමට, පොහොසත් තණබිම්වල”.
“ශුද්ධ දිළිඳුකම කොහොමද?”
“ඔවුන් ඇයට ඇඳුම් අන්දවන්න, ඇයට කෑම දෙන්න, ඇයව තර කරන්න, ඇයට සෙරෙප්පු දෙන්න හදනවා; ඔවුන්ට පෝර්සියුන්කුලා 너무 සරලයි, එය ගෞරවනීය නැහැ; ඔවුන් නගර සහ ගම් සෝදිසි කළා, රත්තරන් එකතු කළා, දැන් සහෝදර එලියා තට්ටු තුනක යෝධ පල්ලියක් හදන්න අත්තිවාරම දැම්මා, ඒක අලංකාර කරන්න ප්රසිද්ධ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පීන් සහ චිත්ර ශිල්පීන් කැඳවනවා; නිරපේක්ෂ දිළිඳුකම, ඔහු කියනවා, ප්රාසාදයක ජීවත් වීමට සුදුසුයි; ඒක තමයි ඔවුන් ඇයට හදන්නේ.
“ශුද්ධ ආදරය කොහොමද?”
“සහෝදරයන් බෙදිලා, සමහරු දකුණට ගිහින්, සමහරු වමට; පැරණි කාලේ හිටපු අපේ පළමු සහෝදරයන් නව එඬේරුන්ට කීකරු වෙන්න අකමැතියි; නව එඬේරු, ඔවුන්ව මග දිගේ දකින කොට ඔවුන්ගේ ඉරුණු සිවුරු සහ පාවහන් නැති පාද ගැන සිනාසෙනවා, ඔවුන්ව සහෝදරයන් කියලා කියන්නේ නැහැ, 'පාවහන් නැති අය' කියලයි කියන්නේ.”
“ශුද්ධ සරල බව කොහොමද?”
“ඒකත් තවදුරටත් නැහැ, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්; ඔවුන් නව පාසල් ආරම්භ කළා, සමහර සහෝදරයන් බොලොග්නාවට දුවනවා, තවත් සමහරු පැරිසියට දුවනවා, හැම වර්ගයකම තර්ක ඉගෙන ගන්නවා; ඔවුන් ලොකු පොත් එකතු කරනවා, කථිකාචාර්ය වේදිකාවට නැගලා, කතා කරනවා, යේසුස් ක්රිස්තුස් දෙවියන් වහන්සේ බව, ඔහු කුරුසියේ ඇණ ගැසූ බව, තුන්වන දවසේ නැවත නැගිටි බව ඔප්පු කිරීමට ඇඳුම් හතක් තෙත් වෙන තුරු දහඩිය දානවා; ඔවුන් එහෙම අවුල් ජාලයක් හදනවා, මිනිස්සු පිස්සු වැටිලා, ඔවුන්ගේ හදවත් මිදෙනවා. පඬිවරු කතා කරන්න පටන් ගත් දවසේ ඉඳන්, ක්රිස්තුස් නැවත නැගිටින්නේ නැහැ.”
ෆ්රැන්සිස් බිම වැටුණා, අපට ඔහුව අල්ලාගන්න වෙලාවක් ලැබෙන්න කලින්, දිගු වේලාවක් කතා කළේ නැහැ; වරින් වර දුක්බර මිමිණුමක් ඇසුණි; “දෙවියනේ, දෙවියනේ, ඇයි? ඇයි? ඒක මගේ වරද!”, ආයෙමත් ඔහු නිහඬ වුණා, ඔහුගේ නළල බිම ගැසුවා. අපි ඔහුව බලෙන් ඔසවා ගත්තා, ඔහු පැත්ත පළාත බැලුවා.
“සොහෝදර ලියෝ!”.
“මම මෙහෙ ඉන්නවා, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්, ඔබේ නියෝග බලාපොරොත්තුවෙන්.”
“ශුභාරංචිය අරින්න, පිටුවකට ඇඟිල්ල තියලා කියවන්න!”.
මම ශුභාරංචිය අරගෙන, ඒක ඇරලා, පිටුවකට ඇඟිල්ල තියලා, දොරකඩට ගියා, එතන ආලෝකය වැඩියි.
“කියවන්න!”.
මම නැමිලා කියෙව්වා: “බලන්න, කාලය එනවා, ඇත්තටම දැන් ඇවිත්, ඔබ විසිර යනවා, එකිනෙකාට වෙන වෙනම, මාව තනි කරනවා.”
“ඉදිරියට යන්න!”, ෆ්රැන්සිස් කනස්සල්ලෙන් නියෝග කළා; “ඊට පස්සේ මොකක්ද කියන්නේ?”.
“නමුත් මම තනි නොවේ, මන්ද පියා මා සමඟ සිටින නිසා.”
“ඇති!”.
ඔහු සිල්වෙස්ටර් පියතුමාගේ අත ගත්තා: “සහෝදරයා, ඔබ ක්රිස්තුස් වහන්සේගේ හඬ ඇසුවා; ඔබ විසිර ගිහින්, නමුත් ඔබ දුක් වෙන්න එපා; මමත් එක වෙලාවක දුකෙන් යටපත් වුණා; නමුත් අපි තනි නොවේ, ඔබ දුටුවා; පියා අප සමඟ සිටිනවා, එහෙනම් අපි බය වෙන්නේ මොකටද? ඔහු බැටළුවන්ව නැවත කන්දට ගෙන එනවා; ඔහු නැවත තම රැළ පෝෂණය කරනවා බඩගින්නෙන්.”
දිගු නිහැඬියාවක් ඇති විය; ෆ්රැන්සිස් බලාපොරොත්තු සුන්වීම සහ බලාපොරොත්තුව තුළ ගිලී ගියේය, ඔහු අපෙන් දුරස් වී ඇති බව, ඉතා දුරස් වී ඇති බව, ඉදිරි වසරවල සිටින බව අපට දැනුනි; වරින් වර, ගැඹුරු නිහැඬියාව තුළ, ඔහුගේ මුඛයෙන් අමුතු ශබ්ද නිකුත් විය, ඒවා පැමිණියේ කොහෙන්දෝ, පෘථිවියේ අන්තයෙන් වගේ; ඒවා බුරන හඬක් වැනි විය, බැටළුවන් රැස් කිරීමට, ඔවුන්ව නැවත ගාලට ගෙන ඒමට බල්ලෙකු බුරනවා වගේ. මොහොතකට ඔහු නිදි මත වැටුණි. නමුත් ඉක්මනින්ම ඔහු ඇස් ඇරියා, අප දෙස බැලුවා, සිනාසුණා: “මම හරිම අමුතු සිහිනයක් දැක්කා, සහෝදරවරුනි; අහන්න: සහෝදරයන් පෝර්සියුන්කුලා හි රැස් වෙලා හිටියා, එලියා ලෝකය ඔවුන් අතර බෙදනවා අහගෙන හිටියා. ඉරුණු සිවුරක් ඇඳගත්ත, පාවහන් නැති භික්ෂුවක් ආවා; ඔහු නතර වුණා, ඔවුන් දිහා බැලුවා, ඔහුගේ හිස සැලුවා; සහෝදරයෙක් කේන්ති ගත්තා: 'ඔයාට අපි දිහා බලන්න මොකක්ද තියෙන්නේ, ඇයි ඔයා ඔළුව සලන්නේ?', ඔහු කෑගැසුවා. 'ඇයි ඔයා පාවහන් නැතුව, ඉරුණු සිවුරකින්, දිග කොණ්ඩයකින්, කුණු වෙලා ඉන්නේ? අපේ නව නායකයා දිළිඳුකම අපේ නියෝගයෙන් එළවලා දැම්මා කියලා ඔයා දන්නේ නැද්ද? යන්න ආරාමෙට, නාගන්න, පිරිසිදු සිවුරක් සහ සෙරෙප්පු ජෝඩුවක් අරගන්න, සහෝදරයන්ට අගෞරව කරන්න එපා'. 'මම බෑ කියනවා'. 'ඔයා බෑ කියනවාද?', එලියා කෑගැසුවා, නැගිට්ටා; 'මම නියෝග කරනවා ඔයාට හතළිස් වතාවක් පහර දෙන්න කියලා'. 'නියෝග කරන්න'. 'ඔයාගේ නම මොකක්ද?'. 'පළමුව නියෝග කරන්න මට හතළිස් වතාවක් පහර දෙන්න කියලා'. ඔහුට පහර දුන්නට පස්සේ, ඔහු ලේ වලින් පිරිලා ඉන්න කොට, එලියා නැවතත් ඇහුවා: 'දැන් කියන්න ඔයාගේ නම මොකක්ද කියලා?'. 'ෆ්රැන්සිස්', ඉරුණු සිවුර ඇඳගත්ත භික්ෂුවා පිළිතුරු දුන්නා; 'අසිසියේ ෆ්රැන්සිස්'.”
ඔහු අප දෙස බැලුවා, ඔහුගේ මුහුණේ සිනහව නැති වුණා.
“ඔවුන් මාව නින්දේදීත් පහර දෙනවා,” ඔහු මිමිණුවේය; “ඔවුන් මාව නින්දේදීත් එළවා දමනවා, ඔබට මහිමය, ස්වාමීනි.”
ඔහු ඇස් පියාගත්තා, ඔහු අපෙන් දුරස් වී ඇති බව අපට දැනුනි.
සිල්වෙස්ටර් පියතුමා මා දෙස බැලුවේ, කතා කිරීමට ධෛර්යය ඉල්ලන්නාක් මෙනි.
“සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්,” මම කීවෙමි, “මෙහෙ එන්න අහන්න; සිල්වෙස්ටර් පියතුමා ඔබට දුක්බර ආරංචියක් ගෙනත් තියෙනවා; ඔහුට කතා කරන්න කියන්න.”
ෆ්රැන්සිස් කන ඇහුම්කන් දුන්නා.
“මොකක්ද කිව්වේ, සොහෝදර ලියෝ? ආරංචියක්? මොන ආරංචියක්ද?”
“සිල්වෙස්ටර් පියතුමාගෙන් අහන්න, ඔහු තමයි ඒක ගෙනාවේ.”
“සිල්වෙස්ටර්, මගේ සහෝදරයා,” ෆ්රැන්සිස් ඔහුගේ අත ගනිමින් කීවේය, “මගේ හදවතට ඔරොත්තු දෙන්න පුළුවන්, කරුණාව දක්වන්න එපා, කතා කරන්න; මොන ආරංචියක්ද මට ගෙනාවේ? කාගෙන්ද?”
“ඔබේ පියාගෙන්, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්; බර්නාඩෝන් මහතාගෙන්.”
ෆ්රැන්සිස් දෑත් එකතු කළා, හිස නැමුවා, කතා කළේ නැහැ.
“ඔබේ පියාගෙන්,” සිල්වෙස්ටර් පියතුමා නැවත කීවේය; “ඔහු මාව එව්වා ඔබට කියන්න ඔහුව බලන්න එන්න කියලා, දෙවියන් වහන්සේට පණ දෙන්න කලින් ඔබ එක්ක කතා කරන්න ඕන කියලා.”
ෆ්රැන්සිස් නිශ්චලව සිටියේය.
“ඔබේ මව, කොට්ටය මත වැටිලා, අඬනවා, බලාපොරොත්තු සුන් වෙලා; ඇය බලාපොරොත්තු වෙන්නේ ඔබ එන තුරු පමණයි, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්, ඔබ ඇයව බලන්න එන තුරු; එතකොට පමණයි ඇය සැනසෙන්නේ; එන්න!”.
ෆ්රැන්සිස්, නිශ්චලව, කතා කළේ නැහැ.
“ඔබ ඇහුවාද, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්? මම මොන පිළිතුරක්ද ගෙනියන්න ඕන?”
ෆ්රැන්සිස් නැගිට්ටා, අසිසි දෙසට අත දිගු කළා, කුරුසියේ ලකුණ දැම්මා.
“ආශිර්වාද ලබන්න, පියාණෙනි,” ඔහු මිමිණුවේය, “මට සමාවෙන්න!”.
ඔහු සිල්වෙස්ටර් පියතුමා දෙසට හැරුණි: “ඔබ ඔහුව තවමත් ජීවතුන් අතර හමු වුණොත්, සහෝදරයා, ඔහුට කියන්න මට මේ කන්දෙන් යන්න බැහැ කියලා; සිංහයෙක් හාවෙකු අල්ලාගෙන, ඒක අහසට ඔසවා, බිමට පහත් කර, සෙල්ලම් කරනවා වගේ, දෙවියන් වහන්සේ මාව අල්ලාගෙන ඉන්නවා; මට යන්න බැහැ, මම ඔහුගේ නියපොතු අතර සටන් කරනවා, මට බැහැ; මගේ පියාට කියන්න අපි ඉක්මනින් හමුවෙනවා කියලා!”.
“ඔබේ මවට?”
“මගේ මවටත් එකම දේ: ඉක්මනින් හමුවෙමු!”.
සිල්වෙස්ටර් පියතුමා ลัง ලේ විය.
“ඔබට ඔවුන් ගැන කණගාටු නැද්ද? ඔවුන් ඔබේ දෙමව්පියන්, ඔබට ඔවුන් ගැන අනුකම්පාවක් නැද්ද? දෙවියන්ගෙන් අවසර ඉල්ලන්න. ඔහුගේ අසීමිත කරුණාවෙන්, ඔහු ඔබට එය ලබා දෙනු ඇත.”
“මම ඒක කලින් ඉල්ලුවා.”
“ඔහු මොකක්ද කිව්වේ?”
“මම තමයි ඔබේ පියා සහ මව, ඒක තමයි ඔහු කිව්වේ.”
සිල්වෙස්ටර් පියතුමා නැමී ෆ්රැන්සිස්ගේ අත සිප ගත්තේය.
“ඔබට සමු දෙනවා, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්, දෙවියන් වහන්සේ ඔබට ආලෝකය දක්වන පරිදි කරන්න.”
“ඉක්මනින් හමුවෙමු, සහෝදරයා,” ෆ්රැන්සිස් පිළිතුරු දී ඇස් පියා ගත්තේය.
ඔහුට තනි වෙන්න අවශ්ය වූ නිසා, අපි පිටතට ගියෙමු.
අපි මගේ පැල්පතෙන් පිටත ටික වේලාවක් නතර වුණා; සිල්වෙස්ටර් පියතුමා අවට බැලුවේය - ගල්, විශාල පර්වත, බිම කටු පඳුරු කිහිපයක්, සහ අහසේ උකුස්සන් දෙදෙනෙක් රවුම් ගසමින්.
“පහළ නිම්නයේ, දෙවියන් වහන්සේ වෙනස් ස්වරූපයක් ගන්නවා,” ඔහු මිමිණුවේය; “මෙහි, මේ කඳු මුදුනේ, යෙහෝවා වාසය කරනවා; නිම්නයේ ක්රිස්තුස් වහන්සේ ඇවිදිනවා; ඔබ කොහොමද ඔරොත්තු දෙන්නේ, සොහෝදර ලියෝ!”.
“මම නෙවෙයි ඔරොත්තු දෙන්නේ, ෆ්රැන්සිස්,” මම පිළිතුරු දුන්නෙමි.
මම පැල්පතට ගොස් රොටි කැබැල්ලක් ගෙනාවෙමි.
“ගමනට,” මම කීවෙමි, “ඔබට බඩගිනි වෙයි.”
අපි බදාගත්තෙමු.
“ෆ්රැන්සිස් ගැන සැලකිලිමත් වෙන්න,” ඔහු යන ගමන් මට අවවාද කළේය; “දෙවියන් වහන්සේ ඔහුව ඉරා දමමින්, ඔහුව අනුභව කරනවා; ඔබට පේන්නේ නැද්ද? ඔහුගේ ලේ ගලන ඇස්වලට අමතරව ඔහුට ජීවමාන කිසිවක් ඉතිරි වී නැහැ; ඒවත් නිවී ගියොත්, සොහෝදර ලියෝ, ලෝකයේ ආලෝකය නිවී යයි.”
සඳ නැඟී බැස ගියේය; වසන්තය පැමිණ ගියේය; ගිම්හානය පැමිණ ගියේය; ඉහළ සිට, අපි පෘථිවියේ මුහුණ වෙනස් වනු දුටුවෙමු; නිම්නයේ ධාන්ය කෙත්වතු කොළ පැහැයට හැරී, පසුව කහ පැහැයට හැරී, අස්වැන්න නෙළන ලදී; මිදි වැල් කළු කඳන් ලෙස පැවති අතර, පසුව කොළ සහ මල් පොහොට්ටු හටගත් අතර, මිදි පොකුරු එල්ලා වැටුණි, මිදි අස්වැන්න නෙළන ලදී; අපේ කන්ද සැමවිටම එක හා සමාන විය - මල් නොමැතිව, නිරුවතින්.
සරත් සමය පැමිණියේය, සැප්තැම්බර් මාසය ළඟා විය, ෆ්රැන්සිස්ගේ ප්රියතම මංගල්යය.
ෆ්රැන්සිස් දැන් කෑවේ රොටි කැබැල්ලක් පමණි, බිව්වේ වතුර උගුරක් පමණි, ශුද්ධ කුරුසිය වෙනුවෙන් උපවාස කළේය. වසර ගණනාවක් තිස්සේ ඔහු ශුද්ධ කුරුසියට නමස්කාර කළේය; ඔහු තමන් අතින්ම රීතිය ලිවීය: “අපි ඔබට වැඳ නමස්කාර කරමු, ස්වාමීනි, ඔබේ ශුද්ධ කුරුසිය මගින් ලෝකයේ පව් මුදවා ගැනීමට ඔබ කැමති වූ නිසා.” දැන්, කුරුසියේ මංගල්යය, සැප්තැම්බර් 14 වන දින ළං වන විට, ෆ්රැන්සිස් මගේ ඇස් ඉදිරිපිටම දැවෙන ඉටිපන්දමක් මෙන් දිය වී ගියේය; ඔහු තවදුරටත් නිදා ගත්තේ නැත, දිවා රෑ අහස දෙස බලා සිටියේය, ශුද්ධ ලකුණ පියාපත් සහ අකුණු අතර දිස්වන තෙක් බලා සිටින්නාක් මෙන්. එක් වරක් ඔහු මගේ අත අල්ලාගෙන, අහස පෙන්වමින්, “ඔබත් බලන්න, සොහෝදර ලියෝ, සමහරවිට ඔබට එය පෙනෙයි; ශුද්ධ ලියවිලිවල සඳහන් වන පරිදි, ස්වාමින් වහන්සේ විනිශ්චය කිරීමට පැමිණෙන විට කුරුසිය අහසේ නැඟී සිටියි; ස්වාමින් වහන්සේ විනිශ්චය කිරීමට පැමිණෙන බව මට හැඟෙනවා, සොහෝදර ලියෝ!”.
ඔහු තම පාද සහ අත් දෙස බැලුවේය.
“මිනිසාගේ ශරීරය කුරුසයක්, සොහෝදර ලියෝ, කුරුසයක්; ඔබේ දෑත් දිගු කරන්න, එවිට ඔබට පෙනෙනු ඇත; දෙවියන් වහන්සේ ඒ මත කුරුසියේ ඇණ ගසා ඇත.”
ඔහු අහසට දෑත් ඔසවා, “මගේ ආදරණීය යේසුස් ක්රිස්තුස්,” ඔහු මිමිණුවේය; “මම ඔබෙන් කරුණාවක් ඉල්ලනවා; මම මැරෙන්න කලින් මට කරුණාවක් කරන්න: ඔබේ දුක සහ ඔබේ ශුද්ධ දුක් විඳීම, හැකිතාක් දුරට, මගේ ශරීරයෙන් සහ ආත්මයෙන් අත්විඳීමට මට ඉඩ දෙන්න… ඔබේ දුක සහ ඔබේ ශුද්ධ දුක් විඳීම…,” ඔහු ව්යාකූල ලෙස නැවත නැවතත් කීවේය.
ඔහු තම පාද සහ අත් සිවුරෙන් ඔතා ගත්තේය.
“මට රිදෙනවා!”, ඔහු මිමිණුවේය, “යන්න මගේ ආශිර්වාදය ඇතිව, සොහෝදර ලියෝ, මාව මගේ දුක සමඟ තනි කරන්න.”
මම කනස්සල්ලෙන් එතැනින් წავიდა. දෙවියනේ, ඔහුව අළු බවට පත් නොකර ඔහුගේ ගින්න සන්සුන් කළ හැක්කේ කෙසේද! කුරුසියේ මංගල්යය ළං වන විට, ෆ්රැන්සිස් ප්රීතියෙන්, ශෝකයෙන් සහ දුකෙන් දිය වී යන ආකාරය මම දුටුවෙමි; ඔහු එය සඟවා ගත්තද, ඔහුගේ අත් සහ පාද දරාගත නොහැකි ලෙස රිදෙන බව මම දැන සිටියෙමි. ඉතා කෙට්ටු සහ දුර්වල ශරීරයකින් ඔහු ක්රිස්තුස් වහන්සේගේ අසාමාන්ය දුක් විඳීම අත්විඳීමට උත්සාහ කළේය. මිනිස් මසට එතරම් විශාල වේදනාවක් දරාගත හැකිද?
මම කනස්සල්ලට පත්ව සිටි අතර, ෆ්රැන්සිස්ව රහසින් නිරීක්ෂණය කිරීම සඳහා, දිනපතා පැල්පත ඉදිරිපිට පර්වතයක් පිටුපස සැඟවී සිටියෙමි. ඔහු තවදුරටත් ගුහාවට ගියේ නැත, පැල්පතෙන් පිටත පර්වතයට නැග්ගේය, දෑත් ඔසවා, දවස පුරා නිශ්චලව, නිහඬව, ගලක් මෙන් යාඥා කළේය; සවස් වන විට, ගින්නක් ඔහුගේ මුහුණ සහ හිසකෙස් ආවරණය කළේය.
කුරුසියේ දිනට පෙර දින රාත්රියේ මට නින්ද ගියේ නැත; මධ්යම රාත්රිය පමණ වන විට මම යාඥා කිරීමට දණ ගැසුවෙමි, නමුත් මම සිතුවේ ෆ්රැන්සිස් ගැන ය; වාතය දැවෙන සුවඳක් විය, ෆ්රැන්සිස්ගේ හිස මත අකුණු කුණාටුවක් වැටෙනවාක් මෙන්. මම නැඟිට පැල්පතෙන් පිටතට ගියෙමි; අහස ගිනි ගෙන තිබුණි, තරු දිලිසෙමින්, පොළොවට වැටෙමින් තිබුණි; ජෝර්දාන් ගඟ කිරි පැහැයෙන් දිස් විය; රාත්රිය පැහැදිලි විය, පර්වත ආලෝකමත් විය, රාත්රී කුරුල්ලන් ඝෝෂාකාරී ලෙස එක් අත්තක සිට තවත් අත්තකට පියාසර කළහ; නිහඬ, උණුසුම් සුළඟක් හමා ගිය අතර, ගස් වර්ධනය විය. මට තේරුම් ගත නොහැකි විය, මෙතරම් මිහිරියාව සහ සාමය පැමිණියේ කොහෙන්ද කියා; මම නතර වී අවට බැලුවෙමි: අහස කඩුවලින් පිරී තිබුණි, පහළ පොළොව කරුණාව සහ කීකරුකමෙන් පිරී, නිහතමානී කාන්තාවක් මෙන්.
මම ෆ්රැන්සිස්ගේ පැල්පතට ළං වන විට, මගේ හදවත වෙව්ලන්නට විය; මන්ද එවැනි රාත්රිවල, අහස කෝපයෙන් හා පොළොව නිහතමානී වන විට, සහ මෙම වසන්ත සුළඟ හමන විට, ආශ්චර්යයන් සිදු වේ. මම නිරීක්ෂණය කිරීමට මගේ පර්වතය පිටුපස සැඟවී සිටියෙමි: ෆ්රැන්සිස්, ඔහුගේ පැල්පතෙන් පිටත දණ ගසා යාඥා කරමින් සිටියේය; ගිනිමය ආලෝකයක් ඔහුගේ අත් සහ මුහුණ වටා ඇදී ගියේය; ආලෝක කිරණ අතර, ඔහුගේ අත් සහ පාද දිලිසෙන ආකාරය මම පැහැදිලිව දුටුවෙමි; දිලිසෙනවා නොව, දැවෙනවා.
මම ඔහු දෙස දිගු වේලාවක් බලා සිටියෙමි, නිශ්චලව; සුළඟ නතර විය, කොළයක්වත් චලනය වූයේ නැත; නැගෙනහිර අහස ආලෝකමත් වීමට පටන් ගත්තේය; විශාලම තරු දිලිසෙමින් අහසේ නැටූහ; ගසක කුරුල්ලෙකුගේ පළමු ගීතය ඇසුණි; රාත්රිය තරු සහ අන්ධකාරය රැස් කර, წასვლ przygotowywała się. හදිසියේම, අහසේ වේගවත්, රතු පැහැති දීප්තියක් ඇති විය; මම ඉහළ බැලුවෙමි; ගිනිමය පියාපත් හයක් ඇති සෙරෆිම් කෙනෙක් බැස එමින් සිටියේය, මැද, පියාපත් අතර, කුරුසියේ ඇණ ගැසූ ක්රිස්තුස් වහන්සේ. පියාපත් දෙකක් ඔහුගේ හිස වටා, දෙකක් ඔහුගේ ශරීරය වටා; තවත් දෙකක්, එකක් දකුණට සහ එකක් වමට, ඔහුගේ දෑත් ආවරණය කළේය. වර්නා කන්ද ගිනිදැල්වලින් වට වී තිබුණි, දීප්තිය නිම්නය දක්වා විහිදී ගියේය; පියාපත් ඇති කුරුසියේ ඇණ ගැසූ තැනැත්තා ෆ්රැන්සිස්ට ඉහළින් බැස, අකුණක් ඔහුව ස්පර්ශ කළේය.
ෆ්රැන්සිස් වේදනාකාරී කෑගැසීමක් කළේය, ඇණ ගසනවාක් මෙන්, දෑත් දිගු කර, වාතයේ කුරුසියේ ඇණ ගැසූ ලෙස සිටියේය; පියාපත් හයක් ඇති සත්වයා ඉක්මන් වචන කිහිපයක් පවසන ආකාරය මට ඇසුණි, කුරුල්ලෙකුගේ ගීතයක් මෙන්. මුල් වචන මට තේරුම් ගත නොහැකි විය, නමුත් ෆ්රැන්සිස්ගේ කෑගැසීම මම පැහැදිලිව ඇසුවෙමි: “තව! තව! මට තවත් අවශ්යයි!”. ඔහුට ඉහළින් දිව්ය හඬ: “තවත් ඉල්ලන්න එපා; මෙතැනින් මිනිසාගේ නැඟීම අවසන් වේ, කුරුසියේ ඇණ ගැසීම!”. ෆ්රැන්සිස්ගේ බලාපොරොත්තු සුන් වූ කෑගැසීම: “මට තවත් අවශ්යයි, මට නැවත නැඟිටීම අවශ්යයි!”. සෙරෆිම්ගේ පියාපත් අතර ක්රිස්තුස් වහන්සේගේ හඬ: “ආදරණීය ෆ්රැන්සිස්, ඇස් අරින්න බලන්න: කුරුසියේ ඇණ ගැසීම සහ නැවත නැඟිටීම එකම දෙයක්.” “පාරාදීසය?”, ෆ්රැන්සිස් කෑගැසුවේය. “කුරුසියේ ඇණ ගැසීම, නැවත නැඟිටීම සහ පාරාදීසය එකම දෙයක්,” නැවතත් හඬ ඇසුණි. මෙම අවසාන වචන පවසා අවසන් වූ වහාම, අහසේ ගිගුරුම් හඬක් ඇසුණි, දර්ශනය නැවත දෙවියන් වහන්සේගේ කුසට යන ලෙස අණ කරන හඬක් මෙන්; හදිසියේම පියාපත් හයක් ඇති ගින්න, රතු සහ කොළ පැහැති අකුණක් මෙන්, අහසට නැඟී ගියේය.
ෆ්රැන්සිස් දැන් බිම වැටී, දඟලමින් සිටියේය; මම පර්වතයෙන් බැස ඔහුව ඔසවා ගත්තෙමි: ඔහුගේ අත් සහ පාදවලින් ලේ ගලා ආවේය; මම ඔහුගේ සිවුර ඇරියෙමි, ඔහුගේ පැත්තේ ද ලේ ගලන විශාල තුවාලයක් තිබුණි, හෙල්ලයකින් ඇන ඇතිවාක් මෙන්.
“පියාණෙනි ෆ්රැන්සිස්,” මම මිමිණුවෙමි, “පියාණෙනි ෆ්රැන්සිස්…”.
මම ඔහුට සිහිය එන පරිදි ජලය ඉසින ලදී. මට තවදුරටත් ඔහුව සොහෝදරයා ලෙස හැඳින්විය නොහැකි විය; මම එඩිතර වූයේ නැත; ඔහු සහෝදරයන්ට වඩා ඉහළට, මිනිසුන්ට වඩා ඉහළට නැඟී තිබුණි.
ක්ලාන්ත වූ ඔහුට කිසිවක් දැනුනේ නැත; බිය නිසා ඔහුගේ මුහුණ තවමත් විකෘති වී තිබුණි.
මම ඔහුගේ තුවාල සෝදා දැමුවෙමි, නමුත් ඒවා නැවත විවෘත වී ලේ ගැලීමට පටන් ගත්තේය; මම හඬන්නට වීමි. “ඔහුගේ ශරීරයෙන් ලේ ඉවර වෙයි,” මම සිතුවෙමි, “ඔහුට ලේ ඉතිරි නොවේ, ඔහු මිය යයි. දෙවියන් වහන්සේ ඔහු මතට තම සියලු බරින් වැටී ඇත, දිව්ය කරුණාව ඕනෑවට වඩා වැඩිය, ඔහු මිය යයි…”.
ඔහු ඇස් ඇරියා, මාව හඳුනා ගත්තා: “සොහෝදර ලියෝ,” ඔහු හුස්ම ගනිමින් කීවේය, “ඔබ යමක් දුටුවාද?”.
“ඔව්, මගේ පියාණෙනි.”
“ඔබ යමක් ඇසුවාද?”.
“මම ඇසුවා.”
“රහස තබා ගන්න, සොහෝදර ලියෝ, දිවුරන්න!”.
“මම දිවුරනවා. ඔබ ඇසුවේ මොනවාද, පියාණෙනි ෆ්රැන්සිස්?”.
“බිය!”.
“ප්රීතිය නෙවෙයිද?”.
“බිය!”.
ඔහු මගේ උරහිස ස්පර්ශ කළේය: “දැන් සූදානම් වෙන්න, අපි යමු; ගමන අවසන්. අපි නැවත පෝර්සියුන්කුලා වෙත යමු; මම මැරෙන්නේ මම ඉපදුණු තැන.”
“මරණය ගැන කතා කරන්න එපා, පියාණෙනි ෆ්රැන්සිස්.”
“මිනිසා කතා කළ යුත්තේ වෙන මොනවා ගැනද, සොහෝදර ලියෝ? ජීවිතය ගැනද? නිහඬ වෙන්න, අඬන්න එපා; අපි ටික කාලයකට වෙන් වෙනවා, මගේ සහෝදරයා, නමුත් අපි සදහටම නැවත හමුවෙනවා; ආශිර්වාද ලත් සහෝදරිය මරණය!”.
මම ඔහුව බිම තැබුවෙමි, මගේ සිවුරේ කැබලි කිහිපයක් ඉරා, ඔහුගේ තුවාල වෙළුම් පටි දැමුවෙමි; පසුව ඔහුගේ අත් සහ පාද සිප ගෙන, හඬමින් පැල්පතෙන් පිටතට ගියෙමි.
දවස උදා විය.
මම පැල්පතේ දොරකඩ අසුන් ගෙන හඬමින් සිටියෙමි. ගමන අවසන්, මම මිමිණුවෙමි, ගමන අවසන්; ෆ්රැන්සිස් කන්දේ ඉහළම ස්ථානයට, කුරුසියේ ඇණ ගැසීමට ළඟා වී ඇත: මිනිසාට ඊට වඩා ඉහළට නැඟිය නොහැක… දැන් ඔහුට තවදුරටත් ඔහුගේ ශරීරය අවශ්ය නැත, ඔහු බූරුවාගෙන් බැස ඇත, ඔහු පැමිණ ඇත, ඔහු පැමිණ ඇත… මම මොකද වෙන්නේ? මම කොහෙද යන්නේ? මම නැති වී ඇත!
වෘකයා අපට දිනපතා පූජාව ගෙන ඒමට පැමිණියේය; ඔහු පුදුමයට පත් විය.
“ඇයි ඔබ අඬන්නේ?”.
“ෆ්රැන්සිස් ඔහු ඉපදුණු ස්ථානයට ආපසු යන්න කැමතියි. ඔහු මැරෙයි කියලා මම බයයි, සහෝදරයා.”
වෘක සොහෝදරයාගේ මුහුණ අඳුරු විය.
“නරක ලකුණක්! ඇතැම් වර්ගවල බැටළුවන්, තමන් මැරෙන්න යන බව දැනගත් විගස, තමන් බැඳ ඇති ලණු කඩා, වැට පැන, තමන් ඉපදුණු ස්ථානයට දුවනවා; දුප්පත් සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්!”.
“ඔහු මරණයට බය නැහැ, මගේ සහෝදරයා, කරදර වෙන්න එපා,” මම පිළිතුරු දුන්නෙමි, “ඔහු කියනවා මරණය අවසානය නෙවෙයි, ආරම්භය කියලා; සැබෑ ජීවිතය ආරම්භ වෙන්නේ මරණයෙන් පසුව.”
“සමහරවිට ඔහුට එය ආරම්භය විය හැකියි, නමුත් අපට එය අවසානය; මම පුරුදු වෙලා හිටියා ඔබේ රැකවරණයට නැඟලා ඔබට රොටි කැබැල්ලක් ගෙනත් දෙන්න, ඒක කරන එක ගැන මම සතුටු වුණා, මට හැඟුණා මම හොඳ දෙයක් කරනවා කියලා; දැන්…”.
ඔහු ඇස් පිහදමා ගත්තේය.
“හරි,” ඔහු ගිල දමමින් කීවේය, “මම ඔහුට නැගීමට බූරුවෙක් සහ ඔහුව ආරක්ෂා කිරීමට බ්ලැන්කට්ටුවක් ගේන්නම්; ඔහුව සූදානම් කරන්න.”
ඔහු දුවගෙන ගියේය; ඔහු කන්දෙන් බැස යන විට, දිගු වේලාවක් ගල් පෙරළෙන හඬ ඇසුණි.
පැයකට පසු, බූරුවා ෆ්රැන්සිස්ගේ පැල්පත ඉදිරිපිට සිටියේය; ඝන රතු පැහැති බ්ලැන්කට්ටුවක් බූරු කොපුව ආවරණය කළේය. අපි ඉතා පරිස්සමෙන් ෆ්රැන්සිස්ව ඔසවා ගත්තෙමු: ඔහු දුක් වින්දා, ලේ වෙළුම් පටි තෙත් කර, තවමත් ගලා ගියේය.
“සොහෝදර බැටළු පැටවා,” ෆ්රැන්සිස් ඔහුගේ ලේ ගලන අත බූරුවාගේ විශාල හිස මත තබමින් කීවේය, “සොහෝදර බැටළු පැටවා, දෙවියන් වහන්සේගේ කරුණාවෙන් ඔබ, මේ බූරුවා සහ ඔබ ගෙනා රතු බ්ලැන්කට්ටුව, කොපුව මාව රිදවන්නේ නැති වෙන්න, සියල්ලෝම එකට පාරාදීසයට ඇතුළු වෙත්වා.”
අපි හඅපි සෙමින් කන්දෙන් බැස යන්නට පටන් ගත්තෙමු. කන්ද මැදදී, ෆ්රැන්සිස් වෘකයාට නතර වන ලෙස සංඥා කළේය; ඔහු හැරී, අත ඔසවා වර්නා කන්දට සමු දුන්නේය: “ආදරණීය කන්ද, ස්වාමින් වහන්සේ ඇවිද ගිය කන්ද, ඔබ මට දුන් යහපතට, ඔබ මට දුන් තුවාල වලට, නිදි නැති රාත්රිවලට, බියට සහ ලේ වලට මම ඔබට ස්තූතිවන්ත වෙනවා! ක්රිස්තුස් වහන්සේ කුරුසියේ ඇණ ගසන විට, සියලු කඳු අතරින් ඔබ පමණක් දැඩි ලෙස සෙලවුණු බවත්, ඔබේ බඩවැල් පමණක් ඉරී ගිය බවත්, ඔබේ දියණියන් වන පිහාටු ශෝක ගීතිකා ගායනා කරමින්, ජෙරුසලම දෙස බලාගෙන තම පිහාටු ඉරා දැමූ බවත් කියනු ලැබේ. මගේ හදවතත් පිහාටුවක් වගේ, ශෝක ගීතිකා ගායනා කළා; ඔබේ පර්වත මත වාතයේ කුරුසියේ ඇණ ගැසූ ක්රිස්තුස් වහන්සේ, රහස් පණිවිඩයක් ගෙනාවා; මම යනවා, ආදරණීය වර්නා, මම යනවා; සමුගන්නවා, මගේ ආදරණීය, සදහටම සමුගන්නවා!”.
අපි නිහඬව නැවත කන්දෙන් බැස යන්නට පටන් ගත්තෙමු; වෘකයාගේ පවා ඇස්වල කඳුළු පිරී තිබුණි, ඔහු පැකිළුණේය. අවට ගම්වල, අලුයම මිනිසුන් දීප්තිය දැක, ඇඳෙන් නැගිට තිබුණි; ඔවුන් සීනු නාද කිරීමට පටන් ගත්හ, සියල්ලෝම ගිනිගත් වර්නා කන්ද දැක, “ෆ්රැන්සිස් සාන්තුවරයෙක් වෙලා! ෆ්රැන්සිස් සාන්තුවරයෙක් වෙලා!” කියා කෑ ගැසූහ; ඔවුන් තම රෝගීන් රැගෙන නව සාන්තුවරයා හමුවීමට පැමිණියේ, ඔහු ඔවුන්ව ස්පර්ශ කර සුව කරනු ඇතැයි බලාපොරොත්තුවෙන්.
අපි පැමිණෙනු දුටු විගස, ඔවුන් දිව ඇවිත් ෆ්රැන්සිස්ගේ අත්, පාද සහ දණහිස් ස්පර්ශ කිරීමට පටන් ගත්හ; ඔහු සිවුරෙන් ඔතා, ඔහුගේ පාද සහ අත් සඟවා ගත්තේ, මිනිසුන් ඔහුගේ තුවාල නොදකින ලෙස.
“අපව ස්පර්ශ කරන්න, ශුද්ධ වූ පියාණෙනි,” රෝගීන් කෑ ගැසූහ, “අප දෙස බලන්න, ඔබේ අත දිගු කරන්න, අපව සුව කරන්න!”.
මොහොතකට ෆ්රැන්සිස් අවධානය වෙනතකට යොමු කර, සෙනඟට ආශිර්වාද කිරීමට ඔහුගේ අත ඉදිරියට දිගු කළේය; තුවාලය දුටු මිනිසුන් අඳුරු කෑගැසීමක් කළහ; කාන්තාවන් ඔහු වෙත දිව ගොස්, ඔහුගේ ලේ එකතු කිරීමට ලේන්සු දිගු කළහ; පිරිමින් ලේ වල තම අත් ගිල්වා, එය තම මුහුණේ ආලේප කළහ.
මුහුණු අඳුරු විය, ආත්මයන් කෝපයට පත් විය, ඔවුන්ට සාන්තුවරයා ඉරා දමා, එක් එක් අයෙකුට කෑල්ලක් ලබා ගැනීමට අවශ්ය විය; ඔවුන්ට ඔහුව අයිති කර ගැනීමට, ඔහු ඔවුන්ගේ ශරීරයට ඇතුළු වී සාන්තුවරයා සමඟ එක් වීමට, ශුද්ධකම බෙදා ගැනීමට අවශ්ය විය. ඔවුන්ගේ ඇස් වලාකුළු සහිත විය, ඔවුන්ගේ මුඛයෙන් කෙළ ගැසුණි; මම අනතුර දැක, ඔහු ඉදිරියෙන් ගොස්, “දෙවියන් වහන්සේගේ නාමයෙන්, ක්රිස්තියානි, අපට යන්න දෙන්න; සාන්තුවරයාට ඔහුගේ උපන් ගමට ආපසු යාමට ඉක්මන් වේ. ඔබට ඔහුගේ ආශිර්වාදය ලැබෙනු ඇත, නමුත් ඉඩ දෙන්න!”.
“ඔහුට යන්න බැහැ! අපි ඔහුට යන්න දෙන්නේ නැහැ!”, කෝපාවිෂ්ඨ හඬවල් නැඟී ගියේය; “ඔහු මෙහි ඔහුගේ ඇටකටු තබයි, මෙම ස්ථානය ශුද්ධ කිරීමට.”
“අපි ඔහුට පල්ලියක් හදනවා, ලොව පුරා වන්දනාකරුවන් පැමිණෙන පිණිස!”.
“ඔහුව අල්ලා ගන්න, ඔහුට පැන යන්න බැහැ! ඔහු අපේ! අපේ! අපේ!”.
මම වෘකයා දෙසට හැරුනෙමි: “සහෝදරයා, මම බයයි; ඔවුන්ට අපව අල්ලා ගැනීමට අවශ්යයි; මට උදව් කරන්න!”.
ෆ්රැන්සිස් ඔහුගේ ලේ ගලන අත් ඔහුගේ ළය තුළ සඟවා, හිස නමා බලා සිටියේය; ඔහුගේ නළලෙන් දහඩිය ගලා ගියේය, ඔහුගේ ඇස් නැවතත් ලේ ගලන තුවාල දෙකක් බවට පත් විය.
“ඔහුට අනුකම්පා කරන්න,” මම කෑ ගැසුවෙමි, “ඔබට පේන්නේ නැද්ද? ඔහු ලේ වලින් පිරිලා.”
නමුත් සෙනඟ ලේ වැඩි වැඩියෙන් දුටු තරමට, ඔවුන් කෝපයට පත් විය.
“ඔහු අපේ! අපේ! අපේ!”, ඔවුන් කෑ ගැසූහ.
“අපේ ගමේ කවදාවත් සාන්තුවරයෙක් හිටියේ නැහැ, දැන් දෙවියන් වහන්සේ අපට එක්කෙනෙක් එවලා තියෙනවා, අපි ඔහුට යන්න දෙයිද?”.
“ලණුවක් ගෙනෙන්න ඔහුව බඳින්න!”.
වෘකයාට තවදුරටත් ඉවසා සිටිය නොහැකි විය; ඔහු මහල්ලෙකුගේ සැරයටිය අල්ලාගෙන, බූරුවාගේ පාලම අල්ලාගෙන, ඉදිරියට ගියේය.
“ඉඩ දෙන්න! ඉඩ දෙන්න!”, ඔහු ගොරවා, “නැත්නම් මම ඔළු කඩනවා! මම කවුද කියලා අමතක කරන්න එපා: මම කපිතාන් වෘකයා! පැත්තකට වෙන්න!”.
මිනිසුන් බියට පත් වී පසුබැස ගිය නමුත්, කාන්තාවන් කෝපයෙන් ෆ්රැන්සිස් වෙත දිව ගියහ: ඔවුන් ඔහුගේ සිවුර ඇද, එය කැබලිවලට ඉරා දැමූ අතර, ඔහුගේ කෙට්ටු ශරීරය දිස් විය.
“දරුවනේ, දරුවනේ…,” ෆ්රැන්සිස් මිමිණුවේය, “දරුවනේ…”.
ඔහු හැඬුවේය.
බූරුවා තම වෙව්ලන කකුල් ඉදිරියට දිගු කළේය, ඔහු වැටෙන්නට ආසන්න විය; නමුත් කපිතාන් වෘකයා ඔහුට පහරක් දී, ඔහුව නැවත නැගිට්ටෙව්වේය; සෙනඟ වෘකයා වෙත දිව ගිය නමුත්, ඔහු සැරයටියෙන් පහර දුන් අතර, කැඩුණු හිසක හඬක් ඇසුණි.
“පස්සට, පස්සට, ශුද්ධස්ථාන කොල්ලකන හිවලුනේ!”, ඔහු කෑගසමින්, සැරයටිය වනමින් ඉදිරියට ගියේය.
සාන්තුවරයා ඈතට යනු දුටු රෝගීන් කෑ ගසන්නට සහ හඬන්නට පටන් ගත්හ.
“අපිව අතහරින්න එපා, දෙවියන්ගේ සාන්තුවරයා, ඔබට අපි ගැන අනුකම්පාවක් නැද්ද? ඔබ නිතරම කියනවා: ආදරය! ආදරය! නමුත් ඔබේ ආදරය කොහෙද? අපව ස්පර්ශ කරන්න, එවිට අපි සුව වෙනවා!”.
ෆ්රැන්සිස් ඔහුගේ හිස හරවා ඔවුන් දෙස බැලුවේය; ඔහුගේ ඇස්වලින් ලේ සහ කඳුළු ගලා ආවේය.
“ස්වාමීනි… ස්වාමීනි,” ඔහු මිමිණුවේය, තවත් කිසිවක් කීමට ශක්තියක් නොමැතිව.
දෙවියන්ට ස්තූති වේවා, අවසානයේ අපි එයින් ගැලවුණෙමු; අපි නිම්නයට පැමිණි විට සැනසුම් සුසුමක් හෙළුවෙමු.
“ඔවුන්ට ඔබව ජීවතුන් අතර කන්න අවශ්ය විය, සොහෝදර ෆ්රැන්සිස්,” වෘකයා සිනාසෙමින් කීවේය; “නමුත් ශුද්ධ සැරයටියට ආශිර්වාද කරන්න; ඔබේ අවසරය ඇතිව, මම එයත් පාරාදීසයට ගෙන යනවා.”
අපි ඈතට ගිය පසු, තවත් ගමකදී, අපි විවේක ගැනීමට නතර වුණා; මට ෆ්රැන්සිස්ගේ තුවාල සේදීමට, ඒවා වෙළුම් පටි දැමීමට පිරිසිදු රෙදි කැබැල්ලක් සොයා ගැනීමට අවශ්ය විය. අපි ගම මැද, උල්පතක් තිබූ තැන නතර වුණා; මම ඔහුගේ තුවාල සෝදා දැමුවෙමි; වෘකයා යාචක කළේය; ඔහු රෙදි කැබැල්ලක් ද ගෙනාවේය, මම එයින් පටි සාදා, ෆ්රැන්සිස්ගේ පාද, අත් සහ පැත්තේ තුවාල වෙළුම් පටි දැමුවෙමි.
“ඔබට රිදෙනවාද, පියාණෙනි ෆ්රැන්සිස්?”.
ඔහු පුදුමයෙන් හැරුණි.
“කාටද රිදෙන්නේ?”, ඔහු කීවේය; “වේදනාව කියන්නේ මොකක්ද? ඔබ අදහස් කරන දේ මට තේරෙන්නේ නැහැ, සොහෝදර ලියෝ!”.
ඇත්ත වශයෙන්ම, එවිට පමණක් මම එය දුටුවෙමි: ඔහුගේ මුහුණ සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් වී තිබුණි; එය ආලෝකමත් විය, ප්රීතියෙන් පිරී තිබුණි; ආලෝකයේ රශ්මියක් ඔහුගේ හිසකෙස් වටා තිබුණි; ඔහුගේ පාද සහ අත් දිලිසුණි.
මම උල්පත අසල වාඩි වුණෙමි; ෆ්රැන්සිස් දෙස බලා සිටියෙමි, ඔහු යන ආකාරය, මා දෙස ආපසු හැරී නොබලා අතුරුදහන් වන ආකාරය; දැන්, ඔහුගේ හදවතේ සිටියේ දෙවියන් වහන්සේ පමණි. නමුත් මගේ ගමනත් අවසන් විය; මම අඩක් යන විට නතර වුණෙමි; මට කිසිදා ඔහු වෙත ළඟා විය නොහැක, මම නැවත කිසිදා ඔහුව හමු නොවෙමි, මම තවදුරටත් ඔහු සමඟ ගමන් නොකරමි.
මම සුසුමක් හෙළුවෙමි; ෆ්රැන්සිස් මා දෙසට හැරී, මා දෙස දිගු වේලාවක් බලා සිටියේය; ඔහුගේ තොල් මත කටුක සිනහවක් දිස් විය.
“සොහෝදර ලියෝ,” ඔහු අවසානයේ කීවේය, “ඔබට මට කඩදාසි පත්රයක් සහ තීන්ත බෝතලයක් ගෙනත් දෙන්න පුළුවන්ද?”.
මම ගමේ පූජකයා වෙත දිව ගොස්, තීන්ත බෝතලයක් සහ කඩදාසියක් රැගෙන ආපසු පැමිණියෙමි.
“මෙන්න, පියාණෙනි ෆ්රැන්සිස්.”
“ලියන්න!”.
මම කඩදාසියට නැමී, පෑන අතේ තබාගෙන බලා සිටියෙමි: “ඔබ සූදානම්ද, සොහෝදර ලියෝ?”.
“සූදානම්.”
“ලියන්න!”.
“ඔබ ශුද්ධයි, උත්තරීතර ස්වාමීනි, ආශ්චර්යයන් කරන්නේ ඔබ පමණයි. ඔබ සර්වබලධාරී, ශ්රේෂ්ඨ, උත්තරීතර! ඔබ කරුණාවන්ත, දයාවන්ත, අති දයාවන්ත. ඔබ ආදරය, ප්රඥාව, නිහතමානීකම සහ ඉවසීම. ඔබ අලංකාරය, නිසැකකම, සාමය, ප්රීතිය. ඔබ අපගේ බලාපොරොත්තුව, යුක්තිය, අපගේ සියලු ධනය. ඔබ අපගේ ආරක්ෂකයා, අපගේ ආරක්ෂකයා, අපගේ භාරකරු. ඔබ අපේ ආත්මයේ මහා මිහිරියාව!”.
ඔහු පවසන විට, ඔහු නැවතත් ශක්තිය ලබා ගත්තේය, ඔහුගේ අත් සහ පාද චලනය කිරීමට පටන් ගත්තේය; එක් අවස්ථාවක ඔහු නැඟිට නටන්නට උත්සාහ කළ නමුත්, ඔහුගේ දණහිස් ඔහුට ආධාර කළේ නැත, ඔහු බිම වැටුණි.
“මොනතරම් ප්රීතියක්ද, මොනතරම් සතුටක්ද, ස්වර්ගය පොළොවට බැස ඇත, මා වටා මිනිසුන් නොව, තරු ඇත. ඔබ සියල්ල ලිව්වාද? සියල්ල?”.
“මම සියල්ල ලිව්වා, පියාණෙනි ෆ්රැන්සිස්,” සර්පයෙක් මගේ හදවත සපා කන බවක් මට දැනුනි.
මම ඔහු කතා කළ ප්රීතිය දැනුනේ නැත, මගේ ආත්මය විෂ වී තිබුණි; මම අවට බැලුවෙමි, කිසිවෙකු දුටුවේ නැත; ෆ්රැන්සිස් මගෙන් සදහටම ඈතට ගොස් තිබුණි.
“මේකත් ලියන්න, සොහෝදර ලියෝ, ලොකු අකුරින් ලියන්න, පහළින්: 'දෙවියන් වහන්සේ ඔබ දෙස බලා, ඔබේ මුහුණ පිරිසිදු හා දීප්තිමත් කරත්වා, සොහෝදර ලියෝ! දෙවියන් වහන්සේ ඔබේ හදවත මත අත තබා, එය සන්සුන් කරත්වා, සොහෝදර ලියෝ'. ඔබ එය ලිව්වාද?”.
“මම එය ලිව්වා, පියාණෙනි ෆ්රැන්සිස්,” මම පිළිතුරු දුන්නෙමි, මගේ ඇස් කඳුළින් පිරී ගියේය.
“මට කඩදාසිය සහ පෑන දෙන්න, මටත් ලියන්න අවශ්යයි.”
ඔහු පෑන අල්ලා ගත්තේය, ඔහුට ඇඟිලි වසා ගත නොහැකි විය; මහත් අපහසුවෙන් ඔහු කඩදාසියේ මායිමේ හිස් කබලක් ඇන්දේය, හිස් කබලට ඉහළින් කුරුසයක්, සහ කුරුසියට ඉහළින් තරුවක්.
“මෙම කඩදාසිය ගෙන එය තබා ගන්න, මගේ ආදරණීය සොහෝදර ලියෝ; ඔබට දුකක් දැනෙන විට, එය ඔබේ ළයෙන් එළියට ගෙන කියවන්න; එවිට ඔබට මාව මතක තබා ගත හැකිය. මම ඔබට කොතරම් ආදරය කළාද කියා ඔබට මතක ඇති.”